Lãnh Thổ Lãnh Hải Việt-Nam: 20250410 CDTL Chuyện Đi Rước Giặc 1949 Hồ Chí Minh Cầu Viện Mao Chống Pháp

20250410 CDTL Chuyện Đi Rước Giặc 1949 Hồ Chí Minh Cầu Viện Mao Chống Pháp

***

Tài liệu nầy được tái đăng để vạch rõ những âm mưu của cộng sản giặc Hồ trong những cuộc đàm phán của hiệp định Paris Peace Accords 1973 qua những điểm đòi hỏi của họ.

Từ những đòi hỏi như: “2 Điểm, “4 Điểm”, “5 Điểm” “7 Điểm”, “8 Điểm”, “9 Điểm”, “10 Điểm”..v..v.. Cứ kéo dài ra những điểm đòi hỏi theo sau trong các cuộc đàm phán tại Paris từ năm 1969-1972.

Hiểu được tài liệu nầy sẽ thấy những đòi hỏi của cộng sản giặc Hồ đều là những đòi hỏi vô giá trị, vô nhân bản, giã dối, vì mọi thứ họ đòi hỏi đều do chính cộng sản giặc Hồ tạo nên, gây ra, dựng lên, rồi lấy làm yêu sách với miền Nam và thế giới tự do.

Người cộng sản tại miền Nam được cả thế giới gọi là Việt cộng.

Người Cộng sản miền Bắc được gọi là cộng sản Bắc Việt.

Thế còn những người cộng sản Tàu vào đất Việt từ năm 1949, theo lời cầu viện của Hồ Chí Minh trong tài liệu bên dưới, cho đến hôm nay phải gọi họ là gì?

Việt cộng, cộng sản Bắc Việt đều là người Việt.

Chính điều nầy đã khiến cho những người lính miền Nam đã chùn tay khi phải đối đầu với người cộng sản Việt-Nam.

Giải pháp duy nhất cho một ngôn ngữ thật chính xác để gọi họ là: Cộng sản giặc Hồ.

Cộng sản là một chủ thuyết phi nhân, vô gia đình, vô tôn giáo, vô tổ quốc có nguồn gốc ngoại lai từ Karl Marx, Liên Xô, Tàu cộng.

Hồ Chí Minh là một người tàu tỉnh Phúc Kiến đội lốt Nguyễn Tất Thành người đã chết vì bệnh lao vào tháng 09 năm 1932 trong bệnh viện Victoria tại Hong Kong.

Khi Hồ Chí Minh vào đất Việt giả danh Nguyễn Tất Thành để cướp nước Việt dâng đất Việt cho Tàu cộng thì chính bản thân Hồ đã là giặc.

Như vậy khi dùng từ ngữ cộng sản giặc Hồ gọi cả 3 nhóm cộng sản tại Việt-Nam hiện nay: Việt cộng, cộng sản Bắc Việt, cộng sản tàu trên đất Việt là danh chính ngôn thuận.

Họ là giặc thì đồng bào Việt-Nam với tư cách là con dân Việt-Nam có trách nhiệm hiểu rằng mình phải làm gì cho gia đình, cho tổ quốc của mình.

Trong tài liệu nầy chính La Quý Ba đã chỉ, đã xác định cho chúng ta biết Hồ Chí Minh là ai.

“His Cantonese-accented Chinese was so fluent that an interpreter was not needed. The meeting proceeded with intimate warmth rather than conventional diplomatic formalities, as though Ho had just been reunited with his own family.

Giọng Quảng Đông Trung Quốc của ông lưu loát đến mức không cần phiên dịch. Cuộc gặp diễn ra trong không khí ấm áp thân mật thay vì các nghi lễ ngoại giao thông thường, như thể Hồ vừa mới đoàn tụ với gia đình.”

Trong những cuộc hợp mật nầy của Hồ Chí Minh, 1949-1950-1951, là để thảo luận nhiều vấn đề quốc sách, quân sự, chính trị, sách lược chống Pháp với Mao Trạch Đông cùng bộ tham mưu của Mao và Hồ Chí Minh đã dùng ngôn ngữ Cantonese đàm luận với Mao và bộ tham mưu.

Nó chứng tỏ cho chúng ta thấy Hồ Chí Minh phải là người tàu chính gốc mới có được khả năng nầy.

Như vậy Hồ Chí Minh chính là giặc đúng nghĩa của giặc.

Chinese military advisors in Vietnam in the early 1950s

https://www.vietnam.ttu.edu/events/presentations/7a-Trung.pdf

Có một điều bí mật mà chỉ qua tài liệu nầy chúng ta mới thấy là trong bộ chính trị của Mao Trạch Đông có những người Âu Châu gốc Do Thái giúp Mao dựng nên đế chế cộng sản tại Đông Nam Á.

Li De -Lý Đức là người Đức, Bá Cổ, Norman Bethune là một người Canada.

Tại Trung Hoa lục địa có những người tàu gốc Do Thái tại Phủ Khai Phong.

The Jews of Kaifeng: China’s Only Native Jewish Community

https://www.myjewishlearning.com/article/the-jews-of-kaifeng-chinas-only-native-jewish-community/

Còn rất nhiều điểm khác trong tài liệu nầy, xin mời quí độc giả.

***

https://digitalarchive.wilsoncenter.org/document/glorious-model-proletarian-internationalism-mao-zedong-and-helping-vietnam-resist-france

https://digitalarchive.wilsoncenter.org/document/95437/download

https://digitalarchive.wilsoncenter.org/document/120359

1992 A Glorious Model of Proletarian Internationalism: Mao Zedong and Helping Vietnam Resist France

This document was made possible with support from MacArthur Foundation

1992 Một mô hình vinh quang của chủ nghĩa quốc tế vô sản: Mao Trạch Đông giúp Việt Nam kháng Pháp

Tài liệu này được thực hiện với sự hỗ trợ của Quỹ MacArthur

One

Late in 1949, soon after the establishment of New China, Chairman Ho Chi Minh and the Central Committee of the Indochinese Communist Party (ICP) wrote to Chairman Mao and the Central Committee of the Chinese Communist Party (CCP), asking for Chinese assistance. In January 1950, Ho made a secret visit to Beijing to request Chinaʼs assistance in Vietnamʼs struggle against France.

Cuối năm 1949, ngay sau khi thành lập nước Trung Hoa Mới, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương (ICP) đã viết thư cho Chủ tịch Mao và Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc (CCP), yêu cầu Trung Quốc hỗ trợ. Vào tháng 1 năm 1950, Hồ đã bí mật đến thăm Bắc Kinh để yêu cầu Trung Quốc hỗ trợ Việt Nam đấu tranh chống Pháp.

Following Hoʼs visit, the CCP Central Committee made the decision, authorized by Chairman Mao, to send me on a secret mission to Vietnam. I was formally appointed as the Liaison Representative of the CCP Central Committee to the ICP Central Committee. Comrade [Liu] Shaoqi personally composed a letter of introduction, which stated:

Sau chuyến thăm của Hồ, Ủy ban Trung ương ĐCSTQ đã ra quyết định, được Chủ tịch Mao ủy quyền, cử tôi đi công tác bí mật ở Việt Nam. Tôi được chính thức bổ nhiệm làm Đại diện liên lạc của Ủy ban Trung ương ĐCSTQ tại Ủy ban Trung ương ĐCSTQ. Đồng chí Lưu Thiếu Kỳ đã đích thân soạn một lá thư giới thiệu, trong đó nêu rõ:

ʻI hereby recommend to your office Comrade Luo Guibo, who has been a provincial Party secretary and commissar, as the Liaison Representative of the Central Committee of the Chinese Communist Party. He is accompanied by eight staff members. Liu Shaoqi, Chief Secretary, Central Committee, 17 January 1950.ʼ

`Tôi xin giới thiệu đến văn phòng của đồng chí La Quý Ba, người đã từng là bí thư Đảng ủy và chính ủy tỉnh, làm Đại diện liên lạc của Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc. Ông ấy đi cùng với tám thành viên tham mưu. Lưu Thiếu Kỳ, Tổng thư ký, Ủy ban Trung ương, ngày 17 tháng 1 năm 1950.`

At that time, Chairman Mao and Premier Zhou Enlai were in Moscow conducting negotiations with the Central Committee of the Communist Party of the Soviet Union headed by Joseph Stalin. Their visit resulted in the Sino-Soviet Treaty on Friendship, Alliance, and Mutual Assistance.

Vào thời điểm đó, Chủ tịch Mao và Thủ tướng Chu Ân Lai đang ở Moscow để đàm phán với Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô do Joseph Stalin đứng đầu. Chuyến thăm của họ đã dẫn đến Hiệp ước hữu nghị, liên minh và tương trợ Trung-Xô.

I secretly left Beijing for Vietnam in January 1950. Comrade Shaoqi told me at the time of my departure that I would return to Beijing after my three-month mission. Because of altered conditions in Vietnam, however, I was away for eight years. In Vietnam, I lived through a second eight-year War of Resistance, a war in which my enemies were French rather than Japanese.

Tôi đã bí mật rời Bắc Kinh đến Việt Nam vào tháng 1 năm 1950. Đồng chí Thiếu Kỳ đã nói với tôi vào thời điểm tôi rời đi rằng tôi sẽ trở về Bắc Kinh sau chuyến công tác kéo dài ba tháng. Tuy nhiên, do điều kiện ở Việt Nam thay đổi, tôi đã phải xa nhà trong tám năm. Ở Việt Nam, tôi đã trải qua cuộc kháng chiến kéo dài tám năm thứ hai, một cuộc chiến mà kẻ thù của tôi là người Pháp chứ không phải người Nhật.

Two

I first returned to Beijing from the mountainous base area in northern Vietnam on 24 September 1950, eight months and seven days after I had left. After preparing a report on my work in Vietnam following the official format, I sent it to the leaders of the Central Committee, following oral instructions from Comrade Shaoqi and Commander-in-Chief Zhu De.

Tôi lần đầu tiên trở về Bắc Kinh từ vùng căn cứ miền núi ở miền Bắc Việt Nam vào ngày 24 tháng 9 năm 1950, tám tháng và bảy ngày sau khi tôi rời đi. Sau khi chuẩn bị báo cáo về công tác của tôi ở Việt Nam theo định dạng chính thức, tôi đã gửi báo cáo đó cho các nhà lãnh đạo của Ủy ban Trung ương, theo chỉ thị bằng miệng của đồng chí Thiếu Kỳ và Tổng tư lệnh Chu Đức.

Two or three days later, Comrade [Yang] Shangkun told me that Comrade Shaoqi had invited me to his office. I once again visited the familiar offices of the Zhongnanhai compound. After Comrade Shaoqi told me that Chairman Mao himself was waiting to hear my debriefing, he and I were taken by car to Fengzeyuan.

Hai hoặc ba ngày sau, đồng chí Dương Thượng Côn nói với tôi rằng đồng chí Thiếu Kỳ đã mời tôi đến văn phòng của anh ấy. Tôi một lần nữa đến thăm các văn phòng quen thuộc của khu phức hợp Trung Nam Hải. Sau khi đồng chí Thiếu Kỳ nói với tôi rằng chính Chủ tịch Mao đang chờ nghe tôi báo cáo, anh ấy và tôi được đưa bằng ô tô đến Phong Trạch Viện.

Fengzeyuan was the village in Beijing where the Kangxi Emperor had officiated at the annual spring ploughing ceremony. We visited the Emperor’s former resting place at Fengzeyuan, which was a typical traditional compound containing two courtyards. Flowering crab-apple trees and pear trees were symmetrically planted on each side of the outer courtyard.

Phong Trạch Viện là ngôi làng ở Bắc Kinh, nơi Hoàng đế Khang Hy đã chủ trì lễ cày ruộng mùa xuân hàng năm. Chúng tôi đã đến thăm nơi an nghỉ trước đây của Hoàng đế tại Phong Trạch Viện, đây là một khu phức hợp truyền thống điển hình có hai sân. Những cây táo và cây lê ra hoa được trồng đối xứng ở mỗi bên của sân ngoài.

There were no other decorations. The atmosphere was solemn and awe-inspiring. There was a large reception room called Yinian Hall, and on the eastern and western sides of the compound were rooms named “Picture of Mist and Rain” and “Painting of Clouds and Mountains.” Simple and unadorned, they were Chairman Mao’s personal living quarters.

Không có đồ trang trí nào khác. Không khí trang nghiêm và đầy cảm hứng. Có một phòng tiếp tân lớn gọi là Yinian Hall (Việt điện hay Lĩnh Nam điện?) và ở phía đông và phía tây của khu phức hợp là các phòng có tên là "Tranh sương mù và mưa" và "Tranh mây và núi". Đơn giản và không trang trí, chúng là nơi ở riêng của Chủ tịch Mao.

The reception hall, in contrast, was rather luxurious inside. The ceiling, doors, and window-frames were made of carved mahogany. But the furnishings were sparse, with about a dozen easy-chairs surrounding a small table standing on old carpet at the center of the room. A long, narrow table stood behind the chairs.

Ngược lại, phòng tiếp tân khá sang trọng bên trong. Trần nhà, cửa ra vào và khung cửa sổ được làm bằng gỗ gụ chạm khắc. Nhưng đồ đạc thì thưa thớt, với khoảng một chục chiếc ghế bành bao quanh một chiếc bàn nhỏ đặt trên tấm thảm cũ ở giữa phòng. Một chiếc bàn dài và hẹp nằm sau những chiếc ghế.

About half the floor space was completely empty. Such were the plain and simple reception areas and living quarters which served the chairman of our Party and of the People’s Republic of China. In those days, moreover, official meetings were conducted without much ceremonial protocol.

Khoảng một nửa diện tích sàn hoàn toàn trống rỗng. Đó là những khu vực tiếp tân và phòng ở đơn giản và giản dị phục vụ cho chủ tịch Đảng và Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Hơn nữa, vào thời điểm đó, các cuộc họp chính thức được tiến hành mà không có nhiều nghi lễ nghi lễ.

On the many occasions when I presented reports to Chairman Mao, the Chairman would sit in one of the chairs on the southern side of the room. I would sit just beside him, usually moving to a chair a little further away after finishing my report.

Trong nhiều lần tôi trình bày báo cáo với Chủ tịch Mao, Chủ tịch sẽ ngồi trên một trong những chiếc ghế ở phía nam của căn phòng. Tôi sẽ ngồi ngay cạnh ông, thường chuyển sang một chiếc ghế xa hơn một chút sau khi hoàn thành báo cáo của mình.

On this occasion, Commander-in-Chief Zhu De and Premier Zhou were sitting beside Chairman Mao when Comrade Shaoqi led me into the room. Comrade Shaoqi began by presenting a brief of my report. When he had finished, Chairman Mao stood up and addressed me, saying: “Comrade Truong Chinh, Secretary of the Central Committee of the Vietnamese Communist Party, has sent a telegraph requesting your return to Vietnam.

Vào dịp này, Tổng tư lệnh Chu Đức và Thủ tướng Chu ngồi cạnh Chủ tịch Mao khi Đồng chí Thiếu Kỳ dẫn tôi vào phòng. Đồng chí Thiếu Kỳ bắt đầu bằng cách trình bày tóm tắt báo cáo của tôi. Khi ông ấy trình bày xong, Chủ tịch Mao đứng dậy và nói với tôi rằng: “Đồng chí Trường Chinh, Bí thư Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, đã gửi điện yêu cầu đồng chí trở về Việt Nam.

Ho Chi Minh has invited you to be his Adviser-General. You will need to become mentally prepared for an extended tour of duty in Vietnam.” At that point Comrade Shaoqi broke in to say, “Originally, you were assigned to a three-month mission to Vietnam. But that plan must be modified. We must make long-term plans!” Premier Zhou then informed me:

Hồ Chí Minh đã mời anh làm Tổng Cố vấn của ông ấy. Anh sẽ cần phải chuẩn bị tinh thần cho một chuyến công tác dài ngày ở Việt Nam.” Vào thời điểm đó, đồng chí Thiếu Kỳ đã xen vào và nói, “Ban đầu, anh được giao nhiệm vụ ba tháng ở Việt Nam. Nhưng kế hoạch đó phải được sửa đổi. Chúng ta phải lập kế hoạch dài hạn!” Sau đó, Thủ tướng Chu thông báo với tôi:

“The Central Committee has made an internal decision to nominate you as our first ambassador to Vietnam.” Chairman Mao confirmed this, adding, “You will continue your work as a bridge between the Chinese and Vietnamese Communist parties. You are our Party’s first, and possibly the sole, Liaison Representative to Vietnam.”

“Ủy ban Trung ương đã đưa ra quyết định nội bộ đề cử ông làm đại sứ đầu tiên của chúng tôi tại Việt Nam.” Chủ tịch Mao xác nhận điều này, đồng thời nói thêm, “Ông sẽ tiếp tục công việc của mình như một cầu nối giữa các đảng Cộng sản Trung Quốc và Việt Nam. Ông là Đại diện liên lạc đầu tiên và có thể là duy nhất của Đảng chúng tôi tại Việt Nam.”

Premier Zhou and Commander-in-Chief Zhu then briefed me on the invasion of Korea by the American imperialist power and the formation of an army of Chinese volunteers prepared to assist Korea. They also delegated me to convey these details on the Korean conflict to Ho Chi Minh and the Central Committee of the Indochinese Communist Party.

Thủ tướng Chu và Tổng tư lệnh Chu sau đó đã tóm tắt cho tôi về cuộc xâm lược Triều Tiên của cường quốc đế quốc Mỹ và việc thành lập một đội quân tình nguyện Trung Quốc chuẩn bị hỗ trợ Triều Tiên. Họ cũng giao cho tôi chuyển những chi tiết này về cuộc xung đột Triều Tiên cho Hồ Chí Minh và Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương.

Chairman Mao then declared: “In view of the situation in Korea, we have made the decision to assist the Koreans in their struggle against the United States. Our Volunteer Army will go openly into Korea; Chinese troops will fight shoulder to shoulder with Korean soldiers to resist the American invasion.

Chủ tịch Mao sau đó tuyên bố: “Xét đến tình hình Triều Tiên, chúng tôi đã quyết định hỗ trợ người Triều Tiên trong cuộc đấu tranh chống lại Hoa Kỳ. Quân đội tình nguyện của chúng tôi sẽ công khai tiến vào Triều Tiên; quân đội Trung Quốc sẽ chiến đấu kề vai sát cánh với quân đội Triều Tiên để chống lại cuộc xâm lược của Mỹ.

Considering the situation in Vietnam, we have decided to provide covert assistance in the struggle against France by providing military aid, economic and financial assistance, and advisory support. Although China’s assistance is taking a different form in Vietnam from that in Korea, in both cases China’s support is internationalist and patriotic. We are committed to assisting Korea and Vietnam equally, and consider both tasks to be equally glorious.

Xem xét tình hình ở Việt Nam, chúng tôi đã quyết định cung cấp hỗ trợ bí mật trong cuộc đấu tranh chống Pháp bằng cách cung cấp viện trợ quân sự, hỗ trợ kinh tế và tài chính, và hỗ trợ cố vấn. Mặc dù sự hỗ trợ của Trung Quốc đang có hình thức khác nhau ở Việt Nam so với ở Hàn Quốc, nhưng trong cả hai trường hợp, sự hỗ trợ của Trung Quốc đều mang tính quốc tế và yêu nước. Chúng tôi cam kết hỗ trợ Hàn Quốc và Việt Nam như nhau, và coi cả hai nhiệm vụ đều vinh quang như nhau.

Mao then abruptly changed the subject to ask me about my wife and family. When I told him that my wife had joined the Red Army in 1933 and was a survivor of the Long March, the Chairman said cheerfully:

Mao đột nhiên đổi chủ đề để hỏi tôi về vợ và gia đình tôi. Khi tôi nói với ông ấy rằng vợ tôi đã gia nhập Hồng quân vào năm 1933 và là người sống sót sau cuộc Vạn lý trường chinh, Chủ tịch đã vui vẻ nói:

“Well then, she is a battle-tested veteran. Very good! What work has she been doing?” I answered: “She has worked in internal security, administration, and cadre affairs.” Chairman Mao’s immediate reply was:

“Vậy thì, bà ấy là một cựu chiến binh dày dạn kinh nghiệm. Rất tốt! Bà ấy đã làm những công việc gì?” Tôi trả lời: “Bà ấy đã làm việc trong các lĩnh vực an ninh nội bộ, hành chính và cán bộ.” Chủ tịch Mao trả lời ngay lập tức:

“Good! Then please take her with you when you return to Vietnam to act as your assistant. Ho Chi Minh has urged me to allow our advisors to take their wives with them. As long as a spouse is suitable for the mission, I will agree to let her go.” Later on, a few of the other Chinese advisers in Vietnam were also accompanied by their wives.

“Tốt! Vậy thì hãy đưa cô ấy đi cùng khi anh trở về Việt Nam để làm trợ lý cho anh. Hồ Chí Minh đã thúc giục tôi cho phép các cố vấn của chúng ta mang theo vợ của họ. Miễn là người vợ phù hợp với nhiệm vụ, tôi sẽ đồng ý để cô ấy đi.” Sau đó, một số cố vấn Trung Quốc khác ở Việt Nam cũng được vợ của họ đi cùng.

Comrade Shaoqi then said: “Financial problems, especially as they affect food supplies and currency, are presently the most urgent problems in Vietnam. We have selected several cadres with experience in finance, banking and grain supply work to serve as advisors in Vietnam.

Đồng chí Thiếu Kỳ sau đó nói: “Vấn đề tài chính, đặc biệt là vấn đề liên quan đến lương thực và tiền tệ, hiện là vấn đề cấp bách nhất ở Việt Nam. Chúng tôi đã lựa chọn một số cán bộ có kinh nghiệm trong công tác tài chính, ngân hàng và cung ứng lương thực để làm cố vấn tại Việt Nam.

They will travel with you as an initial contingent. We will then select advisors in other fields and organize them into a Political Advisory Delegation to help the Vietnamese. You are the Advisor-General and will also be the head of China’s Political Advisory Delegation to Vietnam.”

Họ sẽ đi cùng anh như một nhóm ban đầu. Sau đó chúng tôi sẽ chọn các cố vấn trong các lĩnh vực khác và tổ chức họ thành một Đoàn cố vấn chính trị để giúp đỡ người Việt Nam. Anh là Tổng cố vấn và cũng sẽ là người đứng đầu Đoàn cố vấn chính trị của Trung Quốc tại Việt Nam.”

Hearing Liu Shaoqi using the term “Advisor-General,” Chairman Mao said, “Be careful not to follow the Soviet Union’s negative example in your work as the Advisor-General. You must remember that Vietnam is not China. Do not attempt to simply replicate Chinese methods. Remember that the particular conditions found in Vietnam must be the foundation of every approach.

Nghe Lưu Thiếu Kỳ dùng thuật ngữ “Tổng cố vấn”, Chủ tịch Mao nói, “Cẩn thận đừng noi theo tấm gương tiêu cực của Liên Xô trong công tác Tổng cố vấn. Ông phải nhớ rằng Việt Nam không phải là Trung Quốc. Đừng cố gắng sao chép các phương pháp của Trung Quốc. Hãy nhớ rằng các điều kiện cụ thể tìm thấy ở Việt Nam phải là nền tảng của mọi cách tiếp cận.

Be honest and sincere with the Vietnamese. As well as telling them about our successful revolutionary experiences, be sure also to relate the details of our setbacks and painful lessons.” The debriefing meeting was my first opportunity to receive directly Chairman Mao’s guidance and instructions on international affairs.

Hãy trung thực và chân thành với người Việt Nam. Cũng như kể cho họ nghe về những kinh nghiệm cách mạng thành công của chúng ta, hãy chắc chắn kể lại chi tiết về những thất bại và bài học đau đớn của chúng ta.” Cuộc họp báo cáo là cơ hội đầu tiên của tôi để trực tiếp nhận được sự chỉ đạo và hướng dẫn của Chủ tịch Mao về các vấn đề quốc tế.

Three

Our first step in assisting Vietnam was to break through the French defences along the Sino-Vietnamese border so as to establish direct links between China and areas controlled by the Viet Minh. Thus we would be able to ship supplies directly into Vietnam.

Bước đầu tiên của chúng tôi trong việc hỗ trợ Việt Nam là phá vỡ các tuyến phòng thủ của Pháp dọc theo biên giới Trung-Việt để thiết lập các liên kết trực tiếp giữa Trung Quốc và các khu vực do Việt Minh kiểm soát. Như vậy, chúng tôi có thể vận chuyển hàng tiếp tế trực tiếp vào Việt Nam.

The French forces would lose their primary advantage as soon as the People’ Army of Vietnam (PAVN) were to control the strategic passes and routes across the border. There were two possible means of breaking through the French defences. The first was to capture the town of Cao Bang, on the border of China’s Guangxi Province; the second was to capture Lao Kay, on the border of Yunnan Province.

Quân đội Pháp sẽ mất lợi thế chính của họ ngay khi Quân đội Nhân dân Việt Nam (PAVN) kiểm soát các đèo và tuyến đường chiến lược qua biên giới. Có hai cách có thể để đột phá qua các tuyến phòng thủ của Pháp. Cách thứ nhất là chiếm thị xã Cao Bằng, trên biên giới của tỉnh Quảng Tây của Trung Quốc; cách thứ hai là chiếm Lao Kay, trên biên giới của tỉnh Vân Nam.

Or would it be best to attack both towns simultaneously? The ICP Central Committee and the CCP Central Committee spent nearly three months in negotiations before agreeing on a plan of attack. On 2 July 1950, Chairman Mao responded to the ICP Central Committee in a telegram:

Hay tốt nhất là tấn công cả hai thị trấn cùng một lúc? Ủy ban Trung ương ICP và Ủy ban Trung ương ĐCSTQ đã dành gần ba tháng đàm phán trước khi thống nhất về một kế hoạch tấn công. Vào ngày 2 tháng 7 năm 1950, Chủ tịch Mao đã trả lời Ủy ban Trung ương ICP trong một bức điện tín:

“I endorse the proposal to capture Cao Bang first. Regarding the detailed plan of operations for the attack on Cao Bang, wait for the arrival of Chen Geng and then make your final decision after discussing the matter with him. As for continuing operations, you will need to make decisions based on your actual situation. When we provide views, they are only for your reference. This is because you are more familiar than we are with your own circumstances.”

“Tôi tán thành đề xuất chiếm Cao Bằng trước. Về kế hoạch chi tiết cho cuộc tấn công Cao Bằng, hãy đợi Trần Canh đến rồi thảo luận với ông ta rồi đưa ra quyết định cuối cùng. Còn về việc tiếp tục hành động, các ông sẽ cần đưa ra quyết định dựa trên tình hình thực tế của mình. Khi chúng tôi đưa ra quan điểm, chúng chỉ để các ông tham khảo. Điều này là do các ông quen thuộc hơn chúng tôi với hoàn cảnh của chính mình.”

Comrade Chen Geng was the Chinese general personally selected by Ho Chi Minh to assist Vietnam. After Ho requested General Chen’s help from Chairman Mao and our Party’s Central Committee, Chen Geng was sent to Vietnam as the representative of the CCP Central Committee with a mandate from Chairman Mao and the Central Committee to help organize forces and lead them in the Border Campaign in which our Military Advisory Delegation was preparing to play a part.

Đồng chí Trần Canh là vị tướng Trung Quốc được Hồ Chí Minh đích thân lựa chọn để hỗ trợ Việt Nam. Sau khi Hồ yêu cầu sự giúp đỡ của tướng Trần từ Chủ tịch Mao và Ủy ban Trung ương Đảng ta, Trần Canh được cử đến Việt Nam với tư cách là đại diện của Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc với sự ủy nhiệm của Chủ tịch Mao và Ủy ban Trung ương là giúp tổ chức lực lượng và chỉ huy họ trong Chiến dịch Biên giới mà Đoàn cố vấn quân sự của chúng ta đang chuẩn bị tham gia.

Chairman Mao paid close and careful attention to the crucial Border Campaign. Many important telegrams had to pass through his hands and receive his personal approval. He even drafted telegrams himself.

Chủ tịch Mao đã chú ý chặt chẽ và cẩn thận đến Chiến dịch Biên giới quan trọng. Nhiều bức điện quan trọng phải qua tay ông và được ông đích thân phê duyệt. Ông thậm chí còn tự mình soạn thảo điện tín.

During the period of preparations for the Border Campaign, Chairman Mao and the CCP Central Committee consented to the request of Ho Chi Minh and the ICP Central Committee for permission to move PAVN troops into the Wenshan area of Yunnan Province, for resting, re-equipping, training, and re-organizing.

Trong thời gian chuẩn bị cho Chiến dịch Biên giới, Chủ tịch Mao và Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc đã chấp thuận yêu cầu của Hồ Chí Minh và Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương về việc cho phép quân đội QĐNDVN di chuyển vào khu vực Văn Sơn, tỉnh Vân Nam để nghỉ ngơi, tái trang bị, huấn luyện và tái tổ chức.

The Chinese advisors helped to reorganize these troops into two large regiments or divisions, thus transforming them into two strong fists. The two reorganized units played a crucial role in the Border Campaign. In accordance with Mao’s instructions, Chen Geng rendered invaluable and selfless assistance in the campaign, helping the Vietnamese people and armed forces win a decisive victory.

Các cố vấn Trung Quốc đã giúp tổ chức lại các đội quân này thành hai trung đoàn hoặc sư đoàn lớn, do đó biến chúng thành hai nắm đấm mạnh mẽ. Hai đơn vị được tổ chức lại đã đóng một vai trò quan trọng trong Chiến dịch Biên giới. Theo chỉ thị của Mao, Trần Canh đã cung cấp sự hỗ trợ vô giá và vô tư trong chiến dịch, giúp nhân dân và lực lượng vũ trang Việt Nam giành được chiến thắng quyết định.

The victory brought the Vietnamese forces out of their defensive phase and consolidated cross-border communications between China and Vietnam. Ho Chi Minh, Vo Nguyen Giap, and other Vietnamese leaders were elated by the victory. On 14 October 1950, immediately after the battle, Ho Chi Minh wrote to Comrade Mao Zedong and the CCP, reporting:

Chiến thắng đã đưa quân đội Việt Nam ra khỏi giai đoạn phòng thủ và củng cố liên lạc xuyên biên giới giữa Trung Quốc và Việt Nam. Hồ Chí Minh, Võ Nguyên Giáp và các nhà lãnh đạo Việt Nam khác đã vui mừng trước chiến thắng. Ngày 14 tháng 10 năm 1950, ngay sau trận chiến, Hồ Chí Minh đã viết thư cho Đồng chí Mao Trạch Đông và ĐCSTQ, báo cáo rằng:

“We have won a complete victory in the Battle of That Khe and Cao Bang. The all-out assistance of the CCP and the Communist Party of the Soviet Union has been the principal cause of this victory. Comrades from the provinces of Yunnan, Guangxi, and Guangdong carried out your instructions precisely and wholeheartedly, providing us with direct assistance in disregard of their own hardships.

“Chúng ta đã giành được chiến thắng hoàn toàn trong trận Thất Khê và Cao Bằng. Sự giúp đỡ toàn diện của Đảng Cộng sản Trung Quốc và Đảng Cộng sản Liên Xô là nguyên nhân chính dẫn đến chiến thắng này. Các đồng chí từ các tỉnh Vân Nam, Quảng Tây và Quảng Đông đã thực hiện chính xác và toàn tâm toàn ý chỉ thị của đồng chí, cung cấp cho chúng ta sự giúp đỡ trực tiếp bất chấp những khó khăn của chính họ.

I would like to point out the exceptional contributions to the victory made by comrades Chen Geng, Song Renqiong, Zhang Yunyi, Li Tianyao, Luo Guibo, Ye Jianying, Fang Fang, Wei Guoqing and the other comrades of the Advisory Delegation. In brief, I believe this to be a victory of Mao Zedong’s revolutionary internationalist road.

Tôi muốn nêu bật những đóng góp đặc biệt của các đồng chí Trần Canh, Tống Nhậm Quỳnh, Trương Vân Nghị, Lý Thiên Diệu, La Quý Ba, Diệp Kiếm Anh, Phương Phương, Ngụy Quốc Thanh và các đồng chí khác trong Đoàn cố vấn. Tóm lại, tôi cho rằng đây là thắng lợi của con đường quốc tế chủ nghĩa cách mạng của Mao Trạch Đông.

I will not say conventional words of thanks to express our gratitude. Instead I must declare that the Vietnamese comrades and people will surely fulfill the lofty expectations and repay the enormous assistance that we have received from our brothers in the Communist Parties of China and the Soviet Union with further endeavors toward a greater and final victory.”

Tôi sẽ không nói những lời cảm ơn thông thường để bày tỏ lòng biết ơn của chúng ta. Thay vào đó, tôi phải tuyên bố rằng các đồng chí và nhân dân Việt Nam chắc chắn sẽ đáp ứng được những kỳ vọng cao cả và đền đáp sự giúp đỡ to lớn mà chúng ta đã nhận được từ những người anh em trong Đảng Cộng sản Trung Quốc và Liên Xô bằng những nỗ lực hơn nữa hướng tới một chiến thắng lớn hơn và cuối cùng.

Four

I returned to China to report to the CCP Central Committee. As I was reporting a Vietnamese request for further assistance from China, Chairman Mao said: “Because the Chinese people have won a revolutionary victory, we now have an obligation to help the peoples whose countries have not yet been liberated: this is internationalism. Vietnam is struggling in a war of resistance against French aggression, but remains isolated, lacking the assistance of others.

Tôi trở về Trung Quốc để báo cáo với Ủy ban Trung ương ĐCSTQ. Khi tôi đang báo cáo yêu cầu của Việt Nam về việc Trung Quốc tiếp tục hỗ trợ, Chủ tịch Mao nói: “Vì nhân dân Trung Quốc đã giành được thắng lợi cách mạng, chúng ta hiện có nghĩa vụ giúp đỡ những người dân mà đất nước vẫn chưa được giải phóng: đây là chủ nghĩa quốc tế. Việt Nam đang đấu tranh trong cuộc chiến tranh kháng chiến chống lại sự xâm lược của Pháp, nhưng vẫn bị cô lập, thiếu sự hỗ trợ của những người khác.

In this difficult time, Vietnam is looking to us for help. We are obliged as revolutionaries to provide assistance to Vietnam that is selfless, free of charge, and completely without political strings attached. Thus China will provide to the Vietnamese anything that they need which is in our possession.”

Trong thời điểm khó khăn này, Việt Nam đang trông chờ vào sự giúp đỡ của chúng tôi. Chúng tôi, những người cách mạng, có nghĩa vụ phải cung cấp sự hỗ trợ cho Việt Nam một cách vô tư, miễn phí và hoàn toàn không có ràng buộc chính trị. Do đó, Trung Quốc sẽ cung cấp cho người Việt Nam bất cứ thứ gì họ cần mà chúng tôi có.”

Chairman Mao then continued, “Not only are the French colonialist aggressors the enemies of the Vietnamese people; they are also our foes. France is the common enemy of the peoples of China and Vietnam. China’s assistance to Vietnam is helping to defeat the French colonialist aggressors.

Mao Chủ tịch tiếp tục nói, “Bọn thực dân xâm lược Pháp không chỉ là kẻ thù của nhân dân Việt Nam; chúng còn là kẻ thù của chúng ta. Pháp là kẻ thù chung của nhân dân Trung Quốc và Việt Nam. Sự giúp đỡ của Trung Quốc đối với Việt Nam là giúp đánh bại bọn thực dân xâm lược Pháp.

To help restore peace in Vietnam is China’s help to our neighbour. In return, by defeating the French colonialist aggressors and driving them out of Vietnam, Vietnam will help China by freeing our southern border of the threat of France’s colonialist aggression. Thus we should not one-sidedly refer only to China’s help to Vietnam; we must say that Vietnam is also helping China; the assistance is mutual.

Giúp khôi phục hòa bình ở Việt Nam là Trung Quốc giúp nước láng giềng của chúng ta. Đổi lại, bằng cách đánh bại bọn thực dân xâm lược Pháp và đuổi chúng ra khỏi Việt Nam, Việt Nam sẽ giúp Trung Quốc bằng cách giải phóng biên giới phía Nam của chúng ta khỏi mối đe dọa của sự xâm lược thực dân Pháp. Vì vậy, chúng ta không nên chỉ nói một chiều về sự giúp đỡ của Trung Quốc đối với Việt Nam; chúng ta phải nói rằng Việt Nam cũng đang giúp Trung Quốc; sự giúp đỡ là có đi có lại.

When I stated that Vietnamese expectations for assistance from China were overly ambitious, demanding, and out of touch with reality, Chairman Mao said: “Perhaps their lack of understanding of conditions in our country, and in their own as well, may account for their ambitious, demanding, and impractical requests for a program of aid from China. Another explanation might be their lack of experience. You must assist them with patience.”

Khi tôi nói rằng kỳ vọng của Việt Nam về sự hỗ trợ từ Trung Quốc là quá tham vọng, đòi hỏi quá đáng và không phù hợp với thực tế, Chủ tịch Mao nói: “Có lẽ họ không hiểu được tình hình ở đất nước chúng ta và ở chính đất nước họ, có thể giải thích cho những yêu cầu đầy tham vọng, đòi hỏi quá đáng và không thực tế của họ về một chương trình hỗ trợ từ Trung Quốc. Một lời giải thích khác có thể là họ thiếu kinh nghiệm. Bạn phải kiên nhẫn hỗ trợ họ”.

During the years of my stay in Vietnam, the guidance and instructions provided by Chairman Mao and the CCP Central Committee were implemented faithfully in our programs of assistance. These programs ranged widely, including the provision of weapons and military equipment, along with supplies of food, clothing, medicine and medical services, communications equipment, and vehicles.

Trong những năm tôi ở Việt Nam, sự chỉ đạo và hướng dẫn của Chủ tịch Mao và Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc đã được thực hiện một cách trung thực trong các chương trình viện trợ của chúng tôi. Các chương trình này rất đa dạng, bao gồm cung cấp vũ khí và thiết bị quân sự, cùng với nguồn cung cấp thực phẩm, quần áo, thuốc men và dịch vụ y tế, thiết bị liên lạc và xe cộ.

Thus not only did we offer our guidance by recounting and sharing the experience of the Chinese revolution, we also provided both frontline combat assistance and base logistical services in Vietnam.

Vì vậy, chúng tôi không chỉ hướng dẫn bằng cách kể lại và chia sẻ kinh nghiệm của cuộc cách mạng Trung Quốc mà còn cung cấp cả hỗ trợ chiến đấu tiền tuyến và dịch vụ hậu cần cơ sở tại Việt Nam.

The Chinese advisors in Vietnam worked with a sincere and whole-hearted commitment, making selfless contributions to the course of the Vietnamese people’s revolution. In accordance with Chairman Mao’s instructions, we asked for no compensation in the form of services or payments during our stay in the country. Living, working, and fighting shoulder to shoulder with our Vietnamese comrades, we shared their hardships and happiness.

Các cố vấn Trung Quốc tại Việt Nam đã làm việc với sự tận tụy và hết lòng, đóng góp vô tư vào tiến trình cách mạng của nhân dân Việt Nam. Theo chỉ thị của Chủ tịch Mao, chúng tôi không yêu cầu bất kỳ sự đền bù nào dưới hình thức dịch vụ hoặc thanh toán trong thời gian ở lại đất nước. Sống, làm việc và chiến đấu sát cánh cùng các đồng chí Việt Nam, chúng tôi chia sẻ những khó khăn và hạnh phúc của họ.

Likewise, the Chinese government supported Vietnam without requesting repayment in any form. China did not impose any unequal treaty or agreement on Vietnam, and did not maintain any military bases or deploy a single soldier in Vietnam. China’s assistance and support was free and selfless, demonstrating clearly the greatness of Chairman Mao’s internationalism. Internationalism in this spirit is rare in the world.

Tương tự như vậy, chính phủ Trung Quốc đã hỗ trợ Việt Nam mà không yêu cầu hoàn trả dưới bất kỳ hình thức nào. Trung Quốc không áp đặt bất kỳ hiệp ước hoặc thỏa thuận bất bình đẳng nào đối với Việt Nam, và không duy trì bất kỳ căn cứ quân sự nào hoặc triển khai một người lính nào ở Việt Nam. Sự hỗ trợ và hỗ trợ của Trung Quốc là tự nguyện và vô tư, thể hiện rõ sự vĩ đại của chủ nghĩa quốc tế của Chủ tịch Mao. Chủ nghĩa quốc tế theo tinh thần này là hiếm có trên thế giới.

Five

During the winter of 1951, Ho Chi Minh paid another secret visit to Beijing. One day I escorted him to Yinian Hall at Fengzeyuan. As we approached the gate, Chairman Mao, Comrade Shaoqi, Premier Zhou Enlai, and Commander-in-Chief Zhu De all came out to meet Ho.

Vào mùa đông năm 1951, Hồ Chí Minh đã có chuyến thăm bí mật khác đến Bắc Kinh. Một ngày nọ, tôi hộ tống ông đến Yinian Hall (Việt điện hay Lĩnh Nam điện) ở Phong Trạch Viện. Khi chúng tôi đến gần cổng, Chủ tịch Mao, Đồng chí Thiếu Kỳ, Thủ tướng Chu Ân Lai và Tổng tư lệnh Chu Đức đều ra đón Hồ.

They greeted him with friendly embraces. Ho had already got to know Chairman Mao, Comrade Shaoqi, Premier Zhou, and Commander-in-Chief Zhu during the China’s First Revolutionary Civil War of China and later during the War of Resistance against Japan.

Họ chào đón ông bằng cái ôm thân thiện. Hồ đã quen biết Chủ tịch Mao, Đồng chí Thiếu Kỳ, Thủ tướng Chu và Tổng tư lệnh Chu trong Nội chiến Cách mạng Trung Quốc lần thứ nhất và sau đó là trong Chiến tranh kháng Nhật.

His Cantonese-accented Chinese was so fluent that an interpreter was not needed. The meeting proceeded with intimate warmth rather than conventional diplomatic formalities, as though Ho had just been reunited with his own family.

Ho greeted Chairman Mao like a long-lost brother. After cordial greetings and an exchange of courtesies, they soon started to discuss important issues. Ho Chi Minh made a succinct presentation on the current situation in the war of resistance against France, the progress of building revolutionary base areas, and the work of the Chinese advisers in Vietnam.

Hồ Chủ tịch chào đón Mao Chủ tịch như một người anh em thất lạc từ lâu. Sau những lời chào hỏi thân mật và trao đổi xã giao, họ nhanh chóng bắt đầu thảo luận các vấn đề quan trọng. Hồ Chí Minh đã trình bày ngắn gọn về tình hình hiện tại của cuộc kháng chiến chống Pháp, tiến trình xây dựng các căn cứ địa cách mạng và công tác của các cố vấn Trung Quốc tại Việt Nam.

Premier Zhou and Commander-in-Chief Zhu then presented brief reports on the Korean War situation and China’s domestic affairs. At one point during their conversation, Ho Chi Minh addressed Chairman Mao:

Thủ tướng Chu và Tổng tư lệnh Chu sau đó trình bày các báo cáo tóm tắt về tình hình Chiến tranh Triều Tiên và các vấn đề nội bộ của Trung Quốc. Tại một thời điểm trong cuộc trò chuyện của họ, Hồ Chí Minh đã nói với Chủ tịch Mao:

“Our Politburo hoped that Comrade Luo Guibo would criticize us more and offer more guidance as a participant in our Politburo meetings, but he has been overly modest and cautious. We hope that you will instruct him to criticize us more thoroughly.

“Bộ Chính trị của chúng tôi hy vọng đồng chí La Quý Ba sẽ phê bình chúng tôi nhiều hơn và đưa ra nhiều chỉ đạo hơn với tư cách là người tham gia các cuộc họp của Bộ Chính trị, nhưng anh ấy đã quá khiêm tốn và thận trọng. Chúng tôi hy vọng rằng bạn sẽ chỉ đạo anh ấy phê bình chúng tôi kỹ lưỡng hơn.

Chairman Mao, will you agree to do so? “Certainly,” said Chairman Mao, “But his criticisms, ideas, and suggestions are for your reference only. Keep in mind those that you consider correct, while rejecting those that do not seem correct. The decisions are up to you.”

Mao Chủ tịch, ngài có đồng ý không? “Tất nhiên,” Mao Chủ tịch nói, “Nhưng những lời chỉ trích, ý tưởng và đề xuất của ông ấy chỉ để ngài tham khảo. Hãy ghi nhớ những điều ngài cho là đúng, trong khi bác bỏ những điều có vẻ không đúng. Quyết định tùy thuộc vào ngài.”

Chairman Mao’s conversation with Ho Chi Minh continued in an informal manner. But Chairman Mao expressed his views and preferences in a way that dissolved them into a home-style chat. Although their conversation might have seemed casual and relaxed, however, the content was actually profoundly significant.

Cuộc trò chuyện giữa Chủ tịch Mao và Hồ Chí Minh vẫn tiếp tục theo cách không chính thức. Nhưng Chủ tịch Mao đã bày tỏ quan điểm và sở thích của mình theo cách hòa tan chúng thành một cuộc trò chuyện theo kiểu gia đình. Mặc dù cuộc trò chuyện của họ có vẻ thoải mái và dễ chịu, tuy nhiên, nội dung thực sự có ý nghĩa sâu sắc.

Ho Chi Minh, a man of strong emotion, appeared deeply moved by Mao’s sincerity. Getting to his feet, he declared: “My Vietnamese comrades and I are convinced by Chinese actions that it is with true sincerity that you have assisted us.”

Hồ Chí Minh, một người đàn ông có cảm xúc mạnh mẽ, tỏ ra vô cùng xúc động trước sự chân thành của Mao. Ông đứng dậy, tuyên bố: "Các đồng chí Việt Nam của tôi và tôi tin rằng qua hành động của Trung Quốc, các đồng chí đã hỗ trợ chúng tôi bằng sự chân thành thực sự".

It was time for lunch. Chairman Mao, Chairman Ho, Comrade Shaoqi, Commander-in-Chief Zhu, and I entered the dining hall together. Premier Zhou took his leave to keep appointments with foreign visitors. The dining hall was an area separated from the meeting room with a screen, leaving space for two tables.

Đã đến giờ ăn trưa. Chủ tịch Mao, Chủ tịch Hồ, Đồng chí Thiếu Kỳ, Tổng tư lệnh Chu và tôi cùng vào phòng ăn. Thủ tướng Chu xin phép ra về để tiếp khách nước ngoài. Phòng ăn là khu vực tách biệt với phòng họp bằng một tấm bình phong, chừa chỗ cho hai cái bàn.

We found just one table there. During the lunch, Chairman Mao, Chairman Ho, Comrade Shaoqi and Commander-in-Chief Zhu conversed continuously, commenting, interjecting, and amicably interrupting one another.

Chúng tôi chỉ tìm thấy một cái bàn ở đó. Trong bữa trưa, Chủ tịch Mao, Chủ tịch Hồ, Đồng chí Thiếu Kỳ và Tổng tư lệnh Chu liên tục trò chuyện, bình luận, xen vào và ngắt lời nhau một cách thân thiện.

Hot chilli peppers were served with the lunch. Seeing the chillies, Chairman Ho said to Chairman Mao: “Comrade Luo Guibo has told us that you like chillies so much that you have no appetite without them. Is this true?” Chairman Mao smiled as Ho continued:

Ớt cay được phục vụ cùng bữa trưa. Nhìn thấy ớt, Chủ tịch Hồ nói với Chủ tịch Mao: “Đồng chí La Quý Ba đã nói với chúng tôi rằng đồng chí thích ớt đến mức không có ớt thì không có cảm giác thèm ăn. Có đúng vậy không?” Chủ tịch Mao mỉm cười khi Hồ nói tiếp:

“We Vietnamese also like to eat chillies. But the chilli plants in Vietnam are different from those in China. They are one or two meters high, like small trees. The chillies grow facing upwards, heading towards sky. They are truly hot-tasting…” Everyone listened with great interest to Ho’s description of the small skyward-growing chilli peppers of the forests of northern Vietnam.

“Người Việt chúng tôi cũng thích ăn ớt. Nhưng cây ớt ở Việt Nam khác với cây ớt ở Trung Quốc. Chúng cao một hoặc hai mét, giống như những cây nhỏ. Ớt mọc hướng lên trên, hướng về phía bầu trời. Chúng thực sự có vị cay…” Mọi người lắng nghe với sự thích thú lớn khi nghe Hồ mô tả về những quả ớt nhỏ mọc hướng lên trời của những cánh rừng miền Bắc Việt Nam.

Chairman Mao then said, “I am not the only one here who loves to eat chillies. Comrade Shaoqi and I are both from Hunan Province and like chillies like typical Hunanese. Commander-in-Chief Zhu is from Sichuan; the people from Sichuan love chillies as well.” Referring to me, Chairman Mao continued:

Chủ tịch Mao sau đó nói, “Tôi không phải là người duy nhất ở đây thích ăn ớt. Đồng chí Thiếu Kỳ và tôi đều là người Hồ Nam và thích ớt như người Hồ Nam điển hình. Tổng tư lệnh Chu là người Tứ Xuyên; người dân Tứ Xuyên cũng thích ớt.” Nhắc đến tôi, Chủ tịch Mao tiếp tục:

“He is from Jiangxi Province; the people of Jiangxi are also very fond of chillies. So are the people of Yunnan, so close to Vietnam. But although we all like to eat chillies, we have various ways of preparing them.” We all then began to describe the particular methods of preparing chillies followed in our native places, with Vietnamese methods attracting the most interest.

“Anh ấy đến từ tỉnh Giang Tây; người dân Giang Tây cũng rất thích ớt. Người dân Vân Nam cũng vậy, rất gần Việt Nam. Nhưng mặc dù tất cả chúng tôi đều thích ăn ớt, chúng tôi có nhiều cách chế biến ớt khác nhau.” Sau đó, tất cả chúng tôi bắt đầu mô tả các phương pháp chế biến ớt đặc biệt được áp dụng ở quê hương chúng tôi, trong đó phương pháp của Việt Nam thu hút được nhiều sự quan tâm nhất.

Ho Chi Minh explained that the Vietnamese custom was to pickle the skyward-facing chillies in fish sauce and a little lemon juice. Chairman Mao interjected at this moment to say: “Actually our addiction to chilli peppers is not the result of local customs. During the period from 1932 to 1934, the Guomindang imposed a strict trade embargo against our Central Soviet Region.

Hồ Chí Minh giải thích rằng phong tục của người Việt là ngâm ớt hướng lên trời trong nước mắm và một ít nước chanh. Chủ tịch Mao xen vào lúc này và nói: "Thực ra, việc chúng tôi nghiện ớt không phải là kết quả của phong tục địa phương. Trong giai đoạn từ năm 1932 đến năm 1934, Quốc dân đảng đã áp đặt lệnh cấm vận thương mại nghiêm ngặt đối với Khu vực Trung Xô của chúng tôi.

A severe shortage of salt resulted. In order to bring in salt supplies, some comrades paid a very high price; some even sacrificed their lives. How we struggled then! Meals without salt were tasteless. Many comrades, including myself, substituted chillies for salt. A dish missing salt but served with chillies was considered a good meal!” Although so many years have passed, our conversation about chillies still seems like something that happened just yesterday.

Một sự thiếu hụt muối nghiêm trọng đã xảy ra. Để mang muối đến, một số đồng chí đã phải trả giá rất cao; một số thậm chí còn hy sinh mạng sống của mình. Chúng tôi đã phải vật lộn như thế nào vào thời điểm đó! Các bữa ăn không có muối thì vô vị. Nhiều đồng chí, bao gồm cả tôi, đã thay thế muối bằng ớt. Một món ăn không có muối nhưng được phục vụ với ớt được coi là một bữa ăn ngon!” Mặc dù đã nhiều năm trôi qua, cuộc trò chuyện của chúng tôi về ớt vẫn có vẻ như là chuyện mới xảy ra ngày hôm qua.

Six

After seeing off Ho Chi Minh, Chairman Mao, Comrade Shaoqi and Commander-in-Chief Zhu asked me to stay for further discussion. Chairman Mao instructed me: “State your views and offer criticisms whenever Comrade Ho Chi Minh invites you to Politburo meetings and solicits your opinions.

Sau khi tiễn Hồ Chí Minh, Chủ tịch Mao, Đồng chí Thiếu Kỳ và Tổng tư lệnh Chu đã yêu cầu tôi ở lại để thảo luận thêm. Chủ tịch Mao đã chỉ thị cho tôi: “Hãy nêu quan điểm và đưa ra lời phê bình bất cứ khi nào Đồng chí Hồ Chí Minh mời bạn đến các cuộc họp của Bộ Chính trị và xin ý kiến của bạn.

But you must make it clear that your ideas and suggestions are intended only for reference by the Vietnamese leaders. You must emphasize study and investigation, avoiding a subjective attitude. You must take specific conditions in Vietnam as your starting point when seeking to apply Chinese experiences, and avoid trying to transfer Chinese methods unmodified.

Nhưng phải nói rõ rằng ý kiến và đề nghị của các vị chỉ để các nhà lãnh đạo Việt Nam tham khảo. Các vị phải chú trọng nghiên cứu, điều tra, tránh thái độ chủ quan. Các vị phải lấy điều kiện cụ thể ở Việt Nam làm điểm xuất phát khi tìm cách áp dụng kinh nghiệm của Trung Quốc, tránh cố gắng chuyển giao phương pháp của Trung Quốc mà không sửa đổi.

You must be very cautious when you put forward your criticisms and suggestions. You must consider your remarks carefully, introduce them appropriately, and take responsibility for what you say. To help the Vietnamese, you must help them properly. Be sure never to impose your views.

Bạn phải rất thận trọng khi đưa ra những lời chỉ trích và đề xuất của mình. Bạn phải cân nhắc kỹ lưỡng những nhận xét của mình, trình bày chúng một cách phù hợp và chịu trách nhiệm về những gì bạn nói. Để giúp người Việt Nam, bạn phải giúp họ một cách đúng đắn. Hãy chắc chắn rằng không bao giờ áp đặt quan điểm của mình.

You must be very respectful of Comrade Ho Chi Minh and the other leaders of the Central Committee of the Vietnamese Labour Party. Never behave like an imperial envoy and be particularly careful not to assume a big-power chauvinist attitude. Your tendency to be cautious is correct.”

Ông phải rất tôn trọng đồng chí Hồ Chí Minh và các nhà lãnh đạo khác của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Lao động Việt Nam. Đừng bao giờ hành xử như một sứ thần đế quốc và đặc biệt cẩn thận không nên có thái độ sùng bái quyền lực lớn. Xu hướng thận trọng của ông là đúng đắn.”

Comrade Shaoqi and Commander-in-Chief Zhu then said, “Remember the limits of your mandate, and be sure not to exceed them. Always report to Chairman Mao and the CCP Central Committee on important issues as they arise or after decisions are made.” Chairman Mao’s expression became more serious and emotional. He said to me, “You were in the Central Soviet Region before the Long March. You must remember Li De.”

Đồng chí Thiếu Kỳ và Tổng tư lệnh Chu sau đó nói, “Hãy nhớ giới hạn nhiệm vụ của mình, và chắc chắn không vượt quá chúng. Luôn báo cáo với Chủ tịch Mao và Ủy ban Trung ương ĐCSTQ về các vấn đề quan trọng khi chúng phát sinh hoặc sau khi quyết định được đưa ra.” Biểu cảm của Chủ tịch Mao trở nên nghiêm túc và xúc động hơn. Ông ấy nói với tôi, “Bạn đã ở Khu vực Xô Viết Trung ương trước cuộc Vạn lý trường chinh. Bạn phải nhớ Lý Đức.”

“Yes,” I replied. “Li De is a German,” Chairman Mao continued, “He fought with the Red Army and was decorated during the October Revolution. Winning Stalin’s trust, he was sent to assist the CCP and arrived in the Central Soviet Region to serve as a military adviser. Before long, he obtained commanding authority over the Red Army of Chinese Workers and Peasants.

“Vâng,” tôi trả lời. “Li De -Lý Đức là người Đức,” Chủ tịch Mao tiếp tục, “Ông ấy đã chiến đấu với Hồng quân và được tặng thưởng trong Cách mạng Tháng Mười. Giành được lòng tin của Stalin, ông ấy được cử đến hỗ trợ ĐCSTQ và đến Khu vực Trung tâm Xô Viết để làm cố vấn quân sự. Không lâu sau, ông ấy đã giành được quyền chỉ huy Hồng quân của Công nhân và Nông dân Trung Quốc.

Li De’s leadership caused enormous damage to the cause of the Chinese revolution. He did not understand the specific conditions in China or the Chinese Red Army’s situation. He did no studying or research to understand the situation, and ignored views different from his own.

Sự lãnh đạo của Lý Đức đã gây ra tổn hại to lớn cho sự nghiệp cách mạng Trung Quốc. Ông ta không hiểu rõ tình hình cụ thể của Trung Quốc hoặc tình hình của Hồng quân Trung Quốc. Ông ta không nghiên cứu hoặc tìm hiểu để hiểu tình hình, và bỏ qua những quan điểm khác với quan điểm của mình.

His approach was to transplant, directly and without modification, tactics and strategies that had been effective in the Soviet Union but were completely impractical in China. With his mandate from the Communist International, however, he was able to bully and intimidate everyone.

Cách tiếp cận của ông là cấy ghép, trực tiếp và không sửa đổi, các chiến thuật và chiến lược đã có hiệu quả ở Liên Xô nhưng hoàn toàn không thực tế ở Trung Quốc. Tuy nhiên, với sự ủy nhiệm của mình từ Quốc tế Cộng sản, ông có thể bắt nạt và đe dọa mọi người.

In short, Li De was arrogant, commandeering, insistent, and coercive, just like an old-fashioned imperial envoy. Together with Bo Gu and other followers, Li De implemented a series of erroneous military strategies and tactics, causing us great suffering and costing a shocking price in blood.”

Tóm lại, Lý Đức ngạo mạn, chỉ huy, cố chấp, cưỡng ép, giống như sứ thần triều đình thời xưa. Cùng với Bá Cổ và những người theo sau, Lý Đức đã thực hiện một loạt các chiến lược và chiến thuật quân sự sai lầm, khiến chúng ta phải chịu nhiều đau khổ và phải trả giá bằng máu.

Chairman Mao continued: “Remember the lesson of Li De’s behaviour in China while you are working in Vietnam. Be sure also to speak about it to all your comrades in the Advisory Delegation. Encourage every one of them to keep it in mind by telling them that our assistance to Vietnam will not take the form of replicating our previous approaches, nor of direct transplantation; our help must actually help the Vietnamese become better off.

Chủ tịch Mao tiếp tục: “Hãy nhớ bài học về hành vi của Lý Đức ở Trung Quốc khi bạn đang làm việc ở Việt Nam. Hãy chắc chắn cũng nói về điều đó với tất cả các đồng chí của bạn trong Đoàn cố vấn. Khuyến khích mọi người trong số họ ghi nhớ điều đó bằng cách nói với họ rằng sự hỗ trợ của chúng tôi cho Việt Nam sẽ không theo hình thức sao chép các cách tiếp cận trước đây của chúng tôi, cũng không phải là cấy ghép trực tiếp; sự giúp đỡ của chúng tôi thực sự phải giúp người Việt Nam trở nên tốt hơn.

Assistance will not be effective if Chinese advisors hold subjective expectations. Their assistance will only be effective if they recognise the specific situation in Vietnam and remain modest and cautious. They should seldom mention our victories and frequently discuss our setbacks. We have experienced defeats.

Sự hỗ trợ sẽ không hiệu quả nếu các cố vấn Trung Quốc có kỳ vọng chủ quan. Sự hỗ trợ của họ sẽ chỉ hiệu quả nếu họ nhận ra tình hình cụ thể ở Việt Nam và giữ thái độ khiêm tốn và thận trọng. Họ ít khi đề cập đến chiến thắng của chúng ta và thường xuyên thảo luận về những thất bại của chúng ta. Chúng ta đã trải qua những thất bại.

As part of your work providing assistance to Vietnam, be sure to monitor and review all that you say and do. Follow a routine of reviewing your words and deeds every day, or once every three days, or at least once a week, so as to keep clearly in mind how you are proceeding correctly, and in what ways you might be deviating.”

Là một phần trong công việc hỗ trợ Việt Nam, hãy chắc chắn theo dõi và xem xét lại mọi điều bạn nói và làm. Thực hiện thói quen xem xét lại lời nói và hành động của mình hàng ngày, hoặc ba ngày một lần, hoặc ít nhất một lần một tuần, để ghi nhớ rõ ràng cách bạn đang tiến hành đúng đắn và những cách bạn có thể đi chệch hướng.

“As for Comrade Ho Chi Minh,” Mao continued, “he enjoys the respect of the peoples of both China and Vietnam; internationally, he is even respected by his opponents.” It was of great significance that Chairman Mao elevated Ho to such a lofty position; his praise made a deep impression on me. Thus Mao provided me with an extremely profound and at the same time very practical lecture on proletarian internationalism.

“Về phần đồng chí Hồ Chí Minh,” Mao nói tiếp, “ông được nhân dân Trung Quốc và Việt Nam kính trọng; trên bình diện quốc tế, ông thậm chí còn được những người đối lập kính trọng.” Việc Chủ tịch Mao nâng Hồ lên một vị trí cao như vậy có ý nghĩa rất lớn; lời khen ngợi của ông đã gây ấn tượng sâu sắc đối với tôi. Do đó, Mao đã cung cấp cho tôi một bài giảng cực kỳ sâu sắc và đồng thời rất thực tế về chủ nghĩa quốc tế vô sản.

Seven

To Chairman Mao, the Vietnamese people’s anti-colonial revolutionary cause was just as important as the Chinese people’s revolutionary cause; he was committed to aiding Vietnam in a spirit of thorough internationalism and selfless sacrifice. Not only did he instruct me and the others in the advisory delegation in this spirit, Chairman Mao also demonstrated it to us by his deeds.

Đối với Chủ tịch Mao, sự nghiệp cách mạng phản thực dân của nhân dân Việt Nam cũng quan trọng như sự nghiệp cách mạng của nhân dân Trung Quốc; Người đã cam kết giúp đỡ Việt Nam với tinh thần quốc tế triệt để và hy sinh quên mình. Không chỉ chỉ bảo tôi và những người khác trong đoàn cố vấn theo tinh thần này, Chủ tịch Mao còn chứng minh điều đó với chúng tôi bằng hành động của mình.

Chen Geng, Wei Guoqing and I communicated by telegram with Chairman Mao and the CCP Central Committee when asking for their instructions. Our communications were on a wide range of important matters including military operations (such as the Border Campaign, the Battle of Dian Bian Phu, and the Battle for the Northwest), the expansion and training of the Vietnamese armed forces, the strengthening of the Party ideologically and organizationally, economic and financial affairs, agrarian reforms, military support, public security, intelligence, and relations with ethnic minority groups.

Trần Canh, Ngụy Quốc Thanh và tôi đã trao đổi qua điện tín với Chủ tịch Mao và Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc khi xin chỉ thị của họ. Nội dung trao đổi của chúng tôi bao gồm nhiều vấn đề quan trọng, bao gồm các hoạt động quân sự (như Chiến dịch Biên giới, Trận Điện Biên Phủ và Trận Tây Bắc), mở rộng và huấn luyện lực lượng vũ trang Việt Nam, củng cố Đảng về mặt tư tưởng và tổ chức, các vấn đề kinh tế và tài chính, cải cách ruộng đất, hỗ trợ quân sự, an ninh công cộng, tình báo và quan hệ với các nhóm dân tộc thiểu số.

Chairman Mao read, modified and signed all telegrams sent to and received from Chen, Wei, and myself. He drafted particularly important telegrams with his own hand. Whenever Ho Chi Minh and the Central Committee of the Vietnamese Workers’ Party sent telegrams to Chairman Mao and the CCP Central Committee seeking advice, Chairman Mao and the Central Committee would send suggestions by return telegram. In important messages, Chairman Mao invariably noted, “Our views are for your reference only. Decide for yourselves; you understand the situation better than we do.”

Chủ tịch Mao đã đọc, sửa đổi và ký tất cả các bức điện tín gửi đến và nhận được từ Trần, Ngụy và tôi. Ông đã tự tay soạn thảo các bức điện tín đặc biệt quan trọng. Bất cứ khi nào Hồ Chí Minh và Ủy ban Trung ương Đảng Lao động Việt Nam gửi điện tín cho Chủ tịch Mao và Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc để xin lời khuyên, Chủ tịch Mao và Ủy ban Trung ương sẽ gửi các đề xuất bằng điện tín trả lời. Trong các thông điệp quan trọng, Chủ tịch Mao luôn lưu ý, “Quan điểm của chúng tôi chỉ để các vị tham khảo. Các vị hãy tự quyết định; các vị hiểu tình hình hơn chúng tôi”.

Comrade Wang Jiaxiang chaired a team within the Liaison Department of the CCP Central Committee, drafting a set of provisional regulations to be followed by Chinese advisors in Vietnam. Chairman Mao made important additions when he edited the draft, including:

Đồng chí Vương Gia Tường đã chủ trì một nhóm trong Ban liên lạc của Ủy ban Trung ương ĐCSTQ, soạn thảo một bộ quy định tạm thời để các cố vấn Trung Quốc tại Việt Nam tuân theo. Chủ tịch Mao đã bổ sung những nội dung quan trọng khi biên tập bản thảo, bao gồm:

“Take care of every piece of grass and wood belonging to the Vietnamese people; respect the independence of the nation of Vietnam and the customs of the Vietnamese people; support the Vietnamese Workers’ Party and Comrade Ho Chi Minh, the leader of the Vietnamese people.” Thus the words of the regulations were filled with the internationalist spirit of Chairman Mao and the CCP Central Committee.

“Giữ gìn từng cọng cỏ, từng khúc gỗ của nhân dân Việt Nam; tôn trọng nền độc lập của dân tộc Việt Nam và phong tục tập quán của nhân dân Việt Nam; ủng hộ Đảng Lao động Việt Nam và đồng chí Hồ Chí Minh, lãnh tụ của nhân dân Việt Nam.” Như vậy, lời văn của điều lệ đã thấm đẫm tinh thần quốc tế chủ nghĩa của Chủ tịch Mao và Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc.

When I returned to China in 1952 to present a routine duty report, I reported to Chairman Mao that most of the Chinese advisors were stable in their work in accordance with the instructions of Chairman Mao and the CCP Central Committee and in the spirit of internationalism. A few of them, however, had not become accustomed to the humid tropical climate in Vietnam, to the mosquitoes, or to the different way of life.

Khi tôi trở về Trung Quốc vào năm 1952 để trình bày báo cáo nhiệm vụ thường kỳ, tôi đã báo cáo với Chủ tịch Mao rằng hầu hết các cố vấn Trung Quốc đều ổn định trong công việc của họ theo chỉ thị của Chủ tịch Mao và Ủy ban Trung ương ĐCSTQ và theo tinh thần quốc tế. Tuy nhiên, một số ít trong số họ vẫn chưa quen với khí hậu nhiệt đới ẩm ướt ở Việt Nam, với muỗi hoặc với cách sống khác biệt.

Some were frequently ill, suffering from malaria and significant weight loss. Moreover, exposed so often to ground combat and French aerial bombardment, these advisors were afraid that they would lose their lives in Vietnam. They hoped for or had applied for early transfers back to China.

Một số người thường xuyên bị bệnh, mắc bệnh sốt rét và sụt cân đáng kể. Hơn nữa, thường xuyên phải chiến đấu trên bộ và không kích của Pháp, những cố vấn này sợ rằng họ sẽ mất mạng ở Việt Nam. Họ hy vọng hoặc đã nộp đơn xin chuyển sớm trở lại Trung Quốc.

On hearing this, Chairman Mao fell into a silence. After a while, he spoke quietly: “Norman Bethune was a Canadian who travelled thousands of miles to reach China, determined to help the people of China in their resistance to the Japanese invasion. Seeking nothing for himself, he was willing to sacrifice all he possessed. Bethune exemplifies the spirit of internationalism.

Nghe vậy, Chủ tịch Mao im lặng. Một lúc sau, ông khẽ nói: “Norman Bethune là một người Canada đã đi hàng ngàn dặm để đến Trung Quốc, quyết tâm giúp đỡ nhân dân Trung Quốc kháng cự cuộc xâm lược của Nhật Bản. Không mưu cầu bất cứ điều gì cho bản thân, ông sẵn sàng hy sinh tất cả những gì mình có. Bethune là hiện thân của tinh thần quốc tế.

He died a hero and was buried in China. He was an outstanding internationalist combatant whom we will honor and remember forever.” Chairman Mao continued: “Many of our Party comrades are northerners who have worked, fought, and settled in southern China. Some have sacrificed their lives in the South. Meanwhile, many southerners have worked, fought, and settled in the North; some of them have also given their lives.

Ông đã hy sinh như một người anh hùng và được chôn cất tại Trung Quốc. Ông là một chiến sĩ quốc tế kiệt xuất mà chúng ta sẽ vinh danh và ghi nhớ mãi mãi.” Chủ tịch Mao tiếp tục: “Nhiều đồng chí trong Đảng của chúng ta là người miền Bắc đã lao động, chiến đấu và định cư ở miền Nam Trung Quốc. Một số đã hy sinh mạng sống ở miền Nam. Trong khi đó, nhiều người miền Nam đã lao động, chiến đấu và định cư ở miền Bắc; một số người trong số họ cũng đã hy sinh mạng sống.

All of our advisors in Vietnam are CCP members sent by our Party to help the Vietnamese in their struggle against France. Why should they not go on working, fighting, and living in Vietnam? Why should they not die in Vietnam?” Chairman Mao then recited two lines from a classical poem: “A loyalist may be buried in any place; is it necessary to carry home his horse-skin-wrapped remains?”11 He then interpreted the meaning of the verse for me.

Tất cả các cố vấn của chúng tôi ở Việt Nam đều là đảng viên ĐCSTQ do Đảng ta cử đến để giúp người Việt Nam đấu tranh chống Pháp. Tại sao họ không được tiếp tục làm việc, chiến đấu và sống ở Việt Nam? Tại sao họ không được chết ở Việt Nam?” Sau đó, Chủ tịch Mao đọc hai câu trong một bài thơ cổ điển: “Người trung thành có thể được chôn cất ở bất kỳ nơi nào; có cần thiết phải mang hài cốt được bọc da ngựa của người đó về nhà không?”11 Sau đó, ông giải thích ý nghĩa của câu thơ cho tôi.

Eight

Secure food supplies and an effective currency system were important goals in China’s program of assistance to Vietnam. They were defined as early as March 1950 when Ho Chi Minh, Truong Chinh, Pham Van Dong, and Vo Nguyen Giap briefed me on the situation in Vietnam. They identified the food and currency issues as the most urgent and intractable of the problems for which they sought our help.

Nguồn cung cấp lương thực an toàn và hệ thống tiền tệ hiệu quả là những mục tiêu quan trọng trong chương trình viện trợ của Trung Quốc cho Việt Nam. Chúng đã được xác định từ tháng 3 năm 1950 khi Hồ Chí Minh, Trường Chinh, Phạm Văn Đồng và Võ Nguyên Giáp tóm tắt cho tôi về tình hình ở Việt Nam. Họ xác định vấn đề lương thực và tiền tệ là vấn đề cấp bách và khó giải quyết nhất trong số những vấn đề mà họ tìm kiếm sự giúp đỡ của chúng tôi.

I reported the food supply and currency problems to Chairman Mao and the CCP Central Committee. Chairman Mao and Comrade Shaoqi responded and provided instructions. They argued that the fundamental solution to the economic and financial problems in Vietnam, especially those related to food and currency, was to uproot the old financial and economic systems that the French colonialists had set up and continued to control, and to replace them with new systems.

Tôi báo cáo với Chủ tịch Mao và Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc về vấn đề cung cấp lương thực và tiền tệ. Chủ tịch Mao và đồng chí Thiếu Kỳ đã trả lời và đưa ra chỉ thị. Họ lập luận rằng giải pháp cơ bản cho các vấn đề kinh tế và tài chính ở Việt Nam, đặc biệt là những vấn đề liên quan đến lương thực và tiền tệ, là nhổ tận gốc các chế độ tài chính và kinh tế cũ mà thực dân Pháp đã thiết lập và tiếp tục kiểm soát, và thay thế chúng bằng các chế độ mới.

Chairman Mao and Comrade Shaoqi referred to the CCP’s experience. During the War of Resistance to Japan and the War of Liberation, the CCP had developed a set of financial and economic policies to resolve these problems effectively. The policies included the imposition of grain-tax levies, the withdrawal of currency from circulation, and the encouragement of manufacturing.

Chủ tịch Mao và đồng chí Thiếu Kỳ đã nhắc đến kinh nghiệm của ĐCSTQ. Trong cuộc kháng chiến chống Nhật và cuộc chiến giải phóng, ĐCSTQ đã xây dựng một bộ chính sách tài chính và kinh tế để giải quyết những vấn đề này một cách hiệu quả. Các chính sách bao gồm áp dụng thuế ngũ cốc, rút tiền khỏi lưu thông và khuyến khích sản xuất.

Chairman Mao and Comrade Shaoqi told me that these policies were in general suitable for Vietnam and could serve as a reference. Following instructions by Chairman Mao and Comrade Shaoqi, the advisors and I began to help reform the Vietnamese systems of food supply and currency. We introduced Chinese experiences to the Vietnamese and adapted them to fit the situation in Vietnam, thus helping them to establish their own systems.

Chủ tịch Mao và đồng chí Thiếu Kỳ nói với tôi rằng những chính sách này nói chung là phù hợp với Việt Nam và có thể dùng làm tài liệu tham khảo. Theo chỉ thị của Chủ tịch Mao và đồng chí Thiếu Kỳ, các cố vấn và tôi bắt đầu giúp cải cách hệ thống cung cấp lương thực và tiền tệ của Việt Nam. Chúng tôi giới thiệu những kinh nghiệm của Trung Quốc cho người Việt Nam và điều chỉnh chúng cho phù hợp với tình hình ở Việt Nam, qua đó giúp họ thiết lập hệ thống của riêng mình.

This work ranged from macro-level strategy and policy-making, to discipline building in the form of charters, regulations, and directives, and to implementation orders and operations. As a result, the Vietnamese financial and economic situation had improved conspicuously by 1951. Soldiers and civilian staff had food on their tables and were no longer suffering from hunger. The civilian population also had more to eat.

Công việc này bao gồm từ chiến lược và hoạch định chính sách cấp vĩ mô, đến xây dựng kỷ luật dưới hình thức điều lệ, quy định và chỉ thị, và đến các lệnh và hoạt động thực hiện. Kết quả là, tình hình tài chính và kinh tế của Việt Nam đã được cải thiện rõ rệt vào năm 1951. Binh lính và nhân viên dân sự đã có thức ăn trên bàn và không còn phải chịu đói nữa. Dân thường cũng có nhiều thức ăn hơn.

The Vietnamese currency was stabilized and inflation was halted. Markets gradually became lively. Ho Chi Minh, Pham Van Dong, Truong Chinh, and Vo Nguyen Giap were all pleased with these developments. As Premier Pham Van Dong declared in 1951, “Chairman Mao and the CCP have assisted us selflessly, sending advisers to help us win a strategic victory in the Border Battle of 1950, and thus decisively altering the situation of our War of Resistance.

Tiền tệ Việt Nam được ổn định và lạm phát được ngăn chặn. Thị trường dần trở nên sôi động. Hồ Chí Minh, Phạm Văn Đồng, Trường Chinh và Võ Nguyên Giáp đều hài lòng với những diễn biến này. Như Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã tuyên bố vào năm 1951, “Chủ tịch Mao và ĐCSTQ đã giúp đỡ chúng ta một cách vô tư, cử cố vấn giúp chúng ta giành chiến thắng chiến lược trong Trận chiến biên giới năm 1950, và do đó thay đổi quyết định tình hình của Cuộc kháng chiến của chúng ta.

Now the Chinese advisors have helped us solve our most difficult and urgent problems—the financial and economic headaches, especially relating to food, currency and production. This assistance demonstrates the great internationalism of Chairman Mao and the CCP, and reveals the effectiveness of Mao Zedong Thought and the revolutionary experience in China as they have been applied in Vietnam.”

Bây giờ các cố vấn Trung Quốc đã giúp chúng tôi giải quyết những vấn đề khó khăn và cấp bách nhất của chúng tôi—những cơn đau đầu về tài chính và kinh tế, đặc biệt là liên quan đến lương thực, tiền tệ và sản xuất. Sự hỗ trợ này chứng minh chủ nghĩa quốc tế vĩ đại của Chủ tịch Mao và ĐCSTQ, và cho thấy hiệu quả của Tư tưởng Mao Trạch Đông và kinh nghiệm cách mạng ở Trung Quốc khi chúng được áp dụng ở Việt Nam.

Nine

Following the Border Campaign of 1950, we waged many more campaigns and fought many battles, including the battles in the Middle Red River [December 1950-January 1951], Ninh Binh [May-June 1951], the Battle of the Northeast [March-April 1951], Upper Laos [March-May 1953], the Northwest [October-December 1951], the Red River Delta Partisan Campaign, and Dian Bian Phu [March-May 1954].

Sau Chiến dịch Biên giới năm 1950, chúng tôi tiến hành nhiều chiến dịch khác và đánh nhiều trận, bao gồm các trận ở Trung lưu sông Hồng [tháng 12 năm 1950-tháng 1 năm 1951], Ninh Bình [tháng 5-6 năm 1951], Trận Đông Bắc [tháng 3-4 năm 1951], Thượng Lào [tháng 3-5 năm 1953], Tây Bắc [tháng 10-12 năm 1951], Chiến dịch du kích đồng bằng sông Hồng và Điện Biên Phủ [tháng 3-5 năm 1954].

Finally, the French colonial aggressors were forced to sit at the negotiation table in Geneva and accept a ceasefire agreement. The Vietnamese people had at last won their decisive victory. It was during the experience of the Vietnamese war against the French that Comrade Ho Chi Minh, the Vietnamese Workers’ Party, and the Vietnamese people came to understand Comrade Mao Zedong’s internationalism.

Cuối cùng, bọn thực dân xâm lược Pháp đã buộc phải ngồi vào bàn đàm phán ở Geneva và chấp nhận một hiệp định ngừng bắn. Nhân dân Việt Nam cuối cùng đã giành được chiến thắng quyết định. Chính trong trải nghiệm của cuộc chiến tranh Việt Nam chống Pháp mà Đồng chí Hồ Chí Minh, Đảng Lao động Việt Nam và nhân dân Việt Nam đã hiểu được chủ nghĩa quốc tế của Đồng chí Mao Trạch Đông.

Responding to the spirit of Mao Zedong’s great internationalism, the Vietnamese people respected Comrade Mao Zedong so much that they called him “Uncle Mao,” displaying sincere feelings. “Uncle” was the same respectful and affectionate term used by the Vietnamese people to refer to Comrade Ho Chi Minh.

Đáp lại tinh thần quốc tế vĩ đại của Mao Trạch Đông, nhân dân Việt Nam vô cùng kính trọng đồng chí Mao Trạch Đông, họ gọi đồng chí là “Bác Mao”, thể hiện tình cảm chân thành. “Bác” cũng chính là cách gọi đầy kính trọng và trìu mến mà nhân dân Việt Nam dành cho đồng chí Hồ Chí Minh.

History is the fairest judge and best reference. Despite the passage of time and changes in the world situation, Mao Zedong’s proletarian internationalist thought and his contributions to the Vietnamese victory against France will live forever in the history of the Vietnamese struggle for national liberation.

Lịch sử là thẩm phán công bằng nhất và là tham chiếu tốt nhất. Mặc dù thời gian trôi qua và tình hình thế giới thay đổi, tư tưởng quốc tế vô sản của Mao Trạch Đông và những đóng góp của ông cho chiến thắng của Việt Nam chống lại Pháp sẽ sống mãi trong lịch sử đấu tranh giải phóng dân tộc của Việt Nam.

Luo Guibo recounts China's involvement in the First Indochina War and its assistance to the Viet Minh.

Author(s):