20250316 CDTL Chuyện Đi Rước Giặc 17 Nov 1968 Mau Than Đi Cầu Viện Và Nhận Huấn Thị

20250316 CDTL Chuyện Đi Rước Giặc 17 Nov 1968 Mau Than Đi Cầu Viện Và Nhận Huấn Thị

https://digitalarchive.wilsoncenter.org/people

https://digitalarchive.wilsoncenter.org/people/zhou-enlai

https://digitalarchive.wilsoncenter.org/search?search_api_fulltext=&items_per_page=100&sort_bef_combine=created_DESC&f%5B0%5D=people%3A82187&fo%5B0%5D=82187&page=6

https://digitalarchive.wilsoncenter.org/document/discussion-between-mao-zedong-and-pham-van-dong

https://digitalarchive.wilsoncenter.org/document/88645/download

https://digitalarchive.wilsoncenter.org/document/112181

November 17, 1968

Discussion between Mao Zedong and Pham Van Dong

MAO ZEDONG AND PHAM VAN DONG ^[1]

Beijing, 17 November 1968

Ngày 17 tháng 11 năm 1968

Cuộc thảo luận giữa Mao Trạch Đông và Phạm Văn Đồng

MAO TRẠNG ĐÔNG VÀ PHẠM VĂN ĐỒNG [1]

Bắc Kinh, ngày 17 tháng 11 năm 1968 

Mao Zedong: You have been here some days, haven’t you?  I am a bit bureaucratic.

Pham Van Dong: How are you, Chairman Mao?

Mao Zedong: Not very well.  I have had a cough for some days.  It is time to go to Heaven.  It seems that I am summoned to meet the Good God.  How is President Ho?

Pham Van Dong: [He is] well.  He is better than [when] he was in Beijing.  The main reason is that he received good medical treatment in Beijing, and since he came back, he is doing well.

Mao Zedong: The weather in Beijing may not be suitable for President Ho.

Pham Van Dong: Very suitable.

Mao Trạch Đông: Ông đã ở đây mấy ngày rồi, phải không? Tôi hơi quan liêu.

Phạm Văn Đông: Ông thế nào, Chủ tịch Mao?

Mao Trạch Đông: Không khỏe lắm. Tôi đã ho mấy ngày nay rồi. Đã đến lúc lên Thiên đường rồi. Có vẻ như tôi được triệu tập để gặp Chúa. Chủ tịch Hồ thế nào?

Phạm Văn Đông: [Ông ấy] khỏe. Ông ấy khỏe hơn [khi] ở Bắc Kinh. Lý do chính là ông ấy đã được điều trị y tế tốt ở Bắc Kinh, và kể từ khi trở về, ông ấy khỏe.

Mao Trạch Đông: Thời tiết ở Bắc Kinh có thể không thích hợp với Chủ tịch Hồ.

Phạm Văn Đông: Rất thích hợp.

Mao Zedong: In my opinion, maybe Guangzhou is better.

Pham Van Dong: On behalf of our President Ho, our Politburo, I would like to convey to you, Chairman Mao, Vice Chairman Lin and other comrades our honorable greetings.

Mao Zedong: Thank you.

Pham Van Dong: Today, in our delegation there are two comrades from the South (pointing to Comrade Muoi Cuc, and Comrade Le Duc Anh^[2]).

Mao Zedong: Is it the first time Comrade Le Duc Anh came to China?  (Shaking  Muoi Cuc’s hands, Chairman Mao said that they had met each other in 1966.)

Le Duc Anh: I came to China once, in 1962, but it is the first time I meet Chairman Mao.

Mao Trạch Đông: Theo tôi, có lẽ Quảng Châu tốt hơn.

Phạm Văn Đồng: Thay mặt Chủ tịch Hồ Chí Minh, Bộ Chính trị, tôi xin gửi tới đồng chí Mao Chủ tịch, Phó Chủ tịch Lâm và các đồng chí lời chào trân trọng.

Mao Trạch Đông: Cảm ơn.

Phạm Văn Đồng: Hôm nay, trong đoàn chúng ta có hai đồng chí từ miền Nam (chỉ vào đồng chí Mười Cúc và đồng chí Lê Đức Anh[2]).

Mao Trạch Đông: Đây có phải là lần đầu tiên đồng chí Lê Đức Anh đến Trung Quốc không? (Bắt tay Mười Cúc, Chủ tịch Mao nói rằng họ đã gặp nhau vào năm 1966.)

Lê Đức Anh: Tôi đã đến Trung Quốc một lần, vào năm 1962, nhưng đây là lần đầu tiên tôi gặp Chủ tịch Mao.

Mao Zedong: I am bureaucratic.  You came here, but I haven’t met you.  You may dismiss me from my post because of my being bureaucratic.  We are going to convene a Party congress, and the congress may dismiss me.  It may be good, too.  Maybe now I should relax, only do small things such as sweeping my house.  Recently, I haven’t engaged in any battle. You want to have talks with the US, and so do they with you.  The US has great difficulties in their undertaking.  They have 3 problems to be dealt with, namely the issues in America, mainly in the US, in Europe, and in Asia.  They already have been involved in Asia for 4 or 5 years now.  It is not even-handed.  The US capitalists who invested in Europe should be displeased and disagree.  And in US history, the Americans always let others engage in wars first and only get involved when the wars are half way over.  

Mao Trạch Đông: Tôi là quan liêu. Ông đến đây, nhưng tôi chưa gặp ông. Ông có thể sa thải tôi khỏi vị trí của mình vì tôi là quan liêu. Chúng ta sẽ triệu tập một đại hội Đảng, và đại hội có thể sa thải tôi. Điều đó cũng tốt. Có lẽ bây giờ tôi nên thư giãn, chỉ làm những việc nhỏ như quét nhà. Gần đây, tôi không tham gia vào bất kỳ trận chiến nào. Ông muốn đàm phán với Hoa Kỳ, và họ cũng muốn đàm phán với ông. Hoa Kỳ gặp khó khăn lớn trong việc thực hiện nhiệm vụ của họ. Họ có 3 vấn đề cần giải quyết, đó là các vấn đề ở Hoa Kỳ, chủ yếu là ở Hoa Kỳ, ở Châu Âu và ở Châu Á. Họ đã can dự vào Châu Á trong 4 hoặc 5 năm nay. Nó không công bằng. Những nhà tư bản Hoa Kỳ đầu tư vào Châu Âu nên không hài lòng và không đồng ý. Và trong lịch sử Hoa Kỳ, người Mỹ luôn để những người khác tham gia vào các cuộc chiến tranh trước và chỉ tham gia khi các cuộc chiến tranh đã đi được một nửa chặng đường.

But after the Second World War, they started fighting in Korea and then in Vietnam.  They mainly fought these wars themselves, with little involvement of other countries.  You call it a special war, a limited war, but for the US, they concentrate all their forces on it.  At present their allies in Europe are complaining a lot, saying that [the US] reduces the number of its troops [in Europe] and withdraws its experienced troops and good equipment [from Europe], not to mention the troops withdrawn from South Korea and Hawaii.  The US has a population of 200 million people, but it cannot stand wars.  If they want to mobilize some tens of thousand of troops, they must spend a lot of time and money. (The transcript at this point contains a conversation between Chairman Mao and a young woman who entered, serving him a cup of hot tea.  He turned to her.  Young woman: Please do not wipe your face!

Nhưng sau Thế chiến thứ hai, họ bắt đầu chiến đấu ở Triều Tiên và sau đó là Việt Nam. Họ chủ yếu tự mình chiến đấu trong những cuộc chiến này, với rất ít sự tham gia của các nước khác. Bạn gọi đó là một cuộc chiến tranh đặc biệt, một cuộc chiến tranh hạn chế, nhưng đối với Hoa Kỳ, họ tập trung toàn bộ lực lượng của mình vào đó. Hiện tại, các đồng minh của họ ở châu Âu đang phàn nàn rất nhiều, nói rằng [Hoa Kỳ] giảm số lượng quân đội của mình [ở châu Âu] và rút quân đội có kinh nghiệm và thiết bị tốt [khỏi châu Âu], chưa kể đến việc rút quân khỏi Hàn Quốc và Hawaii. Hoa Kỳ có dân số 200 triệu người, nhưng không thể chịu đựng được chiến tranh. Nếu họ muốn huy động hàng chục nghìn quân, họ phải tốn rất nhiều thời gian và tiền bạc. (Bản ghi chép tại thời điểm này có chứa một cuộc trò chuyện giữa Chủ tịch Mao và một phụ nữ trẻ bước vào, phục vụ ông một tách trà nóng. Ông quay sang cô. Cô gái trẻ: Làm ơn đừng lau mặt! 

Mao: Why not?  Does the towel contain poison?  I will not comply.

Mao picks up a pack of cigarettes.  He tries, but fails to open it.  Then, he gives the pack to the young woman.

Mao: I cannot open it.  You open it.  What is your name?

Young woman: Leng Feng.

Mao: Does it mean cool summer breeze?  

(Then he turned back to the Vietnamese guests: Please try these cigarettes!)

Mao: Tại sao không? Khăn có chứa chất độc sao? Tôi sẽ không tuân thủ.

Mao cầm một gói thuốc lá. Anh ta thử nhưng không mở được. Sau đó, anh ta đưa gói thuốc cho cô gái trẻ.

Mao: Tôi không mở được. Cô mở đi. Tên cô là gì?

Cô gái trẻ: Lãnh Phong.

Mao: Nghĩa là gió mát mùa hè à?

(Sau đó anh ta quay lại với những vị khách Việt Nam: Xin hãy thử những điếu thuốc này!) 

Mao Zedong: After some years of struggling against them, you should consider not only your difficulties but also your enemy’s.  You have been fighting for more than a dozen of years.  23 years have passed since the Japanese surrender in 1945 but your country is still existing.  You have fought the Japanese, French, and now you are fighting the Americans.  But Vietnam still exists like other countries, and more than that, it has developed to a greater extent.

Pham Van Dong: That is true.

Mao Trạch Đông: Sau nhiều năm đấu tranh chống lại họ, các bạn nên cân nhắc không chỉ những khó khăn của mình mà còn của kẻ thù. Các bạn đã chiến đấu hơn chục năm. Đã 23 năm trôi qua kể từ khi Nhật Bản đầu hàng vào năm 1945 nhưng đất nước của các bạn vẫn tồn tại. Các bạn đã chiến đấu với Nhật Bản, Pháp và bây giờ các bạn đang chiến đấu với Mỹ. Nhưng Việt Nam vẫn tồn tại như các quốc gia khác, và hơn thế nữa, nó đã phát triển ở mức độ lớn hơn.

Phạm Văn Đồng: Đúng vậy. 

Mao Zedong: Why was the Geneva Conference convened? ([he] asks Comrade Zhou Enlai).  In the past, I did say that we had made a mistake when we went to the Geneva conference in 1954.  At that time, President Ho Chi Minh wasn’t totally satisfied.  It was difficult for President Ho to give up the South, and now, when I think twice, I see that he was right.  The mood of the people in the South at that time was rising high.  Why did we have the Geneva conference?  Perhaps, France wanted it.

Zhou Enlai: It was proposed by the Soviet Union.  Khrushchev at that time was in power.  And in January 1954, the Soviets wanted to solve the problem.

Mao Trạch Đông: Tại sao lại triệu tập Hội nghị Geneva? ([ông] hỏi đồng chí Chu Ân Lai). Trước đây, tôi đã nói rằng chúng ta đã phạm sai lầm khi đi dự hội nghị Geneva năm 1954. Lúc đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh không hoàn toàn hài lòng. Chủ tịch Hồ khó có thể từ bỏ miền Nam, và bây giờ, khi tôi nghĩ lại, tôi thấy rằng ông ấy đã đúng. Tâm trạng của nhân dân miền Nam lúc đó đang lên cao. Tại sao chúng ta lại tổ chức hội nghị Geneva? Có lẽ, Pháp muốn vậy.

Chu Ân Lai: Nó được Liên Xô đề xuất. Khrushchev lúc đó đang nắm quyền. Và vào tháng 1 năm 1954, Liên Xô muốn giải quyết vấn đề. 

Mao Zedong: Now, I cannot remember the whole story.  But I see that it would be better if the conference could have been delayed for one year, so the troops from the North could come down [to the South] and defeat [the enemy].

Pham Van Dong: At that time, we were fighting in the whole country, having no division between the North and the South.

Mao Trạch Đông: Bây giờ, tôi không thể nhớ toàn bộ câu chuyện. Nhưng tôi thấy rằng sẽ tốt hơn nếu hội nghị có thể được hoãn lại một năm, để quân đội từ miền Bắc có thể xuống [miền Nam] và đánh bại [kẻ thù].

Phạm Văn Đồng: Vào thời điểm đó, chúng tôi đang chiến đấu trên toàn quốc, không có sự phân chia giữa miền Bắc và miền Nam. 

Mao Zedong: We had to fight in a sweeping manner.  The world public opinion at that time also wanted to have this conference.  In my opinion, at that time the French wanted to withdraw, the US was not yet [ready] to come, and Diem was facing many difficulties.^[3]  I think that to withdraw our forces [to the North] meant that we lent them a helping hand.  I once talked about it with President Ho, and today I talk about it again with you.  Maybe my opinion is incorrect.  But I think that we lost an opportunity, as in the treaty, there is a provision on the withdrawal of troops.

Zhou Enlai: To withdraw the armed forces.

Mao Trạch Đông: Chúng ta phải chiến đấu một cách toàn diện. Dư luận thế giới lúc đó cũng muốn có hội nghị này. Theo tôi, lúc đó người Pháp muốn rút lui, Hoa Kỳ vẫn chưa [sẵn sàng] đến, và Diệm đang gặp nhiều khó khăn. [3] Tôi nghĩ rằng rút quân [ra miền Bắc] có nghĩa là chúng ta đã giúp họ một tay. Tôi đã từng nói về điều đó với Chủ tịch Hồ, và hôm nay tôi lại nói về điều đó với ngài. Có thể ý kiến ​​của tôi không đúng. Nhưng tôi nghĩ rằng chúng ta đã mất một cơ hội, vì trong hiệp ước có điều khoản về việc rút quân.

Chu Ân Lai: Rút quân đội vũ trang. 

Mao Zedong: But it is not a very serious problem.  It is the simple question of killing.  And killing led to war.  When the war broke out, the Americans came, at first as advisers, and then as combat troops.  But now, they again say that the Americans in Vietnam are advisers.

Pham Van Dong: It is impossible for them to be advisors.

Mao Zedong: I, however, think that they will be advisors.

Pham Van Dong: Let Comrade Muoi speak on that.

Mao Trạch Đông: Nhưng đó không phải là vấn đề quá nghiêm trọng. Đó là vấn đề đơn giản về việc giết người. Và giết người dẫn đến chiến tranh. Khi chiến tranh nổ ra, người Mỹ đã đến, lúc đầu là cố vấn, sau đó là quân chiến đấu. Nhưng bây giờ, họ lại nói rằng người Mỹ ở Việt Nam là cố vấn.

Phạm Văn Đồng: Họ không thể là cố vấn.

Mao Trạch Đông: Tuy nhiên, tôi nghĩ rằng họ sẽ là cố vấn.

Phạm Văn Đồng: Hãy để đồng chí Mười nói về điều đó. 

Muoi Cuc: Dear Uncle Mao! Our President Ho, Political Bureau and Party Central Committee give us the order to fight until there is no American left in our country, even as advisors.  Our blood has been shed for several years now.  Why do we have to accept them to stay as advisors?

Mao Zedong: So, it will take some time if you do not accept them as advisors.

Muoi Cuc: It is correct, Uncle Mao.  We are persistently fighting until the South becomes entirely independent and free, until national unification is attained.  By so doing, we adhere to the order by our President Ho as well as your [orders].  This is what our Party Central Committee thinks and also what the entire Vietnamese people desire.

Mười Cúc: Bác Mao kính yêu! Chủ tịch Hồ Chí Minh, Bộ Chính trị và Ban Chấp hành Trung ương Đảng ra lệnh cho chúng tôi chiến đấu cho đến khi không còn người Mỹ nào ở lại đất nước chúng tôi, ngay cả với tư cách là cố vấn. Máu của chúng tôi đã đổ trong nhiều năm nay. Tại sao chúng tôi phải chấp nhận họ ở lại làm cố vấn?

Mao Trạch Đông: Vậy thì sẽ mất một thời gian nếu bạn không chấp nhận họ làm cố vấn.

Mười Cúc: Đúng vậy, Bác Mao. Chúng tôi đang kiên trì chiến đấu cho đến khi miền Nam hoàn toàn độc lập và tự do, cho đến khi thống nhất đất nước. Làm như vậy, chúng tôi tuân thủ lệnh của Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng như [lệnh] của Bác. Đây là điều mà Ban Chấp hành Trung ương Đảng của chúng tôi nghĩ và cũng là điều mà toàn thể nhân dân Việt Nam mong muốn. 

Mao Zedong: It is good to think that way.  It is imperative to fight and to talk at the same time.  It will be difficult if you rely only on negotiations to request their departure.

Pham Van Dong: They will not go anywhere and just stay.

Mao Zedong: As far as fighting is concerned, the US relies on its air force.  There are about 9 or 10 US divisions.  The number of American troops fighting in the Korean War was bigger.  It is said that they have 5 divisions—approximately 200 thousand troops—deployed in Europe.  But this number is overstated.  The number of airplanes has been reduced.  Some troops have been sent to reinforce the Seventh Fleet.  I do not know how many divisions are deployed in the US.

Mao Trạch Đông: Nghĩ như vậy là tốt. Nhất thiết phải vừa chiến đấu vừa đàm phán. Sẽ rất khó khăn nếu chỉ dựa vào đàm phán để yêu cầu họ rời đi.

Phạm Văn Đồng: Họ sẽ không đi đâu cả và chỉ ở lại.

Mao Trạch Đông: Về mặt chiến đấu, Hoa Kỳ dựa vào lực lượng không quân của mình. Có khoảng 9 hoặc 10 sư đoàn Hoa Kỳ. Số lượng quân đội Hoa Kỳ chiến đấu trong Chiến tranh Triều Tiên lớn hơn. Người ta nói rằng họ có 5 sư đoàn—khoảng 200 nghìn quân—được triển khai ở châu Âu. Nhưng con số này đã bị phóng đại. Số lượng máy bay đã bị cắt giảm. Một số quân đã được gửi đến để tăng cường cho Hạm đội 7. Tôi không biết có bao nhiêu sư đoàn được triển khai ở Hoa Kỳ. 

Wang Xinting: Nine divisions.  [Ye Jianying corrected: 6 divisions and 4 regiments.]

Pham Van Dong: The best American divisions are deployed in South Vietnam.

Mao Zedong: [The US faces three problems:] First the lack of troops; second the lack of equipment and last the lack of experienced people.

Zhou Enlai: They have 6 divisions and 6 regiments deployed in the US.

Mao Zedong: But the battlefield in Vietnam is of first priority.  There, they have 9 divisions and 4 regiments.  But as far as I remember, they had 7 divisions there.

Zhou Enlai: Later, they were reinforced.

Vương Tân Đình: Chín sư đoàn. [Diệp Kiếm Anh sửa: 6 sư đoàn và 4 trung đoàn.]

Phạm Văn Đồng: Các sư đoàn tốt nhất của Mỹ được triển khai ở Nam Việt Nam.

Mao Trạch Đông: [Hoa Kỳ phải đối mặt với ba vấn đề:] Thứ nhất là thiếu quân; thứ hai là thiếu trang thiết bị và cuối cùng là thiếu người có kinh nghiệm.

Chu Ân Lai: Họ có 6 sư đoàn và 6 trung đoàn được triển khai ở Hoa Kỳ.

Mao Trạch Đông: Nhưng chiến trường ở Việt Nam là ưu tiên hàng đầu. Ở đó, họ có 9 sư đoàn và 4 trung đoàn. Nhưng theo như tôi nhớ, họ có 7 sư đoàn ở đó.

Chu Ân Lai: Sau đó, họ được tăng cường. 

Mao Zedong: I still have not understood why the US imperialists went to Southeast Asia and what interests the American capitalists found there.  Exploitation of natural resources?  Of course, the region is rich in natural resources.  Oil, rubber in Indonesia.  Rubber in Malaysia.  Is there rubber in your country?

Pham Van Dong: Plenty.

Mao Zedong: Rubber and tea.  But I do not think that the US needs food or plants.

Pham Van Dong: The US is looking further than that when fighting in Vietnam.

Mao Zedong: They fight in the South, but target the North and further, China.  They are not strong enough to target other areas.

Mao Trạch Đông: Tôi vẫn chưa hiểu tại sao đế quốc Mỹ lại đến Đông Nam Á và những nhà tư bản Mỹ tìm thấy lợi ích gì ở đó. Khai thác tài nguyên thiên nhiên? Tất nhiên, khu vực này giàu tài nguyên thiên nhiên. Dầu mỏ, cao su ở Indonesia. Cao su ở Malaysia. Có cao su ở nước ông không?

Phạm Văn Đồng: Rất nhiều.

Mao Trạch Đông: Cao su và trà. Nhưng tôi không nghĩ rằng Hoa Kỳ cần lương thực hay cây trồng.

Phạm Văn Đồng: Hoa Kỳ đang nhìn xa hơn thế khi chiến đấu ở Việt Nam.

Mao Trạch Đông: Họ chiến đấu ở miền Nam, nhưng nhắm vào miền Bắc và xa hơn nữa là Trung Quốc. Họ không đủ mạnh để nhắm vào các khu vực khác. 

Pham Van Dong: But they are imperialists.

Mao Zedong: Of course, imperialists must have colonies.  They want countries like ours to become their colonies.  Before, China used to be a semi-colony of imperialists for over 100 years.  What did they rob us of?  China’s technology and agriculture did not develop.

Zhou Enlai: They robbed materials.

Mao Zedong: What materials?

Zhou Enlai: Soybean.

Phạm Văn Đồng: Nhưng họ là đế quốc.

Mao Trạch Đông: Tất nhiên, đế quốc phải có thuộc địa. Họ muốn những quốc gia như chúng ta trở thành thuộc địa của họ. Trước đây, Trung Quốc từng là một bán thuộc địa của đế quốc trong hơn 100 năm. Họ đã cướp chúng ta cái gì? Công nghệ và nông nghiệp của Trung Quốc không phát triển.

Chu Ân Lai: Họ cướp vật liệu.

Mao Trạch Đông: Vật liệu gì?

Chu Ân Lai: Đậu nành. 

Mao Zedong: Britain exploited Chinese coal.  The US does not need Chinese coal.  They say that China does not have oil.  Basically, they do not involve themselves in steel production and engineering.  They do some textile production, but Japan and Britain do the most.  I, therefore, see that their target is to put out the fire, because fire has burst out in your country.  Because the capitalists want to put out fire, they must design machinery to do so, thus making money.  How much money do they spend in Vietnam every year?

Pham Van Dong: More than 30 billion [dollars].

Mao Zedong: The US cannot prolong the war.  Approximately 4 years at best.  At present, the fire is not put out, but to the contrary, [it has] become fiercer.  Some capitalist groups gain more benefits, but others do not.  Since benefits have not been divided equally, they are at odds with each other.  This contradiction can be exploited.

Mao Trạch Đông: Anh khai thác than Trung Quốc. Hoa Kỳ không cần than Trung Quốc. Họ nói rằng Trung Quốc không có dầu. Về cơ bản, họ không tham gia vào sản xuất thép và kỹ thuật. Họ sản xuất một số mặt hàng dệt may, nhưng Nhật Bản và Anh làm nhiều nhất. Do đó, tôi thấy rằng mục tiêu của họ là dập tắt đám cháy, vì lửa đã bùng phát ở đất nước của các bạn. Vì những nhà tư bản muốn dập tắt đám cháy, họ phải thiết kế máy móc để làm như vậy, do đó kiếm được tiền. Họ chi bao nhiêu tiền ở Việt Nam mỗi năm?

Phạm Văn Đồng: Hơn 30 tỷ [đô la].

Mao Trạch Đông: Hoa Kỳ không thể kéo dài chiến tranh. Nhiều nhất là khoảng 4 năm. Hiện tại, đám cháy vẫn chưa được dập tắt, mà ngược lại, [nó] trở nên dữ dội hơn. Một số nhóm tư bản thu được nhiều lợi ích hơn, nhưng những nhóm khác thì không. Vì lợi ích chưa được chia đều nên chúng xung đột với nhau. Mâu thuẫn này có thể bị lợi dụng. 

Additionally, the capitalists who enjoy fewer benefits now become less committed.  I have seen this in different speeches during the election campaign.  Recently, there was an article by an American reporter warning of another trap.  The reporter’s name is [Walter] Lippman.  [He wrote that] the US is now trapped in Vietnam and trying to get of out the quagmire.  Yet, it is afraid of getting into another quagmire.  That is why your cause is hopeful.  In 1964, in a 5-hour conversation with President Ho, I said that that year might be decisive because it was an election year in the US.  Every presidential candidate has to face this problem.  Will the US continue to fight or get out of the quagmire?  I think that it will be more difficult for them to continue to fight.  But Europe has not participated, which is different from the Korean War.

Pham Van Dong: That’s correct.

Mao Zedong: During the Korean War, Britain and Turkey participated.

Ngoài ra, những nhà tư bản hưởng ít lợi ích hơn giờ đây trở nên ít cam kết hơn. Tôi đã thấy điều này trong các bài phát biểu khác nhau trong chiến dịch tranh cử. Gần đây, có một bài viết của một phóng viên người Mỹ cảnh báo về một cái bẫy khác. Tên của phóng viên là [Walter] Lippman. [Ông ấy viết rằng] Hoa Kỳ hiện đang mắc kẹt ở Việt Nam và đang cố gắng thoát khỏi vũng lầy. Tuy nhiên, họ sợ rơi vào một vũng lầy khác. Đó là lý do tại sao mục đích của bạn là hy vọng. Năm 1964, trong một cuộc trò chuyện kéo dài 5 giờ với Chủ tịch Hồ Chí Minh, tôi đã nói rằng năm đó có thể mang tính quyết định vì đó là năm bầu cử ở Hoa Kỳ. Mọi ứng cử viên tổng thống đều phải đối mặt với vấn đề này. Hoa Kỳ sẽ tiếp tục chiến đấu hay thoát khỏi vũng lầy? Tôi nghĩ rằng họ sẽ khó tiếp tục chiến đấu hơn. Nhưng châu Âu đã không tham gia, điều này khác với Chiến tranh Triều Tiên.

Phạm Văn Đồng: Đúng vậy.

Mao Trạch Đông: Trong Chiến tranh Triều Tiên, Anh và Thổ Nhĩ Kỳ đã tham gia. 

Pham Van Dong: So did France.

Mao Zedong: Only nominally and really not much.

Pham Van Dong: There was a regiment from France.

Mao Zedong: We were not impressed by the French participation.

Zhou Enlai: There were totally 16 countries participating in the war, including South Korea.

Mao Zedong: Japan and Taiwan do not participate in the Vietnam war.

Phạm Văn Đồng: Pháp cũng vậy.

Mao Trạch Đông: Chỉ trên danh nghĩa và thực tế không nhiều.

Phạm Văn Đồng: Có một trung đoàn từ Pháp.

Mao Trạch Đông: Chúng tôi không ấn tượng với sự tham gia của Pháp.

Chu Ân Lai: Tổng cộng có 16 quốc gia tham gia chiến tranh, bao gồm cả Hàn Quốc.

Mao Trạch Đông: Nhật Bản và Đài Loan không tham gia chiến tranh Việt Nam. 

Pham Van Dong: They are wise.  At times, we were very much afraid that Japan would.

Mao Zedong: Japan will not, generally.  It may involve itself financially.  At least, Japan benefits in terms of weapons.

The US overestimated their forces.  They again committed the same old mistake: scattering their forces.  It is not my opinion but [US President-elect Richard M.] Nixon’s.  He said that American forces were too scattered.  Their forces are now scattered in America, Europe and Asia.  Even in Asia, American forces do not concentrate.  There are 70,000 American troops, including 2 divisions of marines, in South Korea.  There is a division in Hawaii.  Other naval and air bases need more reserve troops.  You, therefore, can understand how the American ruling circles think.  If you were American presidents, what would you think?  I never thought that they would attack North Vietnam.  But my prediction was wrong when they bombed the North.  But now, when they stop, my prediction is proven right.  If, in the future, they resume bombing, I will be wrong again.  Anyway, I will be right one day.  

Phạm Văn Đồng: Họ khôn ngoan. Đôi khi, chúng tôi rất sợ Nhật Bản sẽ làm vậy.

Mao Trạch Đông: Nhật Bản sẽ không làm vậy, nói chung là vậy. Họ có thể tự liên quan đến vấn đề tài chính. Ít nhất, Nhật Bản được hưởng lợi về mặt vũ khí.

Hoa Kỳ đã đánh giá quá cao lực lượng của họ. Họ lại mắc phải sai lầm cũ: phân tán lực lượng. Không phải ý kiến ​​của tôi mà là của [Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Richard M.] Nixon. Ông ấy nói rằng lực lượng Hoa Kỳ quá phân tán. Lực lượng của họ hiện đang phân tán ở Hoa Kỳ, Châu Âu và Châu Á. Ngay cả ở Châu Á, lực lượng Hoa Kỳ cũng không tập trung. Có 70.000 quân Hoa Kỳ, bao gồm 2 sư đoàn thủy quân lục chiến, ở Hàn Quốc. Có một sư đoàn ở Hawaii. Các căn cứ hải quân và không quân khác cần nhiều quân dự bị hơn. Do đó, bạn có thể hiểu được giới cầm quyền Hoa Kỳ nghĩ như thế nào. Nếu bạn là tổng thống Hoa Kỳ, bạn sẽ nghĩ gì? Tôi chưa bao giờ nghĩ rằng họ sẽ tấn công Bắc Việt Nam. Nhưng dự đoán của tôi đã sai khi họ ném bom miền Bắc. Nhưng bây giờ, khi họ dừng lại, dự đoán của tôi đã được chứng minh là đúng. Nếu trong tương lai, họ tiếp tục ném bom, tôi sẽ lại sai. Dù sao đi nữa, một ngày nào đó tôi sẽ đúng thôi. 

It is good, nevertheless, that you have prepared for several alternatives.  For all the years of fighting, the US armies have not attacked the North, Haiphong port has not been blockaded, and the streets of Hanoi have not been bombed.  It shows that the US is keeping a card in reserve.  At one time, they warned [that they would] pursue your planes to your air bases.  But in fact, they did not.  This shows that their warnings are empty.  

Pham Van Dong: We have noticed this.

Mao Zedong: Later, they did not reiterate this warning.  They did not mention the movement of your planes.  They also know how many Chinese people are working in Vietnam, but do not mention this, just ignoring it.  Maybe we should withdraw the [Chinese] troops which are not needed.  Have you discussed that matter?

Tuy nhiên, điều tốt là các ông đã chuẩn bị cho một số phương án thay thế. Trong suốt những năm chiến đấu, quân đội Hoa Kỳ đã không tấn công miền Bắc, cảng Hải Phòng đã không bị phong tỏa và đường phố Hà Nội đã không bị ném bom. Điều đó cho thấy Hoa Kỳ đang giữ một quân bài dự phòng. Có một lần, họ đã cảnh báo [rằng họ sẽ] đuổi theo máy bay của các ông đến tận các căn cứ không quân của các ông. Nhưng thực tế là họ đã không làm vậy. Điều này cho thấy những lời cảnh báo của họ là sáo rỗng.

Phạm Văn Đồng: Chúng tôi đã nhận thấy điều này.

Mao Trạch Đông: Sau đó, họ đã không nhắc lại lời cảnh báo này. Họ đã không đề cập đến việc di chuyển máy bay của các ông. Họ cũng biết có bao nhiêu người Trung Quốc đang làm việc tại Việt Nam, nhưng không đề cập đến điều này, chỉ lờ đi. Có lẽ chúng ta nên rút quân [Trung Quốc] không cần thiết. Các ông đã thảo luận về vấn đề đó chưa? 

Zhou Enlai: We shall discuss this with Comrade Ly Ban, with our Ambassador and military experts.

Mao Zedong: In case they come, we will be back.  There will be no big deal.

Pham Van Dong: Let us think again.

Mao Zedong: You do think again.  Keep what you still need and we withdraw what you no longer need or do not yet need.  In the future, when you need [assistance], we shall be back.  The same will be with your air force: if you need China’s air bases, you just use them; if you do not need them, you do not use them.

Chu Ân Lai: Chúng ta sẽ thảo luận vấn đề này với đồng chí Lý Ban, với Đại sứ và các chuyên gia quân sự của chúng ta.

Mao Trạch Đông: Trong trường hợp họ đến, chúng ta sẽ quay lại. Sẽ không có vấn đề gì lớn.

Phạm Văn Đồng: Chúng ta hãy suy nghĩ lại.

Mao Trạch Đông: Các vị hãy suy nghĩ lại. Giữ lại những gì các vị vẫn cần và chúng tôi sẽ rút những gì các vị không còn cần hoặc chưa cần. Trong tương lai, khi các vị cần [hỗ trợ], chúng tôi sẽ quay lại. Không quân của các vị cũng vậy: nếu các vị cần căn cứ không quân của Trung Quốc, các vị chỉ cần sử dụng chúng; nếu các vị không cần, các vị không sử dụng chúng. 

We agree with your slogan of fighting while negotiating.  Some comrades worry that the US will deceive you.  But I tell them not to [worry].  Negotiations are just like fighting.  You have drawn experience, understood the rules.  But sometimes they can deceive you.  As you said, the US did not keep their word.

Pham Van Dong: They are very wicked.

Mao Zedong: They in many cases even said that the signed treaties were worthless.  But things have their rules.  The Americans cannot do this all the time.  Will you negotiate with them for 100 years?  Our Comrade Prime Minister said: If Nixon cannot solve the problem in two years’ time, he will be in trouble.  Are you the chief representative in negotiations?

Chúng tôi đồng ý với khẩu hiệu vừa đấu vừa đàm phán của ông. Một số đồng chí lo rằng Hoa Kỳ sẽ lừa dối các đồng chí. Nhưng tôi bảo họ đừng [lo]. Đàm phán cũng giống như chiến đấu. Các đồng chí đã rút kinh nghiệm, hiểu luật chơi. Nhưng đôi khi họ có thể lừa dối các đồng chí. Như ông đã nói, Hoa Kỳ đã không giữ lời hứa.

Phạm Văn Đồng: Họ rất gian ác.

Mao Trạch Đông: Trong nhiều trường hợp, họ thậm chí còn nói rằng các hiệp ước đã ký là vô giá trị. Nhưng mọi thứ đều có luật chơi của họ. Người Mỹ không thể làm như vậy mọi lúc. Các đồng chí sẽ đàm phán với họ trong 100 năm chứ? Đồng chí Thủ tướng của chúng ta đã nói: Nếu Nixon không thể giải quyết vấn đề trong hai năm, ông ta sẽ gặp rắc rối. Ông có phải là đại diện chính trong các cuộc đàm phán không? 

(Asking Le Thanh Nghi ^[4])

Zhou Enlai: Comrade Le Duc Tho is.  This is Comrade Le Thanh Nghi.

Mao Zedong: Both have the family name of Le!

Pham Van Dong: As Chairman Mao said, we conduct fighting while negotiating.  But fighting should be conducted to a certain extent before negotiations can start.  Sitting at the negotiating table does not mean [we] stop fighting.  On the contrary, fighting must be fiercer.  In that way, we can attain a higher position, adopt the voice of the victorious and strong, who knows how to fight to the end and knows that the enemy will fail eventually.  This is our attitude.  If we think otherwise, we will not win.  In this connection, the South must fight fiercely, at the same time carry out the political struggle.  At present, conditions in the South are very good.  The convening of talks in Paris represents a new source of encouragement for our people in the South.  They say that if the US fails in the North, they will definitely fail in the South.

(Hỏi Lê Thanh Nghị [4])

Chu Ân Lai: Đồng chí Lê Đức Thọ là. Đây là đồng chí Lê Thanh Nghị.

Mao Trạch Đông: Cả hai đều họ Lê!

Phạm Văn Đồng: Như Mao Chủ tịch đã nói, chúng ta tiến hành chiến đấu trong khi đàm phán. Nhưng chiến đấu phải được tiến hành ở một mức độ nhất định trước khi đàm phán có thể bắt đầu. Ngồi vào bàn đàm phán không có nghĩa là [chúng ta] ngừng chiến đấu. Ngược lại, chiến đấu phải quyết liệt hơn. Theo cách đó, chúng ta có thể đạt được vị thế cao hơn, tiếp nhận tiếng nói của kẻ chiến thắng và kẻ mạnh, người biết cách chiến đấu đến cùng và biết rằng kẻ thù cuối cùng sẽ thất bại. Đây là thái độ của chúng ta. Nếu chúng ta nghĩ khác, chúng ta sẽ không thắng. Về vấn đề này, miền Nam phải chiến đấu quyết liệt, đồng thời tiến hành đấu tranh chính trị. Hiện tại, điều kiện ở miền Nam rất tốt. Việc triệu tập hội nghị ở Paris là nguồn động viên mới cho nhân dân chúng ta ở miền Nam. Họ nói rằng nếu Hoa Kỳ thất bại ở miền Bắc, họ chắc chắn sẽ thất bại ở miền Nam. 

Mao Zedong: Is it true that the American troops were happy when talks were announced?

Muoi Cuc^[5]: I would like to tell you, Chairman Mao, that the Americans celebrate the news.  Thousands of them gather to listen to radio coverage of the talks.  When ordered to fight, some wrote on their hats: “I am soon going back home, please do not kill me.” Saigon troops are very discouraged.  Many of them openly oppose Thieu,^[6] saying: “If Mr. Thieu wants to fight, just let him go to Khe Sanh and do it.”  The morale of the Saigon troops and government officials is very low.  Our people, cadres, and troops in the South are encouraged and determined to fight harder.  We see that because we are strong, we can force the US to stop bombing the North.  Therefore, [this] is the time we should fight more, thus defeating them.  This is the common aspiration and spirit of our people, cadres, and troops in the South, Uncle Mao.

Mao Trạch Đông: Có đúng là quân đội Mỹ vui mừng khi có thông báo đàm phán không?

Mười Cúc[5]: Tôi muốn nói với ông, Chủ tịch Mao, rằng người Mỹ ăn mừng tin tức. Hàng ngàn người trong số họ tụ tập để nghe đài phát thanh đưa tin về cuộc đàm phán. Khi được lệnh chiến đấu, một số người đã viết lên mũ của họ: "Tôi sắp về nước, xin đừng giết tôi". Quân đội Sài Gòn rất nản lòng. Nhiều người trong số họ công khai phản đối Thiệu,[6] nói rằng: "Nếu ông Thiệu muốn đánh, cứ để ông ấy đến Khe Sanh mà đánh". Tinh thần của quân đội Sài Gòn và các quan chức chính phủ rất thấp. Nhân dân, cán bộ và quân đội của chúng tôi ở miền Nam được khuyến khích và quyết tâm chiến đấu mạnh mẽ hơn. Chúng tôi thấy rằng vì chúng tôi mạnh, chúng tôi có thể buộc Hoa Kỳ ngừng ném bom miền Bắc. Vì vậy, [đây] là lúc chúng ta phải chiến đấu nhiều hơn, do đó đánh bại chúng. Đây là nguyện vọng và tinh thần chung của nhân dân, cán bộ và quân đội chúng tôi ở miền Nam, Bác Mao ạ. 

Mao Zedong: Is the number of American troops welcoming talks [and] wishing to go home big or small?

Muoi Cuc: Big.  We will fight more, and at the same time, push the task of mobilizing the people and demoralizing the enemy.

Mao Zedong: That is good.  I was told that the American troops have to stay in underground shelters.  You also have to do so.  How is it in the rainy season?

Muoi Cuc: We have to use water-proof cloth to cover [the soldiers].

Mao Zedong: How long is the rainy season?

Muoi Cuc: Six months each season, dry and rainy ones.

Mao Trạch Đông: Số lượng quân Mỹ hoan nghênh đàm phán [và] muốn về nước là nhiều hay ít?

Mười Cúc: Lớn. Chúng ta sẽ chiến đấu nhiều hơn, đồng thời đẩy mạnh nhiệm vụ động viên nhân dân và làm suy yếu tinh thần của kẻ thù.

Mao Trạch Đông: Tốt. Tôi được biết rằng quân Mỹ phải ở trong hầm trú ẩn dưới lòng đất. Các anh cũng phải làm như vậy. Mùa mưa thì sao?

Mười Cúc: Chúng ta phải dùng vải không thấm nước để che [lính].

Mao Trạch Đông: Mùa mưa kéo dài bao lâu?

Mười Cúc: Mỗi mùa sáu tháng, mùa khô và mùa mưa. 

Mao Zedong: That long?

Muoi Cuc: But it rains most during three months.

Mao Zedong: Which months?

Muoi Cuc: May, June, and July.

Mao Zedong: Is it now the dry season?

Muoi Cuc: The end of rainy season and beginning of the dry one.

Mao Trạch Đông: Lâu thế sao?

Mười Cúc: Nhưng mưa nhiều nhất vào ba tháng.

Mao Trạch Đông: Những tháng nào?

Mười Cúc: Tháng Năm, tháng Sáu và tháng Bảy.

Mao Trạch Đông: Bây giờ là mùa khô sao?

Mười Cúc: Cuối mùa mưa và đầu mùa khô. 

Pham Van Dong: Seasons are different in our country.

Mao Zedong: Seasons in the North are different from those in the South, aren’t they?

Muoi Cuc: Uncle Mao, this time, like before, we are summoned to the North to report the situation in the South and receive new directives from President Ho and the Political Bureau.  Then, President Ho and our Central Committee asked Comrade Le Duc Anh and me to accompany Comrades Pham Van Dong and Le Thanh Nghi to China to report to Chairman Mao, Vice-Chairman Lin Biao, and other Chinese leaders about the situation in the South.  The day before yesterday, through Prime Minister Zhou Enlai, we know that Chairman Mao praised us.  We felt very encouraged.

Phạm Văn Đồng: Mùa ở nước ta khác nhau.

Mao Trạch Đông: Mùa ở miền Bắc khác với mùa ở miền Nam, đúng không?

Mười Cúc: Bác Mao, lần này, cũng như trước, chúng ta được triệu tập ra miền Bắc để báo cáo tình hình miền Nam và nhận chỉ thị mới của Hồ Chủ tịch và Bộ Chính trị. Sau đó, Hồ Chủ tịch và Ban Chấp hành Trung ương yêu cầu đồng chí Lê Đức Anh và tôi đi cùng các đồng chí Phạm Văn Đồng và Lê Thanh Nghị sang Trung Quốc để báo cáo với Chủ tịch Mao, Phó Chủ tịch Lâm Bưu và các nhà lãnh đạo Trung Quốc khác về tình hình miền Nam. Hôm kia, thông qua Thủ tướng Chu Ân Lai, chúng ta biết rằng Chủ tịch Mao đã khen ngợi chúng ta. Chúng ta cảm thấy rất phấn khởi. 

Mao Zedong: We mentioned it here, in this room.

Muoi Cuc: We know that every time when a victory is gained, Chairman Mao sends us a letter of praise.  This is really a great encouragement for our people, cadres, and troops in the South.  Our victories gained in the South are due, to a great extent, to the assistance, as well as the encouragement, of the Chinese people and your [encouragement], Chairman Mao.

Mao Zedong: My part is very small.

Muoi Cuc: Very big, very important.

Mao Trạch Đông: Chúng tôi đã đề cập đến điều này ở đây, trong căn phòng này.

Mười Cúc: Chúng tôi biết rằng mỗi khi giành được chiến thắng, Chủ tịch Mao đều gửi cho chúng tôi một lá thư khen ngợi. Đây thực sự là sự khích lệ lớn đối với nhân dân, cán bộ và quân đội của chúng tôi ở miền Nam. Những chiến thắng của chúng tôi giành được ở miền Nam phần lớn là nhờ sự giúp đỡ, cũng như sự khích lệ của nhân dân Trung Quốc và [sự khích lệ] của ngài, Chủ tịch Mao.

Mao Trạch Đông: Phần của tôi rất nhỏ.

Mười Cúc: Rất lớn, rất quan trọng. 

Mao Zedong: Mainly because of your efforts.  Your country is unified, your Party is unified, your armed forces are unified, your people, regardless in the South or North, are unified, which is very good.

Muoi Cuc: We hold that the spiritual support offered by China is most important.  Even in the most difficult situations, we have the great rear area of China supporting us, which allows us to fight for as long as it takes.

Material assistance is also very important.  That we force the American troops into underground shelters [is] also because of pieces of artillery that China gave us.

Pham Van Dong: That is true.

Mao Trạch Đông: Chủ yếu là nhờ công sức của các vị. Đất nước các vị thống nhất, Đảng các vị thống nhất, quân đội các vị thống nhất, nhân dân các vị, bất kể ở miền Nam hay miền Bắc, đều thống nhất, điều đó rất tốt.

Mười Cúc: Chúng tôi cho rằng sự ủng hộ về mặt tinh thần của Trung Quốc là quan trọng nhất. Ngay cả trong những tình huống khó khăn nhất, chúng tôi vẫn có hậu phương lớn của Trung Quốc ủng hộ, cho phép chúng tôi chiến đấu lâu dài.

Viện trợ về mặt vật chất cũng rất quan trọng. Việc chúng tôi buộc quân đội Mỹ phải vào hầm trú ẩn cũng là nhờ những khẩu pháo mà Trung Quốc cung cấp cho chúng tôi.

Phạm Văn Đồng: Đúng vậy. 

Muoi Cuc: We even used Chinese weapons to attack Saigon.  The enemy is frightened.

Mao Zedong: You seem to be receptive to the logic of weapons.

Pham Van Dong: It is true that we rely on Chinese weapons.

Muoi Cuc: We rely on the strength of our people, but without Chinese weapons, it will be more difficult.

Mao Zedong: Bare hands cannot do.  There must be good weapons in [those] hands.

Muoi Cuc: As Uncle Mao said, we have to fight the enemy with guns and bags of rice.

Mười Cúc: Chúng ta thậm chí còn dùng vũ khí Trung Quốc để đánh Sài Gòn. Kẻ thù sợ hãi.

Mao Trạch Đông: Ông có vẻ tiếp thu được logic của vũ khí.

Phạm Văn Đồng: Đúng là chúng ta dựa vào vũ khí Trung Quốc.

Mười Cúc: Chúng ta dựa vào sức mạnh của nhân dân, nhưng không có vũ khí Trung Quốc, sẽ khó khăn hơn.

Mao Trạch Đông: Tay không không làm được. Phải có vũ khí tốt trong tay [đó].

Mười Cúc: Như Bác Mao đã nói, chúng ta phải đánh kẻ thù bằng súng và bao gạo. 

Mao Zedong: Maybe I am receptive to the logic of weapons, too.

Pham Van Dong: China has provided us large amounts of weaponry and rice.

Muoi Cuc: Our troops are very moved when they know that Chairman Mao pays attention even to their health.  In addition to weapons, we receive from China rice [and] food so that our troops can be better fed, thus being stronger.

Mao Zedong: Have the supplies arrived?

Muoi Cuc: Some have.  For example, egg powder, soybean, seasoning.

Mao Trạch Đông: Có lẽ tôi cũng tiếp thu được logic của vũ khí.

Phạm Văn Đồng: Trung Quốc đã cung cấp cho chúng ta một lượng lớn vũ khí và gạo.

Mười Cúc: Quân đội của chúng ta rất cảm động khi biết rằng Chủ tịch Mao quan tâm đến cả sức khỏe của họ. Ngoài vũ khí, chúng ta còn nhận được từ Trung Quốc gạo [và] lương thực để quân đội của chúng ta có thể được nuôi dưỡng tốt hơn, do đó trở nên mạnh mẽ hơn.

Mao Trạch Đông: Hàng tiếp tế đã đến chưa?

Mười Cúc: Một số đã đến. Ví dụ như bột trứng, đậu nành, gia vị. 

Pham Van Dong: Very good.

Mao Zedong: More supplies may be available.  We have to thank Sihanouk too.

Pham Van Dong: We have considered his role.

Mao Zedong: Some road-fees are needed.  It is worth spending for this.

Pham Van Dong: We estimate that this amount is even bigger than that of American aid.

Phạm Văn Đồng: Rất tốt.

Mao Trạch Đông: Có thể có thêm nguồn cung cấp. Chúng ta cũng phải cảm ơn Sihanouk.

Phạm Văn Đồng: Chúng tôi đã cân nhắc đến vai trò của ông ấy.

Mao Trạch Đông: Cần phải thu một số phí đường bộ. Việc này đáng để chi.

Phạm Văn Đồng: Chúng tôi ước tính rằng số tiền này thậm chí còn lớn hơn cả viện trợ của Mỹ. 

Muoi Cuc: Before, the US gave Cambodia $20 million a year.  Now, the amount China pays Sihanouk for rice and road-fees exceeds $20 million.  In helping us, Sihanouk gains both good reputation and benefits.

Pham Van Dong: He also benefits from our defense of Cambodia’s eastern border with the South of Vietnam.

Muoi Cuc: Plus Chinese sympathy.

Mười Cúc: Trước đây, Hoa Kỳ đã cho Campuchia 20 triệu đô la một năm. Bây giờ, số tiền Trung Quốc trả cho Sihanouk để mua gạo và phí đường bộ vượt quá 20 triệu đô la. Khi giúp chúng ta, Sihanouk vừa có được danh tiếng tốt vừa có được lợi ích.

Phạm Văn Đồng: Ông ta cũng được hưởng lợi từ việc chúng ta bảo vệ biên giới phía đông của Campuchia với Nam Việt Nam.

Mười Cúc: Cộng thêm sự đồng cảm của Trung Quốc. 

Mao Zedong: As far as politics is concerned, he still sometimes surprises us.  Recently, he may have felt abandoned by the US, so he has twice stated that the US should withdraw some of its troops, but not all.  Recently, he has stated on Paris Radio that the US should withdraw its troops but not bring them to the US, and that the US should not deploy its troops [in] Cambodia but in Thailand or in the Philippines, so that China will not invade his country.  He often talks in an anti-Communist tone.  According to what he said, there is evidence of the US wanting to withdraw its troops.  If they do withdraw, Sihanouk will be worried, and so will Thailand and the Philippines.  In the South [of Vietnam], the first person to be worried is Thieu.  Every one of them really wants US troops to stay.

Mao Trạch Đông: Về mặt chính trị, đôi khi ông ấy vẫn làm chúng ta ngạc nhiên. Gần đây, ông ấy có thể cảm thấy bị Hoa Kỳ bỏ rơi, vì vậy ông ấy đã hai lần tuyên bố rằng Hoa Kỳ nên rút một số quân, nhưng không phải tất cả. Gần đây, ông ấy đã tuyên bố trên Đài phát thanh Paris rằng Hoa Kỳ nên rút quân nhưng không được đưa quân đến Hoa Kỳ, và rằng Hoa Kỳ không nên triển khai quân [ở] Campuchia mà ở Thái Lan hoặc Philippines, để Trung Quốc không xâm lược đất nước ông ấy. Ông ấy thường nói với giọng điệu chống Cộng. Theo những gì ông ấy nói, có bằng chứng cho thấy Hoa Kỳ muốn rút quân. Nếu họ rút quân, Sihanouk sẽ lo lắng, và Thái Lan và Philippines cũng vậy. Ở miền Nam [Việt Nam], người đầu tiên lo lắng là Thiệu. Tất cả mọi người trong số họ thực sự muốn quân đội Hoa Kỳ ở lại. 

So, the world now is in great chaos.  Those countries that lack their own strength need the help of superpowers, as in the case of Sihanouk.  Even Japanese capitalists still need US support.  The Japanese seem to welcome negotiations.  However, in fact, they do not,  because as capitalists they get a lot of profit from the war.  Many US weapons are made in Japan.

Pham Van Dong: We have been attentive to this point.  We are very surprised that Japan seemingly wants to make a contribution to solving the war.  But we have to consider their real attitudes.

Mao Zedong: Some people talk one way and think another way.  When the Korean war ended, many Japanese industries went bankrupt.  When the US starts to fight, Japan starts to benefit.

Pham Van Dong: It’s the best policy of Japan.

Vậy nên thế giới hiện đang trong tình trạng hỗn loạn lớn. Những quốc gia không có sức mạnh riêng cần sự giúp đỡ của các siêu cường, như trường hợp của Sihanouk. Ngay cả các nhà tư bản Nhật Bản vẫn cần sự hỗ trợ của Hoa Kỳ. Người Nhật Bản có vẻ hoan nghênh đàm phán. Tuy nhiên, trên thực tế, họ không hoan nghênh, vì với tư cách là những nhà tư bản, họ thu được rất nhiều lợi nhuận từ chiến tranh. Nhiều vũ khí của Hoa Kỳ được sản xuất tại Nhật Bản.

Phạm Văn Đồng: Chúng tôi đã chú ý đến điểm này. Chúng tôi rất ngạc nhiên khi Nhật Bản dường như muốn đóng góp vào việc giải quyết chiến tranh. Nhưng chúng ta phải xem xét thái độ thực sự của họ.

Mao Trạch Đông: Một số người nói một cách và nghĩ một cách khác. Khi chiến tranh Triều Tiên kết thúc, nhiều ngành công nghiệp của Nhật Bản đã phá sản. Khi Hoa Kỳ bắt đầu chiến đấu, Nhật Bản bắt đầu được hưởng lợi.

Phạm Văn Đồng: Đó là chính sách tốt nhất của Nhật Bản. 

Mao Zedong: The Filipino capitalists do the same.  They do not contribute many troops to US war efforts in South Vietnam.  But since the US troops are based in the Philippines, the Filipino capitalists gain a lot from that.  So do the Thai capitalists.

Pham Van Dong: It’s very clear in the case of Thailand.  But it is not they who make decisions.  It is the Vietnamese who decide whether the US will stay or go.  We, all the Vietnamese people, are determined to fight and to drive them away.  We are preparing to concentrate our forces and fight the US in the South.  Probably, we will engage in large-scale battles in the coming period.  Certainly, the war will be fiercer.

Mao Trạch Đông: Các nhà tư bản Philippines cũng làm như vậy. Họ không đóng góp nhiều quân cho nỗ lực chiến tranh của Hoa Kỳ ở Nam Việt Nam. Nhưng vì quân đội Hoa Kỳ đóng tại Philippines nên các nhà tư bản Philippines được hưởng lợi rất nhiều từ đó. Các nhà tư bản Thái Lan cũng vậy.

Phạm Văn Đồng: Điều này rất rõ ràng trong trường hợp của Thái Lan. Nhưng không phải họ đưa ra quyết định. Chính người Việt Nam quyết định Hoa Kỳ sẽ ở lại hay ra đi. Chúng tôi, tất cả người dân Việt Nam, quyết tâm chiến đấu và đánh đuổi họ. Chúng tôi đang chuẩn bị tập trung lực lượng và chiến đấu với Hoa Kỳ ở miền Nam. Có lẽ, chúng tôi sẽ tham gia vào các trận chiến quy mô lớn trong thời gian tới. Chắc chắn, cuộc chiến sẽ khốc liệt hơn. 

Mao Zedong: Early this spring you fought quite well.  We have suggested that you fight large-scale battles like the one in Dien Bien Phu.  At that time we didn’t know that your liberated zones were terribly divided.  Is this [still]  the situation in every province?

Pham Van Dong: Yes, but this situation doesn’t affect our efforts to encircle Saigon and other bases or blockade important points in their communication and transportation network.  We have also thought of large-scale battles like Dien Bien Phu, but we must calculate carefully and thoroughly before we do so.

Mao Trạch Đông: Đầu mùa xuân này, các ông đã chiến đấu khá tốt. Chúng tôi đã đề nghị các ông đánh những trận chiến lớn như trận Điện Biên Phủ. Lúc đó, chúng tôi không biết rằng các vùng giải phóng của các ông bị chia cắt khủng khiếp. Tình hình ở mọi tỉnh có còn như vậy không?

Phạm Văn Đồng: Có, nhưng tình hình này không ảnh hưởng đến nỗ lực bao vây Sài Gòn và các căn cứ khác hoặc phong tỏa các điểm quan trọng trong mạng lưới liên lạc và vận tải của chúng. Chúng tôi cũng đã nghĩ đến những trận chiến lớn như Điện Biên Phủ, nhưng chúng tôi phải tính toán cẩn thận và kỹ lưỡng trước khi thực hiện. 

Mao Zedong: You should have your bases geographically interrelated with each other.  Without this condition, it’s difficult for you to concentrate your forces for large-scale battle.  And there is another matter: Thieu’s regime is afraid of the NLF.  This fact proves that the NLF enjoys influence among the people in the South, not Thieu.  Their mass media have talked about it, not in an official way, but based on official sources.

Which government has real prestige in South Vietnam?  Nguyen Huu Tho’s^[7] or Nguyen Van Thieu’s?  Both of them have the family name of Nguyen.  Recently, Thieu has tried to play hard, pretending that he didn’t want to attend the Paris conference.  But in fact, the US has very clearly seen that the Vietnam problem cannot be solved without the participation of the NLF.  You have read all these [facts], haven’t you?  

Mao Trạch Đông: Các ông nên có các căn cứ địa lý liên quan với nhau. Nếu không có điều kiện này, các ông khó có thể tập trung lực lượng để chiến đấu trên diện rộng. Và còn một vấn đề nữa: chế độ Thiệu sợ Mặt trận Dân tộc Giải phóng. Sự thật này chứng minh rằng Mặt trận Dân tộc Giải phóng có ảnh hưởng trong nhân dân miền Nam, chứ không phải Thiệu. Các phương tiện truyền thông đại chúng của họ đã nói về điều đó, không phải theo cách chính thức, mà dựa trên các nguồn chính thức.

Chính phủ nào có uy tín thực sự ở miền Nam Việt Nam? Chính phủ Nguyễn Hữu Thọ[7] hay Nguyễn Văn Thiệu? Cả hai đều mang họ Nguyễn. Gần đây, Thiệu đã cố gắng chơi cứng, giả vờ rằng ông ta không muốn tham dự hội nghị Paris. Nhưng trên thực tế, Hoa Kỳ đã thấy rất rõ ràng rằng vấn đề Việt Nam không thể giải quyết được nếu không có sự tham gia của Mặt trận Dân tộc Giải phóng. Ông đã đọc tất cả những [sự thật] này, phải không? 

Muoi Cuc: They are perplexing.

Mao Zedong: The US now respects the Party and Government in Vietnam led by President Ho, respects the NLF led by President Nguyen Huu Tho.  The US also does not think highly of the Thieu clique, considering them ineffective.

Pham Van Dong: That is correct.

Mao Zedong: The US gives Saigon a lot of money, but much has been embezzled.

Mười Cúc: Họ thật khó hiểu.

Mao Trạch Đông: Hoa Kỳ hiện tôn trọng Đảng và Chính phủ Việt Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh lãnh đạo, tôn trọng Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam do Chủ tịch Nguyễn Hữu Thọ lãnh đạo. Hoa Kỳ cũng không đánh giá cao bè lũ Thiệu, coi chúng là không hiệu quả.

Phạm Văn Đồng: Đúng vậy.

Mao Trạch Đông: Hoa Kỳ cho Sài Gòn rất nhiều tiền, nhưng phần lớn đã bị biển thủ. 

Pham Van Dong: In Paris, Thieu’s representatives verbally opposed the US.  We then asked the American representatives why the US allowed Saigon to do so.  Harriman replied that Saigon by so doing tried to show that they are not puppets.

Mao Zedong: They have been ordered to show opposition to the US, that’s why.  Maybe the Harriman team will be replaced.  Nixon probably will assign new negotiators.

Pham Van Dong: Of course.

Phạm Văn Đồng: Tại Paris, đại diện của Thiệu đã phản đối Hoa Kỳ bằng lời nói. Sau đó, chúng tôi hỏi đại diện Hoa Kỳ tại sao Hoa Kỳ lại cho phép Sài Gòn làm như vậy. Harriman trả lời rằng Sài Gòn làm như vậy để chứng tỏ rằng họ không phải là bù nhìn.

Mao Trạch Đông: Họ đã được lệnh phải phản đối Hoa Kỳ, đó là lý do tại sao. Có lẽ nhóm Harriman sẽ bị thay thế. Nixon có thể sẽ chỉ định những người đàm phán mới.

Phạm Văn Đồng: Tất nhiên rồi. 

Le Duc Anh: Chairman Mao, our armies in the South are undergoing political education and military training.  We are prepared to receive weapons provided for by Chairman Mao, [and] the Chinese Communist Party, and to set up battlefields for coming fierce campaigns.  We are also prepared to inflict severe damages on several elite contingents of American troops in the South.  Following the directives by President Ho, drawing on our most recent experience, we believe that we are going to achieve great victories.

Lê Đức Anh: Mao Chủ tịch, quân đội của chúng tôi ở miền Nam đang được giáo dục chính trị và huấn luyện quân sự. Chúng tôi đã chuẩn bị tiếp nhận vũ khí do Mao Chủ tịch, [và] Đảng Cộng sản Trung Quốc cung cấp, và chuẩn bị chiến trường cho các chiến dịch dữ dội sắp tới. Chúng tôi cũng đã chuẩn bị gây thiệt hại nghiêm trọng cho một số nhóm tinh nhuệ của quân đội Hoa Kỳ ở miền Nam. Thực hiện chỉ thị của Chủ tịch Hồ, dựa trên kinh nghiệm gần đây nhất của chúng tôi, chúng tôi tin rằng chúng tôi sẽ giành được những chiến thắng to lớn. 

Chairman Mao, since the beginning of this year, we have inflicted heavy casualties on some American elite contingents, such as the 25^th division, the 1^st division, and their armored vehicle units.  In a battle in August in Tay Ninh alone, we killed and wounded 12,000 troops, the majority of which were Americans, destroyed 1,100 tanks, armored vehicles, more than 100 pieces of artillery.  When our infantry troops were advancing, American tanks and armor retreated—they were very afraid of our troops equipped with weapons provided by Chairman Mao.  Such weapons included [the] B40, for example.

Mao Chủ tịch, từ đầu năm nay, chúng ta đã gây ra thương vong nặng nề cho một số lực lượng tinh nhuệ của Mỹ, như sư đoàn 25, sư đoàn 1 và các đơn vị xe bọc thép của họ. Chỉ riêng trong một trận đánh vào tháng 8 ở Tây Ninh, chúng ta đã giết và làm bị thương 12.000 quân, phần lớn là quân Mỹ, phá hủy 1.100 xe tăng, xe bọc thép, hơn 100 khẩu pháo. Khi bộ binh của chúng ta tiến lên, xe tăng và xe bọc thép của Mỹ đã rút lui - họ rất sợ quân đội của chúng ta được trang bị vũ khí do Mao Chủ tịch cung cấp. Những vũ khí đó bao gồm [b40], ví dụ. 

Mao Zedong: Is that weapon powerful?

Le Duc Anh: Very effective for fighting tanks.

Mao Zedong: Did we have this weapon before?  (Asking Wang Xinting)

Wang Xinting: No, we did not.

Ye Jianying: We used the B90 during the Korean War.

Mao Trạch Đông: Vũ khí đó có mạnh không?

Lê Đức Anh: Rất hiệu quả để chống lại xe tăng.

Mao Trạch Đông: Chúng ta đã có vũ khí này trước đây chưa? (Hỏi Vương Tân Đình)

Vương Tân Đình: Không, chúng ta chưa có.

Diệp Kiếm Anh: Chúng ta đã sử dụng B90 trong Chiến tranh Triều Tiên. 

Pham Van Dong: Tanks will melt when they are hit by this weapon.

Le Duc Anh: And the drivers will be burnt to death.

Mao Zedong: Good.  Can we produce more of this?

Wang Xinting: Yes, but to produce ammunition for this weapon is more difficult than to produce the weapon.

Le Duc Anh: The enemy has internal contradictions.  Saigon troops criticize Americans for being cowards [and] do not believe in them any more.

Phạm Văn Đồng: Xe tăng sẽ tan chảy khi bị vũ khí này bắn trúng.

Lê Đức Anh: Và tài xế sẽ bị thiêu chết.

Mao Trạch Đông: Tốt. Chúng ta có thể sản xuất thêm loại này không?

Vương Tân Đình: Có, nhưng sản xuất đạn dược cho loại vũ khí này còn khó hơn sản xuất vũ khí.

Lê Đức Anh: Kẻ thù có mâu thuẫn nội bộ. Quân đội Sài Gòn chỉ trích người Mỹ là những kẻ hèn nhát [và] không còn tin tưởng họ nữa. 

Mao Zedong: Saigon troops criticize Americans?

Le Duc Anh: American and Saigon troops do not believe in each other.  They are both afraid of the Liberation Armies.

Mao Zedong: It may well be so.

Le Duc Anh: In the recent incident occurring from October 25 to November 7, a unit of the American First Infantry Division refused to fight.  During the August campaign, we killed a division commander.  Troops in that division celebrated his death.

Mao Trạch Đông: Quân đội Sài Gòn chỉ trích người Mỹ?

Lê Đức Anh: Quân đội Mỹ và quân đội Sài Gòn không tin tưởng lẫn nhau. Cả hai đều sợ Quân Giải phóng.

Mao Trạch Đông: Có thể là như vậy.

Lê Đức Anh: Trong vụ việc gần đây xảy ra từ ngày 25 tháng 10 đến ngày 7 tháng 11, một đơn vị của Sư đoàn Bộ binh số 1 của Mỹ đã từ chối chiến đấu. Trong chiến dịch tháng 8, chúng tôi đã giết một chỉ huy sư đoàn. Quân đội trong sư đoàn đó đã ăn mừng cái chết của anh ta. 

Muoi Cuc: This General was brutal.

Mao Zedong: Not civilized.

Le Duc Anh: In Tay Ninh, we eliminated 14 companies of the 25^th Division.  The US has acknowledged that.

Mao Zedong: Where is Tay Ninh?

Le Duc Anh: 60 kilometers northwest of Saigon and close to the border with Cambodia.

Mười Cúc: Vị tướng này tàn bạo.

Mao Trạch Đông: Không văn minh.

Lê Đức Anh: Ở Tây Ninh, chúng tôi đã tiêu diệt 14 đại đội của Sư đoàn 25. Hoa Kỳ đã thừa nhận điều đó.

Mao Trạch Đông: Tây Ninh ở đâu?

Lê Đức Anh: Cách Sài Gòn 60 km về phía tây bắc và gần biên giới với Campuchia. 

Mao Zedong: We know the 25^th Division fairly well.  We fought against it in Korea.  At that time, due to the mistakes of Peng Dehuai, it was not totally crushed.  Our 40^th Army under the command of Ye Jian-ying first fought it.  We do not know much about the First Division.

Ye Jian-ying: We terminated a regiment.  At that time, the First Division had not been in Korea.

Mao Zedong: Do American cavalry units fight well?  In fact they are infantry units, aren’t they?

Le Duc Anh: They are cowardly infantry units.

Mao Zedong: In Korea, they were arrogant.  But now, since being beaten by you, they also became cowards.  Were they deployed in Western Korea?  (Asking Ye Jianying)

Mao Trạch Đông: Chúng ta biết khá rõ Sư đoàn 25. Chúng ta đã chiến đấu chống lại nó ở Triều Tiên. Vào thời điểm đó, do những sai lầm của Bành Đức Hoài, nó đã không bị tiêu diệt hoàn toàn. Tập đoàn quân 40 của chúng ta dưới sự chỉ huy của Diệp Kiếm Anh đã chiến đấu đầu tiên với nó. Chúng ta không biết nhiều về Sư đoàn 1.

Diệp Kiếm Anh: Chúng ta đã tiêu diệt một trung đoàn. Vào thời điểm đó, Sư đoàn 1 chưa có mặt ở Triều Tiên.

Mao Trạch Đông: Các đơn vị kỵ binh Mỹ có chiến đấu tốt không? Thực ra họ là các đơn vị bộ binh, đúng không?

Lê Đức Anh: Họ là những đơn vị bộ binh hèn nhát.

Mao Trạch Đông: Ở Triều Tiên, họ kiêu ngạo. Nhưng bây giờ, kể từ khi bị anh đánh bại, họ cũng trở thành những kẻ hèn nhát. Họ có được triển khai ở Tây Triều Tiên không? (Hỏi Diệp Kiếm Anh) 

Ye Jianying: In Eastern Korea.

Mao Zedong: The mistake we committed in Korea was that we wanted to swallow one or two divisions in a single battle.  But we could not.  The battles showed that we could only swallow a regiment.  If we used all of our forces in order to terminate the 25^th Division, it would take several weeks.

Hoang Van Tha i^[8]: At that time, there was not the B40.

Mao Zedong: At that time, there were 800 pieces of artillery for each enemy division.  On our side, there were 800 pieces of artillery for three armies.  9 Chinese divisions put together were not equal to one American division.

Diệp Kiếm Anh: Ở miền Đông Triều Tiên.

Mao Trạch Đông: Sai lầm của chúng ta ở Triều Tiên là muốn nuốt một hoặc hai sư đoàn trong một trận chiến. Nhưng chúng ta không thể. Các trận chiến cho thấy chúng ta chỉ có thể nuốt một trung đoàn. Nếu chúng ta sử dụng toàn bộ lực lượng của mình để tiêu diệt Sư đoàn 25, sẽ mất vài tuần.

Hoàng Văn Tha i[8]: Vào thời điểm đó, không có B40.

Mao Trạch Đông: Vào thời điểm đó, có 800 khẩu pháo cho mỗi sư đoàn địch. Về phía chúng ta, có 800 khẩu pháo cho ba quân đoàn. 9 sư đoàn Trung Quốc cộng lại không bằng một sư đoàn Mỹ. 

Pham Van Dong: At present, they are very well equipped.

Mao Zedong: Certainly, as 18 years have passed since 1950.

Le Duc Anh: Chairman Mao, we are now able to penetrate and fight anywhere.  We can even penetrate the most heavily guarded bases.

Mao Zedong: That is why they curse you for fighting indiscriminately.  They want to imply that they are the only ones that are discriminate.

Muoi Cuc: The more they are defeated, the more they curse us.

Phạm Văn Đồng: Hiện tại, họ được trang bị rất tốt.

Mao Trạch Đông: Chắc chắn rồi, vì đã 18 năm trôi qua kể từ năm 1950.

Lê Đức Anh: Chủ tịch Mao, giờ chúng ta có thể xâm nhập và chiến đấu ở bất cứ đâu. Chúng ta thậm chí có thể xâm nhập vào các căn cứ được canh gác nghiêm ngặt nhất.

Mao Trạch Đông: Đó là lý do tại sao họ nguyền rủa ông vì đã chiến đấu bừa bãi. Họ muốn ám chỉ rằng họ là những người duy nhất có sự phân biệt đối xử.

Mười Cúc: Họ càng bị đánh bại, họ càng nguyền rủa chúng ta. 

Le Duc Anh: Now, the American troops in Saigon and other cities cannot relax.  They have to stay in underground shelters.  They know that we are fighting them with Chinese weapons.  So we are fighting more, focusing our forces on fighting them in the countryside as well as on their big bases.  We are going to fight more fiercely.

Mao Zedong: It is necessary to have political education for your troops.  You should take advantage of the negotiations for political education.  Before every big battle, it is always an imperative to spend time on political education.  There should be only two or three, or four at most, big campaigns every year.  The regular troops should spend the remaining time on political education.

Pham Van Dong: That is what we do.

Lê Đức Anh: Bây giờ, quân đội Mỹ ở Sài Gòn và các thành phố khác không thể thư giãn. Họ phải ở trong hầm trú ẩn. Họ biết rằng chúng ta đang chiến đấu với họ bằng vũ khí Trung Quốc. Vì vậy, chúng ta đang chiến đấu nhiều hơn, tập trung lực lượng của chúng ta vào việc chiến đấu với họ ở nông thôn cũng như các căn cứ lớn của họ. Chúng ta sẽ chiến đấu dữ dội hơn.

Mao Trạch Đông: Cần phải có giáo dục chính trị cho quân đội của mình. Các bạn nên tận dụng các cuộc đàm phán để giáo dục chính trị. Trước mỗi trận đánh lớn, luôn luôn phải dành thời gian cho giáo dục chính trị. Mỗi năm chỉ nên có hai hoặc ba, hoặc nhiều nhất là bốn chiến dịch lớn. Quân đội chính quy nên dành thời gian còn lại cho giáo dục chính trị.

Phạm Văn Đồng: Đó là những gì chúng tôi làm. 

Mao Zedong: When we were fighting the Japanese in the war of liberation, every year, we only fought a couple of campaigns.  However, we found that we still lacked time for political education.  It is impossible to fight every month.  We need time for military training, recruiting, and getting more supplies of weaponry and ammunition as well as consolidating the rear.  There are a lot of things to do in-between battles.

Muoi Cuc: We are trying to be ready in every aspect.  That is why we see the imperative of politically educating our troops.

Mao Zedong: It is necessary.  There should be at least one big period of political education conducted.  It may take two or three months, or several weeks.  The interval between battles is the right time for that.

Mao Trạch Đông: Khi chúng ta chiến đấu với Nhật Bản trong cuộc chiến tranh giải phóng, mỗi năm, chúng ta chỉ chiến đấu một vài chiến dịch. Tuy nhiên, chúng ta thấy rằng chúng ta vẫn thiếu thời gian cho giáo dục chính trị. Không thể chiến đấu hàng tháng. Chúng ta cần thời gian để huấn luyện quân sự, tuyển quân và tiếp tế thêm vũ khí, đạn dược cũng như củng cố hậu phương. Có rất nhiều việc phải làm giữa các trận chiến.

Mười Cúc: Chúng ta đang cố gắng sẵn sàng trong mọi khía cạnh. Đó là lý do tại sao chúng ta thấy sự cấp thiết phải giáo dục chính trị cho quân đội của chúng ta.

Mao Trạch Đông: Điều đó là cần thiết. Cần phải có ít nhất một đợt giáo dục chính trị lớn được tiến hành. Có thể mất hai hoặc ba tháng, hoặc vài tuần. Khoảng thời gian giữa các trận chiến là thời điểm thích hợp cho việc đó. 

Muoi Cuc: It is what we are doing now.  We are drawing experience, getting more prepared both materially and psychologically for the coming big battles and big victories.  While negotiations are going on, we continue to fight as we see that it is the battlefield that decides the final outcome.  During the period of political education, we have to prevent the thought of expecting too much to develop from negotiations.

Mao Zedong: This kind of thought can emerge.  There always is a trend of thinking at any given time.  But every trend is short-lived and temporary.

Muoi Cuc: This time, when we were summoned to the North, President Ho and the Politburo told us that the enemy was suffering big defeats, so they had to accept negotiations even though they were still persistent.  In this connection, we have to maintain the thought in favor of patience, of total revolution and of big battles.  And we are strictly following this guidance.

Mười Cúc: Đấy là những gì chúng ta đang làm hiện nay. Chúng ta đang rút kinh nghiệm, chuẩn bị tốt hơn cả về vật chất lẫn tinh thần cho những trận đánh lớn và những thắng lợi lớn sắp tới. Trong khi đàm phán, chúng ta vẫn tiếp tục chiến đấu vì chúng ta thấy rằng chiến trường quyết định kết quả cuối cùng. Trong thời gian giáo dục chính trị, chúng ta phải ngăn chặn tư tưởng kỳ vọng quá nhiều vào việc đàm phán.

Mao Trạch Đông: Kiểu tư tưởng này có thể nảy sinh. Luôn có một xu hướng suy nghĩ tại bất kỳ thời điểm nào. Nhưng mọi xu hướng đều ngắn ngủi và tạm thời.

Mười Cúc: Lần này, khi chúng tôi được triệu tập ra Bắc, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Bộ Chính trị đã nói với chúng tôi rằng kẻ thù đang phải chịu những thất bại lớn, vì vậy chúng phải chấp nhận đàm phán mặc dù chúng vẫn còn dai dẳng. Về vấn đề này, chúng ta phải duy trì tư tưởng ủng hộ sự kiên nhẫn, cách mạng toàn diện và những trận đánh lớn. Và chúng tôi đang tuân thủ nghiêm ngặt chỉ đạo này. 

Mao Zedong: Good.

Pham Van Dong: Comrades Muoi Cuc, Le Duc Anh, other comrades and I are grateful for the fact that you, Chairman Mao, have taken time to receive and talk with us.  What the Chairman told us today and what Comrade Prime Minister Zhou Enlai and Comrade Kang Sheng told us the other day have made us all the more encouraged.  We think that what Chairman Mao has said is very correct, very suitable for the situation in our struggle against the US for national salvation.

Mao Zedong: Some [of my thinking] is not necessarily correct.  We have to refer to the actual developments.

Mao Trạch Đông: Tốt.

Phạm Văn Đồng: Các đồng chí Mười Cúc, Lê Đức Anh, các đồng chí khác và tôi rất biết ơn vì đồng chí, Chủ tịch Mao, đã dành thời gian tiếp đón và nói chuyện với chúng tôi. Những gì Chủ tịch nói với chúng tôi hôm nay và những gì đồng chí Thủ tướng Chu Ân Lai và đồng chí Khang Sinh nói với chúng tôi hôm kia đã khiến chúng tôi càng phấn khởi hơn. Chúng tôi nghĩ rằng những gì Chủ tịch Mao nói là rất đúng, rất phù hợp với tình hình trong cuộc đấu tranh chống Mỹ cứu nước của chúng ta.

Mao Trạch Đông: Một số [suy nghĩ của tôi] không nhất thiết là đúng. Chúng ta phải tham khảo những diễn biến thực tế. 

Pham Van Dong: Ultimately, it is we who make the decisions based on the actual situation in Vietnam and on how we understand the rules of the war.  This is also what Chairman Mao has told President Ho and other Vietnamese comrades.  Once again, we would like to reiterate before Chairman Mao and other leaders of the CCP that we are determined to fight until the final and total victory is gained.  It is the best way to express our gratitude for the support and aid provided to us by Chairman Mao and the CCP as well as the fraternal Chinese people.  We wish you, Chairman Mao, good health.

Mao Zedong: I wish President Ho good health, longevity.  I also wish other comrades in your Politburo good health.

Pham Van Dong: Thank you, Chairman Mao.^[9]

Phạm Văn Đồng: Cuối cùng, chính chúng ta là người đưa ra quyết định dựa trên tình hình thực tế ở Việt Nam và cách chúng ta hiểu các quy tắc của cuộc chiến. Đây cũng là điều mà Chủ tịch Mao đã nói với Chủ tịch Hồ và các đồng chí Việt Nam khác. Một lần nữa, chúng tôi muốn nhắc lại trước Chủ tịch Mao và các nhà lãnh đạo khác của ĐCSTQ rằng chúng tôi quyết tâm chiến đấu cho đến khi giành được chiến thắng cuối cùng và toàn diện. Đó là cách tốt nhất để bày tỏ lòng biết ơn của chúng tôi đối với sự ủng hộ và giúp đỡ mà Chủ tịch Mao và ĐCSTQ cũng như nhân dân Trung Quốc anh em đã dành cho chúng tôi. Chúng tôi kính chúc Chủ tịch Mao sức khỏe dồi dào.

Mao Trạch Đông: Tôi kính chúc Chủ tịch Hồ sức khỏe dồi dào, trường thọ. Tôi cũng chúc các đồng chí khác trong Bộ Chính trị sức khỏe dồi dào.

Phạm Văn Đồng: Cảm ơn, Chủ tịch Mao.[9] 

[1] In November 1968, a DRV delegation headed by Pham Van Dong (on his way back from Moscow)and a COSVN delegation headed by Muoi Cuc (Nguyen Van Linh) visited China. They had three meetings with Zhou Enlai, on November 13, 15, and 17, during which Pham Van Dong informed the Chinese about his talks with the Soviets and the negotiations in Paris.  After seeing Zhou Enlai, the delegations asked for a meeting with Chairman Mao Zedong. On the evening of 17 November 1968, Mao received the delegation at his home in Zhongnanhai. Present were Lin Biao, Zhou Enlai, Chen Boda, Kang Sheng, Wang Xinting (Deputy Chief of Staff of the PLA), Ye Jianying, and others on the Chinese side, and Pham Van Dong, Le Thanh Nghi, Nguyen Van Linh, Le Duc Anh, and others on the Vietnamese side.

[2] Le Duc Anh (1920- ), an army officer who was PAVN Deputy Chief General Staff 1963-64, Chief of Staff and subsequently PLAF Deputy Commander 1964-68 (a function he still held when he visited China together with Nguyen Van Linh in 1968), commander of Military Zone 9 (the Mekong Delta) 1969-74. One of the deputy commanders of the Ho Chi Minh offensive in April 1975, and overall commander of the forces invading Cambodia in 1978.Member of the VCP politburo 1982-97, and President of the Socialist Republic of Vietnam 1992-97.

[1] Tháng 11 năm 1968, một phái đoàn VNDCCH do Phạm Văn Đồng dẫn đầu (trên đường trở về từ Mátxcơva) và một phái đoàn COSVN do Mười Cúc (Nguyễn Văn Linh) dẫn đầu đã đến thăm Trung Quốc. Họ đã có ba cuộc họp với Chu Ân Lai, vào các ngày 13, 15 và 17 tháng 11, trong đó Phạm Văn Đồng thông báo cho Trung Quốc về các cuộc đàm phán của ông với Liên Xô và các cuộc đàm phán ở Paris. Sau khi gặp Chu Ân Lai, các phái đoàn đã yêu cầu được gặp Chủ tịch Mao Trạch Đông. Vào tối ngày 17 tháng 11 năm 1968, Mao đã tiếp phái đoàn tại nhà riêng của ông ở Trung Nam Hải. Có mặt tại đó là Lâm Bưu, Chu Ân Lai, Trần Bá Đạt, Khang Sinh, Vương Tân Đình (Phó Tổng tham mưu trưởng Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc), Diệp Kiếm Anh và những người khác ở phía Trung Quốc, và Phạm Văn Đồng, Lê Thanh Nghị, Nguyễn Văn Linh, Lê Đức Anh và những người khác ở phía Việt Nam.

[2] Lê Đức Anh (1920- ), một sĩ quan quân đội là Phó Tổng tham mưu trưởng QĐNDVN 1963-64, Tham mưu trưởng và sau đó là Phó Tư lệnh PLAF 1964-68 (một chức vụ ông vẫn giữ khi ông thăm Trung Quốc cùng với Nguyễn Văn Linh năm 1968), tư lệnh Quân khu 9 (Đồng bằng sông Cửu Long) 1969-74. Một trong những phó tư lệnh của chiến dịch Hồ Chí Minh vào tháng 4 năm 1975, và tổng chỉ huy các lực lượng xâm lược Campuchia năm 1978. Ủy viên Bộ chính trị ĐCSVN 1982-97, và Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam 1992-97.

[3] In fact, Ngo Dinh Diem first became prime minister on 16 June 1954, during the Geneva Conference.

[4] Le Thanh Nghi (1911- ), a long-standing member of the ICP who had been on the CC already during the First Indochina War. From the 1960s until the 1980s a politburo member and a Deputy Premier in charge of economic affairs, including economic assistance from foreign countries.

[5] Nguyen Van Linh (Nguyen Van Cuc or Muoi Cuc) (1913-98), a long-standing member of the ICP who originally came from northern Vietnam, but spent most of his life in the south. Became the main party leader in the south when Le Duan went to Hanoi in 1957, and later served as the principal deputy to Nguyen Chi Thanh and his successor Pham Hung in the COSVN leadership. After 1975 became responsible for administering South Vietnam, and served as VCP General Secretary during the reform period 1986-91.

[6] Nguyen Van Thieu (1924-), Army General, President of the Republic of Vietnam (South Vietnam) 1967-75.

[3] Trên thực tế, Ngô Đình Diệm lần đầu tiên trở thành thủ tướng vào ngày 16 tháng 6 năm 1954, trong Hội nghị Geneva.

[4] Lê Thanh Nghị (1911- ), một thành viên lâu năm của Đảng Cộng sản Đông Dương, người đã từng ở trong Đảng Cộng sản Đông Dương trong Chiến tranh Đông Dương lần thứ nhất. Từ những năm 1960 đến những năm 1980, là một thành viên bộ chính trị và là Phó Thủ tướng phụ trách các vấn đề kinh tế, bao gồm cả viện trợ kinh tế từ nước ngoài.

[5] Nguyễn Văn Linh (Nguyễn Văn Cúc hoặc Mười Cúc) (1913-98), một thành viên lâu năm của Đảng Cộng sản Đông Dương, người ban đầu đến từ miền Bắc Việt Nam, nhưng đã dành phần lớn cuộc đời của mình ở miền Nam. Trở thành lãnh đạo đảng chính ở miền Nam khi Lê Duẩn ra Hà Nội vào năm 1957, và sau đó giữ chức phụ tá cho Nguyễn Chí Thanh và người kế nhiệm Phạm Hùng trong ban lãnh đạo COSVN. Sau năm 1975, ông chịu trách nhiệm quản lý miền Nam Việt Nam và giữ chức Tổng Bí thư ĐCSVN trong thời kỳ cải cách 1986-91.

[6] Nguyễn Văn Thiệu (1924-), Tổng tư lệnh Quân đội, Tổng thống Việt Nam Cộng hòa (Nam Việt Nam) 1967-75.

[7] Nguyen Huu Tho (1910-95?), a lawyer and secret member of the ICP, who was vice-chairman of the Saigon Peace committee following the 1954Geneva agreements, was detained by the Diem government for several years, then liberated by NLF forces. NLF Chairman from its founding in 1960, and from 1969 chairman of the advisory committee of the PRG. SRV Vice President 1976-80.

[8] Hoang Van Thai, alias Hoang Van Xiem (1906-86), an army officer who directed a military-political school at the Viet Minh’s HQ in Tan Trao before the August 1945 Revolution. Served as the first chief of the PAVN General Staff 1945-53, commanded several of the main campaigns during the First Indochina War, became member of the VWP CC in 1961, and a member of the National Defense Council in 1964. Commander of Interzone 5 (south central Vietnam) 1966-67. Commander of the PLAF 1967-73, Deputy Chief of the PAVN General Staff and Deputy Minister of Defense 1974-81. Member of the VWP/VCP CC 1960-76, and again 1982-86.

[9] An edited version of this conversation was published in Beijing in 1994 (Mao Zedong waijiao wenxuan, pp.580-583).  This version follows:

[7] Nguyễn Hữu Thọ (1910-95?), một luật sư và là thành viên bí mật của Đảng Cộng sản Đông Dương, là phó chủ tịch ủy ban hòa bình Sài Gòn sau hiệp định Geneva năm 1954, đã bị chính quyền Diệm giam giữ trong nhiều năm, sau đó được lực lượng Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam giải phóng. Chủ tịch Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam từ khi thành lập năm 1960, và từ năm 1969 là chủ tịch ủy ban cố vấn của Chính quyền Nhân dân Cách mạng Việt Nam. Phó Chủ tịch nước CHXHCNVN 1976-80.

[8] Hoàng Văn Thái, bí danh Hoàng Văn Xiêm (1906-86), một sĩ quan quân đội chỉ đạo một trường quân sự-chính trị tại Bộ tư lệnh Việt Minh ở Tân Trào trước Cách mạng tháng Tám năm 1945. Là tổng tham mưu trưởng đầu tiên của Bộ Tổng tham mưu Quân đội Nhân dân Việt Nam 1945-53, chỉ huy một số chiến dịch chính trong Chiến tranh Đông Dương lần thứ nhất, trở thành thành viên của Ủy ban Trung ương VWP năm 1961 và là thành viên của Hội đồng Quốc phòng năm 1964. Tư lệnh Liên khu 5 (miền Nam Trung Bộ Việt Nam) 1966-67. Tư lệnh PLAF 1967-73, Phó Tổng tham mưu trưởng Quân đội Nhân dân Việt Nam và Thứ trưởng Bộ Quốc phòng 1974-81. Thành viên của Ủy ban Trung ương VWP/VCP 1960-76, và một lần nữa 1982-86.

[9] Một phiên bản đã chỉnh sửa của cuộc trò chuyện này đã được công bố tại Bắc Kinh vào năm 1994 (Mao Trạch Đông waijiao wenxuan, tr. 580-583). Phiên bản này như sau: 

Mao Zedong: Because there has been no battle to fight recently, you intend to negotiate with the Americans.  It is all right to negotiate, but it is difficult to get the Americans to withdraw through negotiations.  The United States also wants to negotiate with you because it is in a dilemma.  It has to deal with problems in three regions: the first is the Americas—the United States, the second is Europe, and the third is Asia.  In the last few years, the United States has stationed its major forces in Asia and has created an imbalance.  In this regard, American capitalists who have investments in Europe are dissatisfied.  Also throughout its history, the United States has always let other countries fight first before it jumps in at halfway.  It is only after World War II that the United States has begun to take the lead in fighting, first in the Korean War and then in the Vietnam War.  In Vietnam, the United States is taking the lead, but it is followed by only a small number of other countries.  Whether the war is a special war or a limited war, the United States is totally devoted to it.  Now it cannot afford to pay attention to other countries.  Its troops in Europe, for example, are complaining, saying that there is a shortage of manpower and that experienced soldiers and commanders have been removed and better equipment has been relocated.  The United States has also redeployed its troops from Japan, Korea, and other areas of Asia.  Did not the United States claim that it hasa population of 200 million? But it cannot endure the war.  It has dispatched only several thousand troops.  There is a limit to its troops.

Mao Trạch Đông: Vì gần đây không có trận đánh nào nên ông định đàm phán với người Mỹ. Đàm phán thì được, nhưng đàm phán thì khó mà khiến người Mỹ rút lui. Hoa Kỳ cũng muốn đàm phán với ông vì họ đang trong thế tiến thoái lưỡng nan. Họ phải giải quyết vấn đề ở ba khu vực: thứ nhất là châu Mỹ - Hoa Kỳ, thứ hai là châu Âu và thứ ba là châu Á. Trong vài năm trở lại đây, Hoa Kỳ đã bố trí lực lượng chính của mình ở châu Á và tạo ra sự mất cân bằng. Về vấn đề này, các nhà tư bản Mỹ đầu tư vào châu Âu không hài lòng. Trong suốt chiều dài lịch sử của mình, Hoa Kỳ luôn để các nước khác đánh trước rồi mới nhảy vào giữa chừng. Chỉ sau Thế chiến thứ II, Hoa Kỳ mới bắt đầu dẫn đầu trong chiến đấu, đầu tiên là Chiến tranh Triều Tiên và sau đó là Chiến tranh Việt Nam. Ở Việt Nam, Hoa Kỳ đang dẫn đầu, nhưng chỉ có một số ít nước khác theo sau. Cho dù đó là chiến tranh đặc biệt hay chiến tranh hạn chế, Hoa Kỳ đều hết lòng vì nó. Bây giờ họ không đủ khả năng để chú ý đến các nước khác. Ví dụ, quân đội của họ ở châu Âu đang phàn nàn, nói rằng thiếu nhân lực và những người lính và chỉ huy giàu kinh nghiệm đã bị loại bỏ và thiết bị tốt hơn đã được di dời. Hoa Kỳ cũng đã tái triển khai quân đội của mình từ Nhật Bản, Hàn Quốc và các khu vực khác của châu Á. Hoa Kỳ không tuyên bố rằng họ có dân số 200 triệu người sao? Nhưng họ không thể chịu đựng được chiến tranh. Họ chỉ điều động vài nghìn quân. Quân đội của họ có giới hạn.

After fighting for over a dozen years you should not think about only your own difficulties.  You should look at the enemy’s difficulties as well.  It has been 23 years since Japan’s surrender in 1945, but your country still exists.  Three imperialist countries have committed aggression against you: Japan, France, and the United States.  But your country has not only survived but also developed.

Of course, imperialism wants to fight.  One purpose for its war is to put out fire.  A fire has started in your country, and imperialism wants to put out the fire.  The second purpose is to make money through producing munitions.  To put out fire they must produce fire-extinguishing machines, which will bring about profits.  Every year the United States expends over 30 billion dollars in your country.

It has been an American custom not to fight a long war.  The wars they have fought average about four to five years.  The fire in your country cannot be put out.  On the contrary, it has spread.  Capitalists in the United States are divided into factions.  When this faction makes more profit and that faction makes less profit, an imbalance in booty-sharing will occur and trouble will begin domestically.  These contradictions should be exploited.  Those monopoly capitalists who have made less money are unwilling to continue the war.  This contradiction can be detected in election speeches made by the two factions.  In particular, the American journalist Walter Lippmann has published an article recently, warning not to fall into another trap.  He says that the United States has already fallen into a trap in Vietnam and that the current problem is how to find ways to climb out of that trap.  He is afraid that the United States may have fallen into their traps.  Therefore, your cause is promising.

Sau hơn chục năm chiến đấu, bạn không nên chỉ nghĩ đến những khó khăn của riêng mình. Bạn cũng nên nhìn vào những khó khăn của kẻ thù. Đã 23 năm trôi qua kể từ khi Nhật Bản đầu hàng vào năm 1945, nhưng đất nước của bạn vẫn tồn tại. Ba nước đế quốc đã xâm lược bạn: Nhật Bản, Pháp và Hoa Kỳ. Nhưng đất nước của bạn không chỉ tồn tại mà còn phát triển.

Tất nhiên, chủ nghĩa đế quốc muốn chiến đấu. Một mục đích của cuộc chiến tranh của họ là dập tắt đám cháy. Một đám cháy đã bùng phát ở đất nước của bạn, và chủ nghĩa đế quốc muốn dập tắt đám cháy. Mục đích thứ hai là kiếm tiền thông qua việc sản xuất đạn dược. Để dập tắt đám cháy, họ phải sản xuất máy chữa cháy, điều này sẽ mang lại lợi nhuận. Mỗi năm, Hoa Kỳ chi hơn 30 tỷ đô la cho đất nước của bạn.

Người Mỹ có thói quen không tiến hành một cuộc chiến tranh dài ngày. Các cuộc chiến mà họ đã tiến hành trung bình kéo dài khoảng bốn đến năm năm. Đám cháy ở đất nước của bạn không thể dập tắt được. Ngược lại, nó đã lan rộng. Những người theo chủ nghĩa tư bản ở Hoa Kỳ chia thành nhiều phe phái. Khi phe này kiếm được nhiều lợi nhuận hơn và phe kia kiếm được ít lợi nhuận hơn, sự mất cân bằng trong việc chia sẻ chiến lợi phẩm sẽ xảy ra và rắc rối sẽ bắt đầu trong nước. Những mâu thuẫn này nên được khai thác. Những nhà tư bản độc quyền kiếm được ít tiền hơn không muốn tiếp tục chiến tranh. Mâu thuẫn này có thể được phát hiện trong các bài phát biểu tranh cử của hai phe. Đặc biệt, nhà báo người Mỹ Walter Lippmann đã đăng một bài viết gần đây, cảnh báo không nên rơi vào một cái bẫy khác. Ông nói rằng Hoa Kỳ đã rơi vào một cái bẫy ở Việt Nam và vấn đề hiện tại là làm thế nào để tìm cách thoát khỏi cái bẫy đó. Ông sợ rằng Hoa Kỳ có thể đã rơi vào bẫy của họ. Do đó, mục đích của các bạn rất hứa hẹn.

In 1964, I had a conversation with President Ho Chi Minh in Hangzhou.  At that time, the United States had already resumed its attacks on North Vietnam, but had not renewed bombing.  I said that the United States might end the war that year because it was an American election year.  No matter which president came to power, he would encounter the problem of whether the United States should continue the war or withdraw now.  I believed that the difficulties that the United States faced would increase if it continued the war.  Countries in all of Europe did not participate in the war.  This situation was different from that of the Korean War.  Japan probably would not enter the war.  It might lend some help economically because it could make money by producing ammunition.  I think the Americans overestimated their strength in the past.  Now the United States is repeating its past practice by overstretching its forces.  It is not just us who make this argument.  Nixon has also said so.  The United States has stretched its forces not only in the Americas and Europe but also in Asia.  At first I did not believe that the United States would attack North Vietnam.  Later the United States bombed North Vietnam, proving my words incorrect.  Now the United States has stopped bombing.  My words are correct again.  Maybe the United States will resume bombing, proving my words incorrect a second time.  But eventually my words will prove correct: the United States has to stop bombing.  Therefore I believe that it is all right for you to make several contingency plans.

Năm 1964, tôi đã có cuộc nói chuyện với Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Hàng Châu. Vào thời điểm đó, Hoa Kỳ đã nối lại các cuộc tấn công vào Bắc Việt Nam, nhưng không tiếp tục ném bom. Tôi nói rằng Hoa Kỳ có thể chấm dứt chiến tranh vào năm đó vì đó là năm bầu cử của Hoa Kỳ. Bất kể tổng thống nào lên nắm quyền, ông ta sẽ gặp phải vấn đề là Hoa Kỳ nên tiếp tục chiến tranh hay rút quân ngay bây giờ. Tôi tin rằng những khó khăn mà Hoa Kỳ phải đối mặt sẽ tăng lên nếu họ tiếp tục chiến tranh. Các quốc gia ở khắp châu Âu đã không tham gia vào cuộc chiến. Tình hình này khác với Chiến tranh Triều Tiên. Nhật Bản có thể sẽ không tham chiến. Họ có thể giúp đỡ về mặt kinh tế vì họ có thể kiếm tiền bằng cách sản xuất đạn dược. Tôi nghĩ rằng người Mỹ đã đánh giá quá cao sức mạnh của họ trong quá khứ. Bây giờ Hoa Kỳ đang lặp lại thông lệ trước đây của mình bằng cách kéo căng lực lượng của mình. Không chỉ chúng ta đưa ra lập luận này. Nixon cũng đã nói như vậy. Hoa Kỳ đã kéo căng lực lượng của mình không chỉ ở châu Mỹ và châu Âu mà còn ở châu Á. Lúc đầu, tôi không tin rằng Hoa Kỳ sẽ tấn công Bắc Việt Nam. Sau đó Hoa Kỳ ném bom Bắc Việt Nam, chứng minh lời tôi nói là sai. Bây giờ Hoa Kỳ đã ngừng ném bom. Lời tôi nói lại đúng. Có thể Hoa Kỳ sẽ tiếp tục ném bom, chứng minh lời tôi nói là sai lần thứ hai. Nhưng cuối cùng lời tôi nói sẽ đúng: Hoa Kỳ phải ngừng ném bom. Do đó, tôi tin rằng bạn có thể lập nhiều kế hoạch dự phòng.

In sum, in the past years the American army has not invaded North Vietnam.  The United States has neither blockaded Haiphong nor bombed the city of Hanoi itself.  The United States has reserved a method.  At one point it claimed that it would practice a [policy of] “hot pursuit.” But when your aircraft flew over our country, the United States did not carry out a “hot pursuit.” Therefore, the United States has bluffed.  It has never mentioned the fact that your aircraft have used our airfields.  Take another example.  China has so many people working in your country.  The United States knew that, but has never mentioned it, as if such a thing did not exist.  As to the remaining people sent by China to your country who are no longer needed, we can withdraw them.  Have you discussed this issue? If the United States comes again, we will send people to you as well.  Please discuss this issue to see which Chinese units you want to keep.  Keep the units that are useful to you.  We will withdraw the units that are of no use to you.  We will send them to you if they are needed in the future.  This is like the way your airplanes have used Chinese airfields: use them if you need to and do not use them if you do not need to.  This is the way to do things.

Tóm lại, trong những năm qua, quân đội Mỹ không xâm lược Bắc Việt Nam. Hoa Kỳ không phong tỏa Hải Phòng hay ném bom thành phố Hà Nội. Hoa Kỳ đã dành riêng một phương pháp. Có lúc họ tuyên bố sẽ thực hiện [chính sách] “truy đuổi nóng”. Nhưng khi máy bay của các ông bay qua đất nước chúng tôi, Hoa Kỳ đã không thực hiện “truy đuổi nóng”. Do đó, Hoa Kỳ đã bịa đặt. Họ chưa bao giờ đề cập đến việc máy bay của các ông đã sử dụng sân bay của chúng tôi. Lấy một ví dụ khác. Trung Quốc có rất nhiều người làm việc tại đất nước các ông. Hoa Kỳ biết điều đó, nhưng chưa bao giờ đề cập đến, như thể không có chuyện đó. Còn những người còn lại mà Trung Quốc cử đến đất nước các ông mà không còn cần thiết nữa, chúng tôi có thể rút họ về. Các ông đã thảo luận về vấn đề này chưa? Nếu Hoa Kỳ quay lại, chúng tôi cũng sẽ cử người đến các ông. Vui lòng thảo luận về vấn đề này để xem các ông muốn giữ lại đơn vị Trung Quốc nào. Hãy giữ lại những đơn vị có ích cho các ông. Chúng tôi sẽ rút những đơn vị không có ích cho các ông. Chúng tôi sẽ gửi họ đến các ông nếu cần trong tương lai. Điều này giống như cách máy bay của bạn sử dụng sân bay Trung Quốc: sử dụng chúng nếu bạn cần và không sử dụng chúng nếu bạn không cần. Đây là cách để làm mọi việc.

I am in favor of your policy of fighting while negotiating.  We have some comrades who are afraid that you may be taken in by the Americans.  I think you will not.  Isn’t this negotiation the same as fighting? We can get experience and know patterns through fighting.  Sometimes one cannot avoid being taken in.  Just as you have said, the Americans do not keep their words.  Johnson once said publicly that even agreements sometimes could not be honored.  But things must have their laws.  Take your negotiations as an example, are you going to negotiate for a hundred years? Our Premier has said that if Nixon continues the negotiations for another two years and fails to solve the problem, he will have difficulties in winning another presidential term.

One more point.  It is the puppet regime in South Vietnam which is afraid of the Nationalist Liberation Front of South Vietnam.  Some people in the United States have pointed out that the really effective government popular among the South Vietnamese people is not the Saigon government but the Liberation Front.  This is not a statement attributed to someone in the U.S.  Congress.  It is reported by journalists, but the name of the speaker was not identified.  The statement was attributed to a so-called U.S. government individual.  The statement raises a question: Who represents the government with real prestige in South Vietnam? Nguyen Van Thieu or Nguyen Huu Tho? Therefore although the United States publicly praises Nguyen Van Thieu, saying that he will not go to Paris to attend the negotiations, it in fact realizes that problems cannot be solved if the NLF of South Vietnam does not participate in the negotiations.

Tôi ủng hộ chính sách vừa đánh vừa đàm phán của ngài. Chúng ta có một số đồng chí lo ngại ngài có thể bị người Mỹ dụ dỗ. Tôi nghĩ ngài sẽ không. Đàm phán như vậy chẳng phải cũng giống như chiến đấu sao? Chúng ta có thể có kinh nghiệm và biết được các mô hình thông qua chiến đấu. Đôi khi không thể tránh khỏi bị dụ dỗ. Như ngài đã nói, người Mỹ không giữ lời. Johnson đã từng nói công khai rằng ngay cả các thỏa thuận đôi khi cũng không thể được tôn trọng. Nhưng mọi thứ phải có luật lệ của chúng. Lấy đàm phán của ngài làm ví dụ, ngài sẽ đàm phán trong một trăm năm sao? Thủ tướng của chúng ta đã nói rằng nếu Nixon tiếp tục đàm phán thêm hai năm nữa và không giải quyết được vấn đề, ông ta sẽ khó có thể giành được một nhiệm kỳ tổng thống nữa.

Một điểm nữa. Chính chế độ bù nhìn ở Nam Việt Nam đang sợ Mặt trận Giải phóng Dân tộc Nam Việt Nam. Một số người ở Hoa Kỳ đã chỉ ra rằng chính quyền thực sự hiệu quả được người dân Nam Việt Nam ủng hộ không phải là chính quyền Sài Gòn mà là Mặt trận Giải phóng. Đây không phải là tuyên bố của một ai đó trong Quốc hội Hoa Kỳ. Các nhà báo đã đưa tin, nhưng tên của người phát biểu không được nêu rõ. Tuyên bố này được cho là của một cá nhân được gọi là chính phủ Hoa Kỳ. Tuyên bố này đặt ra một câu hỏi: Ai đại diện cho chính phủ có uy tín thực sự ở Nam Việt Nam? Nguyễn Văn Thiệu hay Nguyễn Hữu Thọ? Do đó, mặc dù Hoa Kỳ công khai ca ngợi Nguyễn Văn Thiệu, nói rằng ông sẽ không đến Paris để tham dự các cuộc đàm phán, nhưng trên thực tế, họ nhận ra rằng các vấn đề không thể được giải quyết nếu Mặt trận Giải phóng miền Nam Việt Nam không tham gia vào các cuộc đàm phán.

Mao Zedong advises Vietnam to use low US morale and new President Nixon to their advantage. Mao Zedong also withdraws unneeded Chinese troops, promising to return if needed.

Author(s):

• Le, Duc Anh
• Mao, Zedong
• Cuc, Moic
• Phạm, Văn Đồng (Pham Van Dong)
• Wang, Xinting
• Zhou, Enlai

Mao Trạch Đông khuyên Việt Nam nên lợi dụng tinh thần xuống thấp của Hoa Kỳ và Tổng thống Nixon mới. Mao Trạch Đông cũng rút quân Trung Quốc không cần thiết, hứa sẽ quay lại nếu cần.

Tác giả:

• Lê Đức Anh

• Mao Trạch Đông

• Cúc Moic

• Phạm Văn Đồng (Phạm Văn Đồng)

• Vương Tân Đình

• Chu Ân Lai

https://digitalarchive.wilsoncenter.org/people

https://digitalarchive.wilsoncenter.org/people/zhou-enlai

https://digitalarchive.wilsoncenter.org/search?search_api_fulltext=&items_per_page=100&sort_bef_combine=created_DESC&f%5B0%5D=people%3A82187&fo%5B0%5D=82187&page=6

https://digitalarchive.wilsoncenter.org/document/discussion-between-mao-zedong-and-pham-van-dong

https://digitalarchive.wilsoncenter.org/document/88645/download

https://digitalarchive.wilsoncenter.org/document/112181