Lãnh Thổ Lãnh Hải Việt-Nam: 20250322 CDTL Chuyện Đi Rước Giặc 5 Oct 1964 Ai Đã Xé Hiệp Định Geneva 1954?

Mao Zedong: According to Comrade Le Duan, ^[3] you had the plan to dispatch a division [to the South]. Probably you have not dispatched that division yet.^[4] When should you dispatch it, the timing is important. Whether or not the United States will attack the North, it has not yet made the decision. Now, it [the U.S.] is not even in a position to resolve the problem in South Vietnam. If it attacks the North, [it may need to] fight for one hundred years, and its legs will be trapped there. Therefore, it needs to consider carefully.

Mao Trạch Đông: Theo đồng chí Lê Duẩn, [3] đồng chí đã có kế hoạch điều động một sư đoàn vào Nam. Có lẽ đồng chí vẫn chưa điều động sư đoàn đó. [4] Khi nào thì nên điều động, thời điểm rất quan trọng. Hoa Kỳ có tấn công miền Bắc hay không, họ vẫn chưa quyết định. Bây giờ, [Hoa Kỳ] thậm chí còn không ở vị thế có thể giải quyết vấn đề ở Nam Việt Nam. Nếu họ tấn công miền Bắc, [họ có thể cần] chiến đấu trong một trăm năm, và chân của họ sẽ bị kẹt ở đó. Do đó, họ cần phải cân nhắc cẩn thận.

The Americans have made all kinds of scary statements. They claim that they will run after [you], and will chase into your country, and that they will attack our air force. In my opinion, the meaning of these words is that they do not want us to fight a big war, and that [they do not want] our air force to attack their warships. If [we] do not attack their warships, they will not run after you. Isn’t this what they mean? The Americans have something to hide.

Người Mỹ đã đưa ra đủ loại tuyên bố đáng sợ. Họ tuyên bố rằng họ sẽ chạy theo [các bạn], và sẽ đuổi vào đất nước các bạn, và rằng họ sẽ tấn công lực lượng không quân của chúng tôi. Theo tôi, ý nghĩa của những từ này là họ không muốn chúng tôi tham gia một cuộc chiến tranh lớn, và rằng [họ không muốn] lực lượng không quân của chúng tôi tấn công tàu chiến của họ. Nếu [chúng tôi] không tấn công tàu chiến của họ, họ sẽ không chạy theo các bạn. Đây không phải là những gì họ muốn nói sao? Người Mỹ có điều gì đó muốn che giấu.

Pham Van Dong: This is also our thinking. The United States is facing many difficulties, and it is not easy for it to expand the war. Therefore, our consideration is that we should try to restrict the war in South Vietnam to the sphere of special war and should try to defeat the enemy within the sphere of special war. We should try our best not to let the U.S. imperialists turn the war in South Vietnam into a limited war and try our best not to let the war be expanded to North Vietnam. We must adopt a very skillful strategy and should not provoke it [the U.S.]. Our Politburo has made a decision on this matter, and today I am reporting it to Chairman Mao. We believe that this is workable.

Mao Zedong: Yes.

Pham Van Dong: If the United States dares to start a limited war, we will fight it, and will win it.

Phạm Văn Đồng: Đây cũng là suy nghĩ của chúng tôi. Hoa Kỳ đang gặp nhiều khó khăn, và không dễ để mở rộng chiến tranh. Do đó, chúng tôi cân nhắc rằng chúng ta nên cố gắng hạn chế chiến tranh ở miền Nam Việt Nam trong phạm vi chiến tranh đặc biệt và nên cố gắng đánh bại kẻ thù trong phạm vi chiến tranh đặc biệt. Chúng ta nên cố gắng hết sức để không bị đế quốc Mỹ biến chiến tranh hạn chế trở thành chiến tranh mở rộng ra miền Bắc Việt Nam. Chúng ta phải áp dụng một chiến lược rất khéo léo và không nên khiêu khích [Hoa Kỳ]. Bộ Chính trị của chúng tôi đã đưa ra quyết định về vấn đề này và hôm nay tôi báo cáo với Chủ tịch Mao. Chúng tôi tin rằng điều này có thể thực hiện được.

Mao Trạch Đông: Vâng.

Phạm Văn Đồng: Nếu Hoa Kỳ dám bắt đầu một cuộc chiến tranh hạn chế, chúng ta sẽ chiến đấu và sẽ giành chiến thắng.

Mao Zedong: Yes, you can win it. ^[5] The South Vietnamese [puppet regime] has several hundred thousand troops. You can fight against them, you can eliminate half of them, and you can eliminate all of them. To fulfill these tasks is more than possible. It is impossible for the United States to send many troops to South Vietnam. The Americans altogether have 18 army divisions. They have to keep half of these divisions, i.e., nine of them, at home, and can send abroad the other nine divisions. Among these divisions, half are in Europe, and half are in the Asian-Pacific region. And they have stationed more divisions in Asia [than elsewhere in the region], namely, three divisions.

Mao Trạch Đông: Vâng, bạn có thể giành chiến thắng. [5] [Chế độ bù nhìn] Nam Việt Nam có vài trăm ngàn quân. Bạn có thể chiến đấu chống lại họ, bạn có thể loại bỏ một nửa trong số họ, và bạn có thể loại bỏ tất cả họ. Hoàn thành những nhiệm vụ này là điều hoàn toàn có thể. Hoa Kỳ không thể gửi nhiều quân đến Nam Việt Nam. Người Mỹ có tổng cộng 18 sư đoàn quân đội. Họ phải giữ một nửa trong số các sư đoàn này, tức là chín trong số đó, ở trong nước và có thể gửi ra nước ngoài chín sư đoàn còn lại. Trong số các sư đoàn này, một nửa ở châu Âu và một nửa ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương. Và họ đã đồn trú nhiều sư đoàn hơn ở châu Á [so với những nơi khác trong khu vực], cụ thể là ba sư đoàn.

One [is] in South Korea, one in Hawaii, and the third one in [original not clear]. They also placed fewer than one division of marine corps in Okinawa in Japan. Now all American troops in South Vietnam belong to the navy, and they are units under the navy system. As far as the American navy is concerned, they have put more ships in the Western Pacific than in Europe. In the Mediterranean, there is the Sixth Fleet; here [in the Pacific] is the Seventh Fleet. They have deployed four aircraft carriers near you, but they have been scared away by you.

Một [là] ở Hàn Quốc, một ở Hawaii, và cái thứ ba ở [bản gốc không rõ]. Họ cũng đặt ít hơn một sư đoàn thủy quân lục chiến ở Okinawa, Nhật Bản. Bây giờ tất cả quân đội Mỹ ở Nam Việt Nam đều thuộc hải quân, và họ là các đơn vị thuộc hệ thống hải quân. Về phía hải quân Mỹ, họ đã đưa nhiều tàu chiến hơn đến Tây Thái Bình Dương so với ở châu Âu. Ở Địa Trung Hải, có Hạm đội thứ sáu; ở đây [ở Thái Bình Dương] là Hạm đội thứ bảy. Họ đã triển khai bốn tàu sân bay gần các bạn, nhưng họ đã bị các bạn dọa sợ.

Mao Zedong: If the Americans dare to take the risk to bring the war to the North, how should the invasion be dealt with? I have discussed this issue with Comrade Le Duan. [First], of course, it is necessary to construct defensive works along the coast. The best way is to construct defensive works like the ones [we had constructed] during the Korean War, so that you may prevent the enemy from entering the inner land. Second, however, if the Americans are determined to invade the inner land, you may allow them to do so. You should pay attention to your strategy. You must not engage your main force in a head-to-head confrontation with them, and must well maintain your main force. My opinion is that so long as the green mountain is there, how can you ever lack firewood?

Mao Trạch Đông: Nếu người Mỹ dám liều lĩnh đưa chiến tranh ra miền Bắc, thì nên xử lý cuộc xâm lược này như thế nào? Tôi đã thảo luận vấn đề này với đồng chí Lê Duẩn. [Thứ nhất], tất nhiên là cần phải xây dựng các công trình phòng thủ dọc theo bờ biển. Cách tốt nhất là xây dựng các công trình phòng thủ giống như [chúng ta đã xây dựng] trong Chiến tranh Triều Tiên, để có thể ngăn chặn kẻ thù xâm nhập vào nội địa. Tuy nhiên, thứ hai, nếu người Mỹ quyết tâm xâm lược nội địa, các bạn có thể để họ làm như vậy. Các bạn nên chú ý đến chiến lược của mình. Các bạn không được để lực lượng chủ lực của mình đối đầu trực diện với họ và phải duy trì tốt lực lượng chủ lực của mình. Theo tôi, miễn là còn núi xanh, làm sao có thể thiếu củi?

Pham Van Dong: Comrade Le Duan has reported Chairman Mao’s opinions to our Central Committee. We have conducted an overall review of the situations in the South and the North, and our opinion is the same as that of Chairman Mao’s. In South Vietnam, we should actively fight [the enemy]; and in North Vietnam, we should be prepared [for the enemy to escalate the war]. But we should also be cautious.

Phạm Văn Đồng: Đồng chí Lê Duẩn đã báo cáo ý kiến của Chủ tịch Mao lên Ban Chấp hành Trung ương. Chúng tôi đã tiến hành tổng kết tình hình miền Nam và miền Bắc, ý kiến của chúng tôi cũng giống như ý kiến của Chủ tịch Mao. Ở miền Nam, chúng ta phải tích cực chiến đấu [với kẻ thù]; ở miền Bắc, chúng ta phải chuẩn bị [cho kẻ thù leo thang chiến tranh]. Nhưng chúng ta cũng phải thận trọng.

Mao Zedong: Our opinions are identical. Some other people say that we are belligerent. As a matter of fact, we are cautious. But it is not totally without ground to say [that we are belligerent].

Mao Zedong: The more thoroughly you defeat them, the more comfortable they feel. For example, you beat the French, and they became willing to negotiate with you. The Algerians defeated the French badly, and France became willing to come to peace with Algeria. It has been proven that the more badly you beat them, the more comfortable they feel.

Mao Trạch Đông: Quan điểm của chúng tôi giống hệt nhau. Một số người khác nói rằng chúng tôi hiếu chiến. Thực tế là chúng tôi thận trọng. Nhưng không phải là không có căn cứ để nói rằng [chúng tôi hiếu chiến].

Mao Trạch Đông: Càng đánh bại họ triệt để, họ càng cảm thấy thoải mái. Ví dụ, bạn đánh bại người Pháp, và họ đã sẵn sàng đàm phán với bạn. Người Algeria đã đánh bại người Pháp một cách thảm hại, và Pháp đã sẵn sàng hòa bình với Algeria. Điều đã được chứng minh là bạn càng đánh bại họ một cách thảm hại, họ càng cảm thấy thoải mái.

Mao Zedong: Is it true that you are invited to attend the [UN] Security Council meetings?

Zhou Enlai: This is still a secret. The invitation was made through U Thant.^[6]

Mao Zedong: And U Thant made it through whom?

Zhou Enlai: The Soviets.

Mao Trạch Đông: Có đúng là ông được mời tham dự các cuộc họp của Hội đồng Bảo an [LHQ] không?

Chu Ân Lai: Đây vẫn là bí mật. Lời mời được đưa ra thông qua U Thant.[6]

Mao Trạch Đông: Và U Thant được đưa ra thông qua ai?

Chu Ân Lai: Liên Xô.

Mao Zedong: So the Soviet Union is the middleman.

Pham Van Dong: According to the Soviet ambassador to Vietnam, they met with U Thant on the one hand, and with [U.S. Secretary of State Dean] Rusk on the other.

Mao Zedong: It is not completely a bad thing to negotiate. You have already earned the qualification to negotiate. It is another matter whether or not the negotiation will succeed. We have also earned our qualification to negotiate [with the Americans]. We are now negotiating with the Americans on the Taiwan issue, and the Sino-American ambassadorial talks are now under way in Warsaw. The talks have lasted for more than nine years.

Mao Trạch Đông: Vậy Liên Xô là trung gian.

Phạm Văn Đồng: Theo đại sứ Liên Xô tại Việt Nam, họ đã gặp U Thant một bên, và gặp Ngoại trưởng Hoa Kỳ Dean Rusk một bên.

Mao Trạch Đông: Đàm phán không hẳn là điều xấu. Các ông đã có đủ tư cách để đàm phán. Đàm phán có thành công hay không lại là chuyện khác. Chúng tôi cũng đã có đủ tư cách để đàm phán [với người Mỹ]. Hiện chúng tôi đang đàm phán với người Mỹ về vấn đề Đài Loan, và các cuộc đàm phán cấp đại sứ Trung-Mỹ hiện đang diễn ra tại Warsaw. Các cuộc đàm phán đã kéo dài hơn chín năm.

Zhou Enlai: More than 120 meetings have been held.

Mao Zedong: The talks will continue. One time, during a meeting at Geneva, they did not want to continue the talks. They withdrew their representatives, leaving there only one person in charge of communication and liaison matters. We gave them a blow by sending them a letter, setting up a deadline for them to send back their representative. They did return to the talks later, but they did not meet the deadline we set for them: they were a few days late. They said that it was an ultimatum by us. At that time, some among ourselves believed that we should not set the deadline for them, nor should we make the harsh statement, and that by doing so it became an ultimatum. But we did, and the Americans did [return to the talks].

Chu Ân Lai: Hơn 120 cuộc họp đã được tổ chức.

Mao Trạch Đông: Các cuộc đàm phán sẽ tiếp tục. Có lần, trong một cuộc họp tại Geneva, họ không muốn tiếp tục đàm phán. Họ rút đại diện của mình, chỉ để lại một người phụ trách các vấn đề liên lạc và liên lạc. Chúng tôi đã giáng cho họ một đòn bằng cách gửi cho họ một lá thư, đặt ra thời hạn để họ gửi lại đại diện của mình. Sau đó, họ đã quay lại đàm phán, nhưng họ đã không đáp ứng được thời hạn mà chúng tôi đặt ra cho họ: họ đã chậm vài ngày. Họ nói rằng đó là tối hậu thư của chúng tôi. Vào thời điểm đó, một số người trong chúng tôi tin rằng chúng tôi không nên đặt ra thời hạn cho họ, chúng tôi cũng không nên đưa ra tuyên bố gay gắt, và rằng bằng cách làm như vậy, nó đã trở thành tối hậu thư. Nhưng chúng tôi đã làm, và người Mỹ đã [quay lại đàm phán].

^[1] Pham Van Dong (1906- ), a long-standing member of the Indochinese Communist Party (ICP) who worked closely with Ho Chi Minh and was Prime Minister of the Democratic Republic of Vietnam (DRV) until 1980 (from 1976 the Socialist Republic of Vietnam—SRV).

[1] Phạm Văn Đồng (1906- ), một đảng viên lâu năm của Đảng Cộng sản Đông Dương (ĐCSĐD), người đã làm việc chặt chẽ với Hồ Chí Minh và là Thủ tướng Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (DRV) cho đến năm 1980 (từ năm 1976 là Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam—SRV).

^[2] Hoang Van Hoan (1905-1994?), a long-standing member of the ICP and a Politburo member of the Lao Dong (Vietnam Workers’ Party—VWP) from 1960 to 1976. Hoan was a crucial link between the DRV and China; ambassador to Beijing 1950-57; led many delegations to China as Vice Chairman of the DRV National Assembly Standing Committee in the 1960s. Lost much of his influence after Ho Chi Minh’s death in September 1969. In 1973 Hoan again went to China to arrange for a visit by Le Duan and Pham Van Dong. He defected to China in July 1979. In 1986 he published his memoirs (A Drop in the Ocean) which gave a rare glimpse into the inner life of the ICP/VWP.

[2] Hoàng Văn Hoan (1905-1994?), một đảng viên lâu năm của Đảng Cộng sản Đông Dương và là ủy viên Bộ Chính trị của Đảng Lao động Việt Nam từ năm 1960 đến năm 1976. Hoan là một mắt xích quan trọng giữa VNDCCH và Trung Quốc; đại sứ tại Bắc Kinh 1950-57; dẫn đầu nhiều phái đoàn đến Trung Quốc với tư cách là Phó Chủ tịch Ủy ban Thường vụ Quốc hội VNDCCH trong những năm 1960. Mất phần lớn ảnh hưởng của mình sau cái chết của Hồ Chí Minh vào tháng 9 năm 1969. Năm 1973, Hoan lại đến Trung Quốc để sắp xếp cho Lê Duẩn và Phạm Văn Đồng đến thăm. Ông đào tẩu sang Trung Quốc vào tháng 7 năm 1979. Năm 1986, ông xuất bản hồi ký của mình (Một giọt nước giữa đại dương) cung cấp cái nhìn hiếm hoi vào đời sống nội tâm của ICP/VWP.

^[3] Le Duan, (1908-86) had been secretary of the Nam Bo (southern region) Party Committee, later COSVN, during the first Indochina War. Sent a letter to party leaders objecting to the 1954 Geneva agreement. From 1956 acting general secretary of the Lao Dong. (Ho Chi Minh was officially General secretary.) The prime mover, in 1957-59, for a resumption of armed struggle in the South. From 1960 until his death in 1986, Le Duan served as general secretary of the VWP (in 1976 renamed Vietnam Communist Party—VCP).

[3] Lê Duẩn, (1908-86) từng là bí thư Đảng ủy Nam Bộ (miền Nam), sau này là Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, trong Chiến tranh Đông Dương lần thứ nhất. Đã gửi một lá thư cho các nhà lãnh đạo đảng phản đối Hiệp định Geneva năm 1954. Từ năm 1956, quyền tổng bí thư của Lao Động. (Hồ Chí Minh chính thức là Tổng bí thư.) Người thúc đẩy chính, vào năm 1957-59, cho việc nối lại đấu tranh vũ trang ở miền Nam. Từ năm 1960 cho đến khi mất năm 1986, Lê Duẩn giữ chức tổng bí thư của VWP (năm 1976 đổi tên thành Đảng Cộng sản Việt Nam—ĐCSVN).

^[4] Right after the Gulf of Tonkin Incident, Le Duan visited Beijing and met Mao on 13 August 1964. The two leaders exchanged intelligence reports on the two incidents. Le Duan confirmed to Mao that the first incident (that of August 2) was the result of the decisions made by the Vietnamese commander on the site, and Mao told Le Duan that according to the intelligence information Beijing had received, the second incident of August 4 was “not an intentional attack by the Americans” but caused by “the Americans’ mistaken judgment, based on wrong information.”

The Gulf of Tonkin Incidents August 2-4, 1964

https://www.history.navy.mil/content/history/museums/hrnm/explore/VietnamExhibitPage/BeginningsReloadV1/GulfofTonkingReloadV3.html

[4] Ngay sau Sự kiện Vịnh Bắc Bộ, Lê Duẩn đã đến thăm Bắc Kinh và gặp Mao vào ngày 13 tháng 8 năm 1964. Hai nhà lãnh đạo đã trao đổi báo cáo tình báo về hai sự kiện. Lê Duẩn xác nhận với Mao rằng sự kiện đầu tiên (ngày 2 tháng 8) là kết quả của các quyết định do chỉ huy Việt Nam đưa ra tại địa điểm này, và Mao nói với Lê Duẩn rằng theo thông tin tình báo mà Bắc Kinh nhận được, sự kiện thứ hai ngày 4 tháng 8 “không phải là một cuộc tấn công cố ý của người Mỹ” mà là do “sự phán đoán sai lầm của người Mỹ, dựa trên thông tin sai lệch”.

Touching upon the prospect for the war to be expanded into North Vietnam, Mao thought that “it seems that the Americans do not want to fight a war, you do not want to fight a war, and we do not necessarily want to fight a war,” and that “because no one wants to fight a war, there will be no war.” Le Duan told Mao that “the support from China is indispensable, it is indeed related to the fate of our motherland…The Soviet revisionists want to make us a bargaining chip; this has been very clear.” Ed. note: In some of the footnotes we have added additional information from the same sources as the documents themselves.

Đề cập đến viễn cảnh chiến tranh mở rộng sang miền Bắc Việt Nam, Mao nghĩ rằng “có vẻ như người Mỹ không muốn chiến tranh, các bạn không muốn chiến tranh, và chúng ta không nhất thiết muốn chiến tranh”, và rằng “vì không ai muốn chiến tranh, nên sẽ không có chiến tranh”. Lê Duẩn nói với Mao rằng “sự hỗ trợ từ Trung Quốc là không thể thiếu, nó thực sự liên quan đến vận mệnh của quê hương chúng ta… Những kẻ xét lại Liên Xô muốn biến chúng ta thành một con bài mặc cả; điều này đã rất rõ ràng”. Lưu ý của biên tập viên: Trong một số chú thích, chúng tôi đã thêm thông tin bổ sung từ cùng nguồn với chính các tài liệu.

^[5] On 22 January 1965, Zhou Enlai told a Vietnamese military delegation: “As far as the war in Vietnam is concerned, we should continuously eliminate the main forces of the enemy when they come out to conduct mopping-up operations, so that the combat capacity of the enemy forces will be weakened while that of our troops will be strengthened. We should strive to destroy most of the enemy’s Strategic Hamlets by the end of this year. If this is to be realized in addition to the enemy’s political bankruptcy, it is possible that victory would come even sooner than our original expectation.”

^[6]U Thant (1909-74), Secretary General of the UN 1962-71.

[5] Ngày 22 tháng 1 năm 1965, Chu Ân Lai nói với đoàn đại biểu quân sự Việt Nam: “Về chiến tranh ở Việt Nam, chúng ta phải liên tục tiêu diệt lực lượng chủ lực của địch khi chúng ra ngoài để tiến hành các hoạt động càn quét, để sức chiến đấu của quân địch bị suy yếu trong khi sức chiến đấu của quân ta được tăng cường. Chúng ta phải phấn đấu tiêu diệt hầu hết các ấp chiến lược của địch vào cuối năm nay. Nếu điều này được thực hiện ngoài sự phá sản chính trị của địch, có thể chiến thắng sẽ đến sớm hơn cả kỳ vọng ban đầu của chúng ta”.

[6] U Thant (1909-74), Tổng thư ký Liên hợp quốc 1962-71.

Zedong advises Pham Van Dong on how to handle war in South Vietnam and protection of North Vietnam.

Author(s):