Lãnh Thổ Lãnh Hải Việt-Nam: 20250325 CDTL Chuyện Đi Rước Giặc 13 Apr 1966 Huấn Thị Của Thiên Triều?

20250325 CDTL Chuyện Đi Rước Giặc 13 Apr 1966 Huấn Thị Của Thiên Triều?

***

Đây là hành động huấn thị, huấn dụ hay mắng mõ của thiên triều?

Cái đe huấn dụ kèm theo cái búa “130 nghìn lính PLA” trên lãnh thổ Bắc Việt vào mốc thời gian 13 April 1966!

***

Google Translated

https://digitalarchive.wilsoncenter.org/people

https://digitalarchive.wilsoncenter.org/people/zhou-enlai

https://digitalarchive.wilsoncenter.org/search?search_api_fulltext=&items_per_page=100&sort_bef_combine=created_DESC&f%5B0%5D=people%3A82187&fo%5B0%5D=82187&page=6

https://digitalarchive.wilsoncenter.org/document/discussion-between-zhou-enlai-deng-xioaping-kang-sheng-le-duan-and-nguyen-duy-trinh

https://digitalarchive.wilsoncenter.org/document/89329/download

https://digitalarchive.wilsoncenter.org/document/113071

April 13, 1966

Discussion between Zhou Enlai, Deng Xioaping, Kang Sheng, Le Duan and Nguyen Duy Trinh

ZHOU ENLAI, DENG XIAOPING, KANG SHENG AND LE DUAN, NGUYEN DUY TRINH ^[1]

Beijing, 13 April 1966

Ngày 13 tháng 4 năm 1966

Thảo luận giữa Chu Ân Lai, Đặng Tiểu Bình, Khang Sinh, Lê Duẩn và Nguyễn Duy Trinh

Chu Ân Lai, Đặng Tiểu Bình, Khang Sinh VÀ LÊ DUAN, NGUYỄN DUY TRINH [1]

Bắc Kinh, ngày 13 tháng 4 năm 1966

Deng Xiaoping: You have spoken about truth as well as mentioned fairness. So what are you still afraid of? Why are you afraid of displeasing the Soviets, and what about China? I want to tell you frankly what I now feel: Vietnamese comrades have some other thoughts about our methods of assistance, but you have not yet told us. I remember Comrade Mao criticizing us—the Chinese officials attending the talk between Comrade Mao Zedong and Comrade Le Duan in Beidaihe ^[2]—of having “too much enthusiasm” in the Vietnam question. Now we see that Comrade Mao is farsighted.

Đặng Tiểu Bình: Đồng chí đã nói về chân lý cũng như đề cập đến công bằng. Vậy đồng chí còn sợ điều gì? Tại sao đồng chí sợ làm mất lòng Liên Xô, và Trung Quốc thì sao? Tôi muốn nói thẳng với đồng chí những gì tôi cảm thấy lúc này: Các đồng chí Việt Nam có một số suy nghĩ khác về phương pháp hỗ trợ của chúng tôi, nhưng đồng chí vẫn chưa nói với chúng tôi. Tôi nhớ đồng chí Mao đã chỉ trích chúng tôi - các quan chức Trung Quốc tham dự cuộc hội đàm giữa đồng chí Mao Trạch Đông và đồng chí Lê Duẩn tại Bắc Đới Hà [2] - là “quá nhiệt tình” với vấn đề Việt Nam. Bây giờ chúng ta thấy đồng chí Mao có tầm nhìn xa.

Le Duan: Now, when you talk about it again, it is clear for me. At that time I didn’t understand what Comrade Mao said because of poor interpretation.

Lê Duẩn: Bây giờ, khi anh nói lại, tôi đã hiểu rõ. Lúc đó tôi không hiểu đồng chí Mao nói gì vì diễn giải kém.

Deng: We understand that Comrade Mao criticized us, that is Comrade Zhou Enlai, me and others. Of course, it doesn’t mean that Comrade Mao doesn’t do his best to help Vietnam. It is clear to all of you that we respond to all your requests since they are within our abilities. Now, it seems that Comrade Mao Zedong is farsighted in this matter. In recent years, we have had experiences in the relations between socialist countries. Is it true that our overenthusiasm has caused suspicion from Vietnamese comrades? Now we have 130 thousand people in your country.

Đặng: Chúng tôi hiểu rằng đồng chí Mao đã chỉ trích chúng tôi, tức là đồng chí Chu Ân Lai, tôi và những người khác. Tất nhiên, điều đó không có nghĩa là đồng chí Mao không làm hết sức mình để giúp Việt Nam. Tất cả các bạn đều thấy rõ rằng chúng tôi đáp ứng mọi yêu cầu của các bạn vì chúng nằm trong khả năng của chúng tôi. Bây giờ, có vẻ như đồng chí Mao Trạch Đông có tầm nhìn xa trong vấn đề này. Trong những năm gần đây, chúng tôi đã có kinh nghiệm trong quan hệ giữa các nước xã hội chủ nghĩa. Có đúng là sự nhiệt tình quá mức của chúng tôi đã khiến các đồng chí Việt Nam nghi ngờ không? Bây giờ chúng tôi có 130 nghìn người ở đất nước của các bạn. (Mốc thời gian 13 April 1966)

The military construction in the Northeast as well as the railway construction are projects that we proposed, and moreover, we have sent tens of thousands of military men to the border. We have also discussed the possibility of joint fighting whenever a war breaks out. Are you suspicious of us because we have so much enthusiasm? Do the Chinese want to take control over Vietnam? We would like to tell you frankly that we don’t have any such intention. Here, we don’t need any diplomatic talks. If we have made a mistake thus making you suspicious, it means that Comrade Mao is really farsighted.

Việc xây dựng quân sự ở Đông Bắc cũng như xây dựng đường sắt là những dự án do chúng tôi đề nghị, hơn nữa, chúng tôi đã gửi hàng chục ngàn quân nhân đến biên giới. Chúng tôi cũng đã thảo luận về khả năng chiến đấu chung bất cứ khi nào chiến tranh nổ ra. Các bạn có nghi ngờ chúng tôi vì chúng tôi quá nhiệt tình không? Người Trung Quốc có muốn kiểm soát Việt Nam không? Chúng tôi muốn nói thẳng với các bạn rằng chúng tôi không có bất kỳ ý định nào như vậy. Ở đây, chúng tôi không cần bất kỳ cuộc đàm phán ngoại giao nào. Nếu chúng tôi đã phạm sai lầm khiến các bạn nghi ngờ, điều đó có nghĩa là đồng chí Mao thực sự có tầm nhìn xa.

Moreover, at present many hold China to be disreputable: Khrushchev is revisionist, and China is dogmatic and adventurous. So, we hope that in this matter, if you have any problem, please tell us straightforwardly. Our attitude so far has been and from now on will be: you are on the front line and we are in the rear. We respond to all your requests within our abilities. But we shouldn’t have too much enthusiasm. The construction in the northeast islands has been completed.

Hơn nữa, hiện nay nhiều người cho rằng Trung Quốc không có uy tín: Khrushchev là người theo chủ nghĩa xét lại, còn Trung Quốc thì giáo điều và thích phiêu lưu. Vì vậy, chúng tôi hy vọng rằng trong vấn đề này, nếu các vị có bất kỳ vấn đề gì, hãy nói thẳng với chúng tôi. Thái độ của chúng tôi cho đến nay và từ nay về sau sẽ là: các vị ở tuyến đầu, chúng tôi ở tuyến sau. Chúng tôi sẽ đáp ứng mọi yêu cầu của các vị trong khả năng của mình. Nhưng chúng tôi không nên quá nhiệt tình. Việc xây dựng ở các đảo đông bắc đã hoàn thành. (Quần đão Bạch Long Vỹ?!)

The two sides have discussed that the construction along the coast will be done by our military men. Recently, Comrade Van Tien Dung ^[3] proposed that after completing the construction in the northeast, our military men help you build artillery sites in the central delta.. We haven’t answered yet. Now I pose a question for you to consider: Do you need our military men to do it or not?

Hai bên đã bàn bạc là việc xây dựng dọc bờ biển sẽ do quân lính chúng tôi làm. Mới đây, đồng chí Văn Tiến Dũng [3] đề nghị sau khi xây dựng xong ở Đông Bắc, quân ta giúp các ông xây dựng trận địa pháo ở đồng bằng Trung Bộ. Chúng tôi chưa trả lời. Bây giờ tôi đặt câu hỏi để các ông cân nhắc: Các ông có cần quân nhân của chúng tôi làm hay không?

Zhou Enlai: [The proposal is about] the construction of 45 artillery sites close to the Soviet missile positions.

Chu Ân Lai: Đề nghị này là về việc xây dựng 45 trận địa pháo gần các vị trí tên lửa của Liên Xô.

Deng: We don’t know whether it is good for the relations between two parties and two countries or not when we sent 100,000 people to Vietnam. Personally, I think it’s better for our military men to come back home right after they finish their work. In this matter, we don’t have any ill intention, but the results are not what we both want. Not long ago, one thing happened, which we think not incidental: On its way to Hon Gai for coal, a Chinese ship was not allowed to enter the port. It had to stay offshore for 4 days. A request to make a call from ashore was refused. This ship was on duty under a trade agreement, it was not a warship.

Đặng: Chúng tôi không biết liệu việc chúng tôi đưa 100.000 người sang Việt Nam có tốt cho quan hệ giữa hai đảng và hai quốc gia hay không. Cá nhân tôi nghĩ rằng tốt hơn là quân nhân của chúng tôi nên trở về nhà ngay sau khi hoàn thành nhiệm vụ. Trong vấn đề này, chúng tôi không có ý định xấu, nhưng kết quả không phải là điều mà cả hai chúng tôi mong muốn. Cách đây không lâu, có một sự việc đã xảy ra, mà chúng tôi cho là không phải ngẫu nhiên: Trên đường đến Hòn Gai để lấy than, một tàu Trung Quốc không được phép vào cảng. Nó phải ở ngoài khơi trong 4 ngày. Yêu cầu được vào bờ để gọi điện đã bị từ chối. Con tàu này đang làm nhiệm vụ theo một thỏa thuận thương mại, nó không phải là tàu chiến.

Le Duan: We did not know about [this].

Deng: Our foreign ministry has sent a memorandum to yours, but the Vietnamese government has not yet replied. Nothing like this has occurred for the last 10 years.

Lê Duẩn: Chúng tôi không biết về [điều này].

Đặng: Bộ ngoại giao của chúng tôi đã gửi một bản ghi nhớ cho ngài, nhưng chính phủ Việt Nam vẫn chưa trả lời. Không có gì như thế này xảy ra trong 10 năm qua.

Zhou Enlai: Even a request made by the Chinese ship to enter the Vietnamese port to hide from US planes, for getting supplies of fresh water and making telephone calls, was refused. One of our cadres, who is in charge of foreign trade, later had to come for discussions with the port authorities several times, and then the ship could enter your port. The comrade who is in charge of Cam Pha port even said: It is our sovereignty, you can only come when you are allowed to. Meanwhile, we are saying that all the ships and planes of Vietnam can have access to the ports and airports of China at any time if they are pursued by US planes.

Chu Ân Lai: Ngay cả một yêu cầu của con tàu Trung Quốc để vào cảng Việt Nam để trốn khỏi máy bay Hoa Kỳ, để nhận nguồn cung cấp nước ngọt và thực hiện các cuộc gọi điện thoại, đã bị từ chối. Một trong những cán bộ của chúng tôi, người phụ trách ngoại thương, sau đó phải đến để thảo luận với chính quyền cảng nhiều lần, và sau đó con tàu có thể vào cổng của bạn. Đồng chí phụ trách Cảng Cẩm Phả thậm chí đã nói: Đó là chủ quyền của chúng tôi, bạn chỉ có thể đến khi bạn được phép. Trong khi đó, chúng tôi từng nói rằng tất cả các tàu và máy bay của Việt Nam có thể có quyền truy cập vào các cảng và sân bay của Trung Quốc bất cứ lúc nào nếu chúng bị các máy bay Hoa Kỳ truy đuổi.

Deng: Now, I want to talk about another aspect of the relations between the two parties and two countries. Among 100 thousand Chinese military men, who are now in your country, there may be someone who committed wrongdoing, and on your side there also may be some others who want to make use of these incidents to sow division between two parties and two countries. We should, in a straightforward manner, talk about it now as there is not only the shadow but some damages in our relations as well.

Đặng: Bây giờ, tôi muốn nói một khía cạnh khác về mối quan hệ giữa hai quốc gia. Trong số 100 ngàn quân nhân Trung Quốc, hiện đang ở nước bạn, có thể có một người phạm tội sai trái, và về phía bạn cũng có thể có một số người khác muốn sử dụng các chứng cứ này để gieo sự chia rẻ giữa hai quốc gia. Chúng ta nên, một cách đơn giản, nói về nó bây giờ vì không chỉ nghi kỵ mà còn một số thiệt hại trong quan hệ của chúng ta.

It is not only the matters concerning our judgment on the Soviet aid. Are you suspicious that China helps Vietnam for our own intentions? We hope that you can tell us directly if you want us to help. The problem will easily be solved. We will withdraw our military men at once. We have a lot of things to do in China. And the military men stationed along the border will be ordered back to the mainland.^[4]

Không chỉ các vấn đề liên quan đến đánh giá của chúng tôi về viện trợ của Liên Xô. Bạn nghi ngờ rằng Trung Quốc giúp Việt Nam là có dụng ý? Chúng tôi hy vọng rằng bạn có thể cho chúng tôi biết trực tiếp nếu bạn muốn chúng tôi giúp đỡ. Vấn đề sẽ dễ dàng được giải quyết. Chúng tôi sẽ rút quân đội của chúng tôi cùng một lúc. Chúng tôi có rất nhiều việc phải làm ở Trung Quốc. Và những người lính đang đóng quân dọc biên giới sẽ được lệnh trở lại nội địa. [4]

Le Duan: I would like to express some opinions. The difficulty is that our judgments are different from each other. As the experience in our Party shows, it takes time to make different opinions come to agreement. We don’t speak publicly [about] the different opinions between us. We hold that the Soviet assistance to Vietnam is partly sincere, so neither do we ask whether the Soviets [will] sell Vietnam out nor [do we] say the Soviets slander China in the matter of transportation of Soviet aid. Because we know that if we say this, the problem will become more complicated.

Lê Duẩn: Tôi muốn bày tỏ một số ý kiến. Khó khăn là những đánh giá của chúng tôi khác nhau. Như kinh nghiệm trong nhóm của chúng tôi cho thấy, cần có thời gian để làm cho các ý kiến khác nhau được thỏa thuận. Chúng tôi không nói chuyện công khai [về] những ý kiến khác nhau giữa chúng tôi. Chúng tôi cho rằng sự giúp đỡ của Liên Xô cho Việt Nam là một phần chân thành, vì vậy chúng tôi cũng không hỏi liệu Liên Xô [sẽ] bán Việt Nam cũng như [chúng tôi] nói rằng Liên Xô nói xấu về Trung Quốc trong vấn đề vận chuyển viện trợ của Liên Xô. Bởi vì chúng ta biết rằng nếu chúng ta nói điều này, vấn đề sẽ trở nên phức tạp hơn.

It is due to our circumstances. The main problem is how to judge the Soviet Union. You are saying that the Soviets are selling out Vietnam, but we don’t say so. All other problems are rooted in this judgment. Concerning China’s assistance to Vietnam, we are very clear and we don’t have any concern about it. Now, there are more than a hundred thousand Chinese military men in Vietnam, but we think that whenever there is something serious happening, there should be more than 500,000 needed. This is assistance from a fraternal country.

Đó là do hoàn cảnh của chúng tôi. Vấn đề chính là làm thế nào để đánh giá Liên Xô. Bạn đang nói rằng Liên Xô đang bán hết Việt Nam, nhưng chúng tôi không nghỉ như vậy. Tất cả các vấn đề khác bắt nguồn từ phán đoán này. Liên quan đến sự hỗ trợ của Trung Quốc cho Việt Nam, chúng tôi rất rõ ràng và chúng tôi không có mối quan tâm nào về điều đó. Bây giờ, có hơn một trăm ngàn quân nhân Trung Quốc tại Việt Nam, nhưng chúng tôi nghĩ rằng bất cứ khi nào có điều gì đó nghiêm trọng xảy ra, nên có hơn 500.000 cần thiết. Đây là sự hỗ trợ từ một quốc gia huynh đệ.

We think that as a fraternal socialist country, you can do that, you can help us like this. I have had an argument with Khrushchev on a similar problem. Khrushchev said the Vietnamese supported China’s possession of the atomic bomb so China could attack the Soviet Union. I said it was not true, China would never attack the Soviet Union. Today, I am saying that the judgment by a socialist country on another socialist country should be based on internationalism, especially in the context of relations between Vietnam and China.

Chúng tôi nghĩ rằng là một quốc gia xã hội chủ nghĩa huynh đệ, bạn có thể làm điều đó, bạn có thể giúp chúng tôi như thế này. Tôi đã có một cuộc tranh luận với Khrushchev về một vấn đề tương tự. Khrushchev cho biết người Việt Nam đã hỗ trợ Trung Quốc sở hữu bom nguyên tử để Trung Quốc có thể tấn công Liên Xô. Tôi nói đó không phải là sự thật, Trung Quốc sẽ không bao giờ tấn công Liên Xô. Ngày nay, tôi đang nói rằng sự phán xét của một quốc gia xã hội chủ nghĩa đối với một quốc gia xã hội chủ nghĩa khác nên dựa trên chủ nghĩa quốc tế, đặc biệt là trong bối cảnh quan hệ giữa Việt Nam và Trung Quốc.

In our anti-French resistance, had the Chinese revolution not succeeded, the Vietnamese revolution could hardly have been successful. We need the assistance from all socialist countries. But we hold that Chinese assistance is the most direct and extensive. As you have said, each nation should defend themselves but they also should rely on international assistance. So, we never think that your enthusiasm can be harmful in any way. To the contrary, the more enthusiasm you have, the more beneficial it is for us. Your enthusiastic assistance can help us to save the lives of 2 or 3 million people. This is an important matter. We highly value your enthusiasm. A small country like Vietnam badly needs international assistance.

Trong cuộc kháng chiến chống Pháp của chúng ta, nếu cuộc cách mạng Trung Quốc không thành công, cuộc cách mạng Việt Nam khó có thể thành công. Chúng tôi cần sự hỗ trợ từ tất cả các nước xã hội chủ nghĩa. Nhưng chúng tôi cho rằng sự hỗ trợ của Trung Quốc là trực tiếp và rộng lớn nhất. Như bạn đã nói, mỗi quốc gia nên tự vệ nhưng họ cũng nên dựa vào hỗ trợ quốc tế. Vì vậy, chúng tôi không bao giờ nghĩ rằng sự nhiệt tình của bạn có thể có hại theo bất kỳ cách nào. Ngược lại, bạn càng có nhiều nhiệt tình, nó càng có lợi cho chúng tôi. Sự hỗ trợ nhiệt tình của bạn có thể giúp chúng tôi cứu mạng sống của 2 hoặc 3 triệu người. Đây là một vấn đề quan trọng. Chúng tôi đánh giá cao sự nhiệt tình của bạn. Một quốc gia nhỏ như Việt Nam rất cần sự hỗ trợ của quốc tế.

This assistance saves so much of our blood. The relations between Vietnam and China will exist not only during the struggle against the US but also in the long future ahead. Even if China does not help us as much, we still want to maintain close relations with China, as this is a guarantee for our nation’s survival. With regard to the Soviets, we still maintain good relations with them. But we also criticize the Soviets if they are receptive to our criticism. In the relations between our two parties, the more agreement we have the better we feel, the less agreement we have, the more we are concerned.

Hỗ trợ này tiết kiệm rất nhiều máu của chúng tôi. Mối quan hệ giữa Việt Nam và Trung Quốc sẽ tồn tại không chỉ trong cuộc đấu tranh chống lại Mỹ mà còn trong tương lai sắp tới. Ngay cả khi Trung Quốc không giúp chúng tôi nhiều, chúng tôi vẫn muốn duy trì mối quan hệ chặt chẽ với Trung Quốc, vì đây là đảm bảo sống còn của quốc gia chúng tôi. Liên quan đến Liên Xô, chúng tôi vẫn duy trì mối quan hệ tốt với họ. Nhưng chúng tôi cũng chỉ trích Liên Xô nếu họ tiếp nhận những lời chỉ trích của chúng tôi. Trong mối quan hệ giữa chúng ta, càng có nhiều thỏa thuận, chúng ta càng cảm thấy an tâm, càng ít thỏa thuận chúng ta càng lo lắng.

We are concerned not only about your assistance but also about a more important matter, that is the relations between the two nations. Our Party Central Committee is always thinking of how to strengthen the friendly relationship between the two parties and two countries. On the incident of the Chinese ship having difficulties to enter a Vietnamese port, I don’t know about it. We are not concerned about your 130 thousand military men in our country, why should we be concerned about one ship? If it is the mistake of the person in charge of the port, this person may well be a negative agent trying to provoke.

Chúng tôi không chỉ quan tâm đến sự hỗ trợ của bạn mà còn một vấn đề quan trọng hơn, đó là mối quan hệ giữa hai quốc gia. Ủy ban Trung ương Đảng của chúng tôi luôn nghĩ đến cách củng cố mối quan hệ thân thiện giữa hai quốc gia. Về việc tàu Trung Quốc gặp khó khăn khi vào cảng Việt Nam, tôi không biết về nó. Chúng tôi không quan tâm đến 130 nghìn người lính của bạn ở nước tôi, tại sao chúng tôi phải quan tâm đến một con tàu? Nếu đó là sai lầm của người phụ trách cảng, người này có thể là một tác nhân tiêu cực đang cố gắng khiêu khích.

Or a mistake by this person can be used by other agent provocateurs. It is a personal mistake. The way we think about China has never changed. We think that we should have a moral obligation before you and before the international Communist movement. We keep on struggling against America until the final victory. We still maintain the spirit of proletarian internationalism. For the sake of the international Communist movement and international spirit, it doesn’t matter if the process of socialist development in the south of Vietnam is delayed for 30 or 40 years. I would like to add some of my personal opinions.

Hoặc sai lầm của người này có thể bị lợi dụng bởi những người có ý khác. Đó là một sai lầm cá nhân. Cách chúng tôi nghĩ về Trung Quốc chưa bao giờ thay đổi. Chúng tôi nghĩ rằng chúng tôi nên có một nghĩa vụ đạo đức trước bạn và trước phong trào cộng sản quốc tế. Chúng tôi tiếp tục đấu tranh chống lại nước Mỹ cho đến khi chiến thắng cuối cùng. Chúng tôi vẫn duy trì tinh thần của chủ nghĩa quốc tế vô sản. Vì lợi ích của phong trào cộng sản quốc tế và tinh thần quốc tế, sẽ không có vấn đề gì nếu quá trình phát triển xã hội chủ nghĩa ở phía nam Việt Nam bị trì hoãn trong 30 hoặc 40 năm. Tôi muốn thêm một số ý kiến cá nhân của tôi.

At present, there is a relatively strong reformist movement in the world, not only in Western Europe but also in Eastern Europe and in the Soviet Union. Many nationalist countries adopt either the path of reformism or that of fascism, as those countries are ruled by the bourgeoisie. So I think that there should be some revolutionary countries like China to deal with the reformist countries, criticizing them, and at the same time, cooperating with them, thus leading them to the revolutionary path. They are reformist, so on the one hand, they are counter-revolutionary, that is why we should criticize them.

Hiện tại, có một phong trào cải cách tương đối mạnh mẽ trên thế giới, không chỉ ở Tây Âu mà còn ở Đông Âu và Liên Xô. Nhiều nước dân tộc áp dụng con đường cải cách hoặc của chủ nghĩa phát xít, vì các quốc gia đó được cai trị bởi giai cấp tư sản. Vì vậy, tôi nghĩ rằng nên có một số quốc gia cách mạng như Trung Quốc để đối phó với các nước cải cách, chỉ trích họ, đồng thời, hợp tác với họ, do đó dẫn họ đến con đường cách mạng. Họ là người cải cách, một mặt, họ là phản cách mạng, đó là lý do tại sao chúng ta nên chỉ trích họ.

But on the other hand, they are anti- imperialists, that is why we can cooperate with them. In the history of the Chinese revolution, you did the same thing. Comrade Mao Zedong established the anti-Japanese United Front with Jiang Jieshi [Chiang Kai-shek]. So my personal opinion is that China, while upholding the revolutionary banner, should cooperate with reformist countries to help them make revolution. It is our judgment as well as our policy line. This is not necessarily right, but it is out of our sincere commitment to revolution. Of course, this matter is very complicated.

Nhưng mặt khác, họ là những người chống đối, đó là lý do tại sao chúng ta có thể hợp tác với họ. Trong lịch sử Cách mạng Trung Quốc, bạn đã làm điều tương tự. Đồng chí Mao Trạch Đông đã thành lập Mặt trận thống nhất chống Nhật với Jiang Jieshi [Tưởng Giới Thạch]. Vì vậy, ý kiến cá nhân của tôi là Trung Quốc, trong khi duy trì biểu ngữ cách mạng, nên hợp tác với các nước cải cách để giúp họ thực hiện cách mạng. Đó là đánh giá của chúng tôi cũng như dòng chính sách của chúng tôi. Điều này không nhất thiết phải đúng, nhưng nó không có cam kết chân thành của chúng tôi đối với cách mạng. Tất nhiên, vấn đề này rất phức tạp.

As you have said, even in one party there are three parts: rightist, centrist and leftist, so is the situation in a big [Communist] movement. The differences in judgment bring about difficulties which need time to be solved. It is necessary to have more contacts in order to reach agreement in perception. It is not our concern that China is trying to take control over Vietnam. If China were not a socialist country then we [would be] really concerned. [We believe that] Chinese comrades came to help us out of proletarian internationalism.

Như bạn đã nói, ngay cả trong một bên cũng có ba phần: người cánh hữu, trung tâm và cánh tả, cũng là tình huống trong một phong trào [cộng sản] lớn. Sự khác biệt trong phán đoán mang lại những khó khăn cần thời gian để giải quyết. Cần phải có nhiều liên hệ hơn để đạt được thỏa thuận trong nhận thức. Chúng tôi không phải là mối quan tâm của chúng tôi rằng Trung Quốc đang cố gắng kiểm soát Việt Nam. Nếu Trung Quốc không phải là một quốc gia xã hội chủ nghĩa thì chúng tôi [sẽ] thực sự quan tâm. [Chúng tôi tin rằng] các đồng chí Trung Quốc đã đến để giúp chúng tôi thoát khỏi chủ nghĩa quốc tế vô sản.

Deng: On the question of “enthusiasm,” please have more understanding for Chairman Mao’s wish to refer to the fact that relations between two countries [and] parties are not simple. [Neither] is the relationship among comrades [simple].

Đặng: Về vấn đề “nhiệt tình”, xin hãy hiểu rõ hơn mong muốn của Chủ tịch Mao khi đề cập đến thực tế rằng quan hệ giữa hai nước [và] hai đảng không hề đơn giản. [Cũng] quan hệ giữa các đồng chí [cũng không hề đơn giản].

[1] Kang Sheng was then an alternate member of the CCP Politburo and a member of the CCP Central Secretariat. He would soon, during the early stage of the Cultural Revolution, become a member of the CCP Politburo Standing Committee and an advisor to the “Cultural Revolution Group,” the leading authority during the Cultural Revolution.

[2] Beidaihe is a coastal sightseeing site northeast of Beijing where CCP leaders frequently vacation and have important meetings during the summer.

[1] Khi đó, Khang Sinh là ủy viên dự khuyết Bộ Chính trị ĐCSTQ và là ủy viên Ban Bí thư Trung ương ĐCSTQ. Ông sớm trở thành ủy viên Ủy ban Thường vụ Bộ Chính trị ĐCSTQ và là cố vấn cho “Nhóm Cách mạng Văn hóa”, cơ quan lãnh đạo trong thời kỳ Cách mạng Văn hóa.

[2] Bắc Đới Hà là một địa điểm tham quan ven biển ở phía đông bắc Bắc Kinh, nơi các nhà lãnh đạo ĐCSTQ thường xuyên nghỉ dưỡng và có các cuộc họp quan trọng vào mùa hè.

[3] Van Tien Dung (1917-) was second to Vo Nguyen Giap in the DRV military leadership. Chief of PAVN General Staff 1953-78, commanded the Ho Chi Minh offensive 1974-75. He was a VWP politburo member from 1972-86, vice minister until he became defense minister of the Socialist Republic of Vietnam sometime between 1978 and 1980. Retired in 1986.

[4] In a separate conversation on the same day, Zhou Enlai said: “After Kosygin visited Vietnam and promised to assist Vietnam, we have new disagreements with the Soviets over their demand to use two of our airports and their proposal to create an airlift for transportation of weapons to Vietnam.It is OK that you praise the Soviets [for giving] great aid. But that you mention it together with Chinese aid is an insult to us.” Deng Xiaoping added, “So, from now on, you should not mention Chinese aid at the same time as Soviet aid.”

[3] Văn Tiến Dũng (1917-) là người thứ hai sau Võ Nguyên Giáp trong ban lãnh đạo quân sự VNDCCH. Tổng tham mưu trưởng Quân đội Nhân dân Việt Nam 1953-78, chỉ huy cuộc tấn công Hồ Chí Minh 1974-75. Ông là ủy viên Bộ chính trị Đảng Lao động Việt Nam từ 1972-86, thứ trưởng cho đến khi trở thành bộ trưởng quốc phòng của Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam vào khoảng thời gian giữa năm 1978 và 1980. Nghỉ hưu năm 1986.

[4] Trong một cuộc trò chuyện riêng cùng ngày, Chu Ân Lai nói: “Sau khi Kosygin đến thăm Việt Nam và hứa sẽ hỗ trợ Việt Nam, chúng ta có những bất đồng mới với Liên Xô về yêu cầu của họ được sử dụng hai sân bay của chúng ta và đề nghị của họ về việc tạo ra một cầu hàng không để vận chuyển vũ khí đến Việt Nam. Việc các ông khen ngợi Liên Xô [vì đã] viện trợ lớn là điều bình thường. Nhưng việc các ông so sánh điều đó cùng với viện trợ của Trung Quốc là một sự xúc phạm đối với chúng tôi.” Đặng Tiểu Bình nói thêm, “Vì vậy, từ bây giờ, các ông không nên so sánh viện trợ của Trung Quốc với viện trợ của Liên Xô.”

China stresses the importance of Chinese aid in Vietnam, while pointing out Vietnam’s seeming mistrust; Vietnam relies on Chinese support.

Author(s):

Trung Quốc nhấn mạnh tầm quan trọng của viện trợ Trung Quốc tại Việt Nam, đồng thời chỉ ra sự ngờ vực của Việt Nam; Việt Nam dựa vào sự hỗ trợ của Trung Quốc.

Tác giả:

• Kang, Sheng

• Lê, Duẩn

• Nguyễn, Duy Trinh (Nguyen Duy Trinh)