20250830 CDTL Thư của Sullivan gửi cho Kissinger ngày 24 May 1973 D60

20250830 CDTL Thư của Sullivan gửi cho Kissinger ngày 24 May 1973 D60

60. Backchannel Message From the Deputy Assistant Secretary of State for East Asian and Pacific Affairs (Sullivan) to the President’s Assistant for National Security Affairs (Kissinger) 1

Saigon, May 24, 1973, 0830Z.

https://history.state.gov/historicaldocuments/frus1969-76v10/d60

Saigon, May 24, 1973, 0830Z.

455. 1. Whitehouse and I had one hour session with Thieu morning May 24. Lam and Duc were present.

2. I went over U.S. political/congressional situation in some detail and explained need for constructive GVN action to forestall [Page 290] congressional cut-off on Cambodia, which would in all probability be followed by similar congressional revolt against aid for GVN. Thieu seemed not only fully aware of problem but inclined to be sympathetic.

3. I then discussed our objectives in Paris talks as primarily directed towards (A) Article 7, (B) Article 20, and (C) cease-fire. Thieu emphatically agreed with these objectives and dilated at some length on the need to clean up Cambodia. He asked whether we had anything concrete on Cambodia. I told him we did not, but that we had made clear there would be no aid while DRV troops remained there.

4. Thieu next asked whether we had any Chinese assurances re Cambodia. I told him cursorily of Chou conversation with Bruce 2 and said we intended to follow it up. Thieu expressed opinion this would be key element in our effort.

5. We then turned to draft which we have been negotiating in Paris. Thieu told me he had worked earlier in morning with Khiem, Lam and Duc on two-party text which we had supplied them. They had converted all “should” articles to U.S.-DRV “appeals”. They had also made a few minor changes in text.

6. At this point, I told them of our arrangement with DRV for four party document, stressing that there could be no rpt no real four party conference. I said DRV would accept idea of four party document provided GVN accepts text we have worked out with DRV without change. This produced much palaver, which resulted in consensus that four party document was preferable, provided PRG not named and provided signatures were on two separate pages. They also want to participate in at least one session before signature, so that they will appear to have participated in developing document, as well as signing it.

7. Once this premise established, I then gave them three copies of text which resulted from your final session in Paris, 3 again repeating the injunction that it would have to be accepted in its totality if there is to be an agreed four party document. Thieu finessed this condition by saying that he and his collaborators would have to study our text.

8. I then reviewed with Thieu various considerations advanced in President’s letter which we regarded as favorable to GVN. I listed deferral of NCRC formation, indefinite time frame for agreement on internal matters, and withdrawal of TPJMC as indications that PRG was [Page 291] preparing to abandon political fight. I also thought insistence on ceasefire and agreement on delimitation of zones of control reflected intention to withdraw into defensive perimeters rather than press for military advantage.

9. Thieu agreed with general logic of these observations, but gave them a more ominous interpretation. He felt these PRG actions indicated an intention to carve out an area of control, contiguous to Communist areas in Cambodia and Laos, build them up into base areas, and prepare for a massive future assault against GVN territory. The lack of movement in the political process would then be blamed on the GVN (as it was when 1956 elections aborted) and used as an excuse to justify the attack. He therefore took no joy in the developments which we perceived.

10. Whitehouse, Bennett and I are to meet this afternoon with Lam, Duc, Thuan and a supporting cast of thousands in order to go over the text. They will doubtless demand many changes, and we will enter the familiar second Saigon phase, which at some point will probably have to be punctuated by the brutal bolt from highest authority.4

11. Warm regards.

 

Google Translated

Sài Gòn, ngày 24 tháng 5 năm 1973, 08:30Z.

455. 1. Whitehouse và tôi đã có một buổi họp kéo dài một giờ với Thiệu vào sáng ngày 24 tháng 5. Lâm và Đức cũng có mặt.

2. Tôi đã xem xét chi tiết tình hình chính trị/Quốc hội Hoa Kỳ và giải thích nhu cầu hành động mang tính xây dựng của Chính phủ Việt Nam Cộng hòa để ngăn chặn [Trang 290] việc Quốc hội cắt giảm viện trợ cho Campuchia, điều này rất có thể sẽ dẫn đến một cuộc nổi loạn tương tự của Quốc hội chống lại viện trợ cho Chính phủ Việt Nam Cộng hòa. Thiệu dường như không chỉ nhận thức đầy đủ về vấn đề mà còn có xu hướng thông cảm.

3. Sau đó, tôi đã thảo luận về các mục tiêu của chúng tôi trong các cuộc đàm phán ở Paris, chủ yếu hướng tới (A) Điều 7, (B) Điều 20 và (C) ngừng bắn. Thiệu hoàn toàn đồng ý với những mục tiêu này và nói dài dòng về nhu cầu phải dọn sạch Campuchia. Ông ta hỏi liệu chúng tôi có bất cứ điều gì cụ thể về Campuchia không. Tôi nói với ông ta rằng chúng tôi không có, nhưng chúng tôi đã nói rõ rằng sẽ không có viện trợ nào trong khi quân đội Việt Nam Dân chủ Cộng hòa vẫn ở đó.

4. Tiếp theo, Thiệu hỏi liệu chúng tôi có bất kỳ đảm bảo nào từ Trung Quốc về Campuchia hay không. Tôi nói qua loa với ông ta về cuộc trò chuyện của Chu với Bruce 2 và nói rằng chúng tôi dự định sẽ theo dõi. Thiệu bày tỏ ý kiến rằng đây sẽ là yếu tố then chốt trong nỗ lực của chúng tôi.

5. Sau đó, chúng tôi chuyển sang bản thảo điều mà chúng tôi đã đàm phán ở Paris. Thiệu nói với tôi rằng ông ta đã làm việc với Khiêm, Lâm và Đức vào sáng sớm về văn bản hai đảng mà chúng tôi đã cung cấp cho họ. Họ đã chuyển tất cả các điều khoản "nên" thành "khiếu nại" của Hoa Kỳ-VNDCCH. Họ cũng đã thực hiện một vài thay đổi nhỏ trong văn bản.

6. Lúc này, tôi nói với họ về thỏa thuận của chúng tôi với VNDCCH về văn kiện bốn bên, nhấn mạnh rằng không thể có cuộc thảo luận hay hội nghị bốn bên thực sự. Tôi nói rằng VNDCCH sẽ chấp nhận ý tưởng về văn kiện bốn bên với điều kiện Chính phủ Việt Nam Cộng Hòa chấp nhận văn bản chúng tôi đã làm việc với VNDCCH mà không thay đổi. Điều này đã gây ra nhiều tranh cãi, dẫn đến sự đồng thuận rằng văn kiện bốn bên là tốt hơn, với điều kiện Chính phủ Cách Mạng Lâm Thời (PRG) không nêu tên và chữ ký được ghi trên hai trang riêng biệt. Họ cũng muốn tham gia ít nhất một phiên họp trước khi ký, để họ có vẻ như đã tham gia vào việc xây dựng văn kiện, cũng như ký kết nó.

7. Khi tiền đề này được thiết lập, tôi đã đưa cho họ ba bản sao văn bản thu được từ phiên họp cuối cùng của các ngài tại Paris, 3 một lần nữa nhắc lại lệnh rằng văn bản này phải được chấp nhận toàn bộ nếu muốn có một văn kiện bốn bên được thống nhất. Thiệu đã khéo léo trì hoãn bằng cách nói rằng ông ta và những người cộng sự của ông ta sẽ phải nghiên cứu văn bản của chúng tôi.

8. Sau đó, tôi đã cùng Thiệu xem xét nhiều cân nhắc khác nhau được nêu trong thư của Tổng thống mà chúng tôi coi là có lợi cho Chính phủ Việt Nam Cộng Hòa. Tôi đã liệt kê việc hoãn thành lập NCRC (National Committee for Reconciliation and Concord), khung thời gian không xác định cho việc thống nhất các vấn đề nội bộ, và việc rút TPJMC (Two Party Joint Military Commission) là những dấu hiệu cho thấy Chính phủ Cách Mạng Lâm Thời đang [Trang 291] chuẩn bị từ bỏ đấu tranh chính trị. Tôi cũng nghĩ rằng việc kiên quyết ngừng bắn và thống nhất phân định vùng kiểm soát phản ánh ý định rút lui vào các vành đai phòng thủ thay vì gây sức ép để giành lợi thế quân sự.

9. Thiệu đồng ý với logic chung của những nhận xét này, nhưng đã đưa ra một cách giải thích đáng ngại hơn. Ông ta cảm thấy những hành động của PRG cho thấy ý định thiết lập một vùng kiểm soát, tiếp giáp với các khu vực Cộng sản ở Campuchia và Lào, xây dựng chúng thành các căn cứ và chuẩn bị cho một cuộc tấn công lớn trong tương lai vào lãnh thổ Chính phủ Việt Nam Cộng hòa. Sự thiếu chuyển động trong tiến trình chính trị sau đó sẽ bị đổ lỗi cho Chính phủ Việt Nam Cộng hòa (giống như khi cuộc bầu cử năm 1956 bị hủy bỏ) và được sử dụng làm cái cớ để biện minh cho cuộc tấn công. Do đó, ông ta không hề vui mừng trước những diễn biến mà chúng tôi nhận thấy.

10. Whitehouse, Bennett và tôi sẽ gặp gỡ chiều nay với Lâm, Đức, Thuận và hàng ngàn người ủng hộ để xem xét lại văn bản. Họ chắc chắn sẽ yêu cầu nhiều thay đổi, và chúng ta sẽ bước vào giai đoạn Sài Gòn thứ hai quen thuộc, mà đến một lúc nào đó có thể sẽ phải bị đánh dấu bằng một cú đánh tàn bạo từ cấp cao nhất.

11. Trân trọng kính chào.

Buổi Họp Cuối Cùng Trong Dinh Độc Lập

https://www.youtube.com/watch?v=-AEcHxTJIqc&t=599s