20190927 Tu Chien Ha Lao 1971 01
TỬ CHIẾN HẠ LÀO 1971, (1) TÌNH HÌNH CHUNG
***
Có một nghi vấn là liệu có quân TC tham gia
chiến tranh Việt Nam dưới dạng quân chính quy CSBV hay không? Câu trà
lời có thể khẳng định là có. Trong mặt trận Khe Sanh 1965 giửa quân đội
Hoa Kỳ và quân CSBV đã có quân TC tham gia dưới dạng quân CSBV, đã có
những quân nhân VNCH xác nhận sự hiện diện nầy của quân TC cải dạng
quân CSBV. Nhất là những toán biệt kích từng nhảy toán vào lòng
địch hiểu rõ vấn đề nầy.
Chúng ta có thể hiểu rõ hơn về vấn đề nầy
trong những tài liệu kế tiếp.
***
TỬ CHIẾN HẠ LÀO 1971, (1) TÌNH HÌNH CHUNG
Những tính toán chiến lược
Hồi ký của tướng Westmoreland, Tư lệnh quân đội Mỹ và
đồng minh tại Việt Nam cho biết Nam Việt Nam có đường biên giới phía Tây dài gần
1.500 cây số. So với tuyến phòng thủ của Nam Hàn thì tại vĩ tuyến
38 chỉ có 200 cây số nhưng cần tới 1 triệu quân Hàn – Mỹ, nên Westmoreland cho
rằng muốn lập một tuyến phòng thủ dọc theo biên giới phía Tây của Nam Việt Nam
thì cần phải có nhiều triệu quân. Điều
này không thể nào làm được.
Vì vậy Tướng Westmoreland mơ ước có một tuyến phòng thủ
chạy dọc theo phía Nam vĩ tuyến 17, từ bờ biễn Đông Hà đến vùng Hạ Lào, cắt
ngang con đường mòn HCM. Tuyến phòng thủ
này chỉ cần khoảng 1 quân đoàn ( 40.000 quân ).
Đến năm 1968 thì Westmoreland định cho thi hành kế hoạch này nhưng trận
Mậu Thân đã khiến Tổng thống Johnson thụt lại vì ngại mang tiếng mở rộng chiến
tranh, phá vỡ hòa đàm.
Và rồi Westmoreland phải rời Việt Nam sau trận Mậu
Thân. Kể từ lúc đó con tàu của nước Mỹ
quay sang hướng hòa đàm để rút quân về cho nên kế hoạch cắt đường mòn HCM đành
treo lại. Cho đến tháng 7 năm 1969 Nixon
phát hiện ra vũ khí của Bắc Việt đã tuồn vào Nam bằng ngã Sihanoukville. Ông hỗ trợ cho Lon Nol lật đổ Sihanouk vào
tháng 4 năm 1970 và cho liên quân Việt – Mỹ tràn sang Cam Bốt quét sách căn cứ
địa của quân CSVN.
Quân VNCH tiến sang Cam Bốt như chẻ tre khiến cho Tư lệnh
quân Mỹ tại VN là tướng Abrams đã nhận xét về khả năng chỉ huy hành quân của
các sĩ quan cao cấp VNCH như sau:
“Khi bàn về cuộc hành quân đánh qua Cam Bốt 1970,
Abrams tuyên bố với các sĩ quan tham mưu là Tướng Nguyễn Viết Thanh soạn thảo
và hành quân nhanh đến độ ông làm cho các đơn vị Hoa Kỳ đang hành quân tham dự
chung có cảm tưởng cánh quân của họ chậm như những con voi” ( Nguyễn Kỳ Phong,
Vũng Lầy của Bạch Ốc, ghi chú trang 453, trích từ “Abrams Tapes” của Sorley ).
***
Đây có phải là lý do mà tướng Nguyễn Viết
Thanh và kế tiếp là tướng Nguyễn Cao Trí đã chết và hai cái chết
nầy đã làm chậm bước tiến cuộc hành quân sang Cambodge và Laos?
***
Ý Abrams muốn nói các sĩ quan Mỹ nên học hỏi nơi các
sĩ quan VN về kỹ năng chỉ huy hành quân.
Tuy nhiên các nhà phê bình chiến lược của Mỹ lại không biết như vậy; họ cho rằng cuộc hành quân sang Cam Bốt là
chiến thắng của quân đội Mỹ. Và họ nghĩ
đánh trận địa chiến với cấp sư đoàn, quân đoàn thì đương nhiên quân Mỹ phải thắng
dễ dàng. Thậm chí có nhiều nhà báo đã mạnh
dạn hỏi Tướng Abrams rằng sao không tiến sang Lào để cắt đường mòn HCM?
Lời bàn rõ như ban ngày của các ông thầy dùi khiến cho
Kissinger không thể để cho người ta nghĩ rằng Washington chậm tay, ông xúi
Nixon cho đánh sang Lào bằng quân Việt Nam và máy bay Mỹ.
Các kế hoạch hành quân sang Lào có trước đó :
Mới đầu, vào năm 1966 kế hoạch tấn công sang Lào để khóa
đường mòn HCM là sáng kiến của Tướng Kinnard, Tư lệnh Sư đoàn 1 Không vận Mỹ. Ông đã nêu ý kiến này với Tướng Johson là
Tham mưu trưởng Lục quân Mỹ và được Johnson hết mình hỗ trợ. Sau đó Tướng Westmoreland, Tư lệnh quân đội Đồng
minh tại Việt Nam, nhờ Tướng Kinnard soạn thảo kế hoạch chi tiết với sự trợ
giúp của Đại tá Athur D.Simons, người đã từng chỉ huy hoạt động tình báo của
CIA tại Lào.
Kế hoạch của
Kinnard (1967): sử dụng 4 sư đoàn ( khoảng 40.000 người )
Sư đoàn Dù
101 của Mỹ sẽ đổ xuống cao nguyên Boloven thuộc vùng cực Nam của nước Lào, sau
đó tiến theo hướng Bắc để tới thành phố Savana, rồi tạt sang hướng Tây Bắc để đến
thành phố Savannakhet nằm bên bờ sông Mekong.
Savanakhet cũng là nơi cuối cùng của Quốc lộ 9, chạy từ Quảng Trị tới sông
Mekong, là biên giới Thái-Lào. Như vậy lộ
trình hành quân của Sư đoàn Dù Mỹ khoảng 270 cây số.
Trong khi
đó Sư đoàn 3 TQLC/ Mỹ sẽ từ Quảng Trị, theo Quốc lộ 9 tiến thẳng đến Tchépone
là nơi Quốc lộ 9 gặp đường mòn HCM. Sau
đó SĐ3/TQLC/ Mỹ sẽ tiến đến Savanakhet.
Lộ trình hành quân của Sư đoàn 3 TQLC cũng khoảng 270 cây số.
Sư đoàn 4 Bộ
binh Mỹ từ Pleiku sẽ di chuyển vế hướng Tây để gặp Liên tỉnh lộ 913 của Lào, rồi
chuyển sang hướng Bắc để đến thành phố
Tchépone và gặp Sư đoàn 1 Bộ binh VNCH.
Rồi cả hai sư đoàn sẽ để lại một bộ phận để trấn giữ Tchépone về lâu về
dài. Lộ trình hành quân khoảng 400 cây số.
Sư đoàn 1 Bộ
Binh VNCH sẽ tiến từ A Shao (Biên giới Việt Lào, phía Nam Quốc lộ 9) tiến theo
hướng Tây Bắc đến Tchepone để gặp Sư đoàn 4 Bộ binh Mỹ. Lộ trình hành quân khoảng 150 cây số.
Nhìn vào kế hoạch trên đây thì thấy Tướng Kinnard và
Westmoreland đặt giả định là quân CSVN trên đất Lào không đáng kể (Không có
quân số cỡ sư đoàn, thậm chí không tới cấp trung đoàn). Sư đoàn 101 ND và sư đoàn 3 TQLC hành quân
270 cây số như đi diễn tập chứ không tính tới chuyện gặp sự kháng cự của địch. Khu vực di chuyển của 4 sư đoàn tạo ra một vệt
càn quét hầu như kiểm soát toàn bộ vùng Hạ Lào mà không hế chú trọng tới mức
kháng cự của địch tại khu vực hành quân.
Sở dĩ MACV đánh giá không có địch trong khu vực hành
quân bởi vì thuở đó các đơn vị trinh sát của Mỹ và VNCH thường xuyên hoạt động
ngày đêm trên đất Lào, hễ những toán này về thì có những toán khác thay thế. Ngoài ra các đơn vị Dân sự chiến đấu của Lào
do CIA chỉ huy và tài trợ đang làm chủ tình hình tại vùng Hạ Lào. Cho nên cuộc hành quân đặt trên căn bản là
quân CSVN chỉ tập trung cao lắm là cỡ tiểu đoàn cơ động địa phương. (Mỗi tiểu
đoàn khoảng 500 người).
Kế hoạch được đại sứ Bunker chuyển về Washington nhưng
không được thi hành bởi vì theo Tướng Westmoreland : “Tổng thống Johnson bị áp
lực của các nhà phản chiến bao vây chặt khiến ông không muốn có thêm hành động
nào mới để khỏi bị cho là mở rộng chiến cuộc như ông đã hứa với dân chúng…” (Hồi
ký Westmoreland, bản dịch của Duy Nguyên trang 213).
Kế hoạch
hành quân Elpaso 1 (1968): Sử dụng 3 sư đoàn (khoảng 30.000 người)
Sau khi Tổng thống Johnson tuyên bố không tái ứng cử
vào cuối tháng 3 năm 1968, Tướng Westmoreland nghĩ rằng người kế vị Johnson có
thể chấp nhận tấn công sang Hạ Lào cho nên ông chỉ thị cho Tướng Bruce Palmer
thảo một kế hoạch tấn công khác bởi vì kế hoạch trước khó thực hiện và tốn kém
rất nhiều, nhất là phải duy trì quân Mỹ trên đất Lào quá lâu.
Khi Tướng Palmer bắt đầu soạn kế hoạch thì tình hình
vùng Hạ Lào đã đổi khác. Lúc đó quân đội
Mỹ vừa tiêu diệt xong 4 sư đoàn CSBV bao vây căn cứ Khe Sanh. Tin tức của tình báo Lào (Lực lượng Dân sự
chiến đấu của tướng Vàng Pao) cho biết có 2 sư đoàn CSBV vừa mới bị thương tổn
sau trận Khe Sanh đã rút về Nam Lào. Do
đó Westmoreland quyết định dùng 3 sư đoàn Mỹ và 1 sư đoàn VNCH tấn công quân
CSVN trong vùng Hạ Lào.
Kế hoạch hành quân của Tướng Palmer được đặt tên là
“Elpaso”: Sử dụng 3 sư đoàn Mỹ, 1 sư
đoàn VNCH và với sự hỗ trợ của khoảng 1 sư đoàn Thái Lan và Lào.
Lực lượng
Thái Lan và Lào sẽ trấn giữ và hành quân càn quét trong khu vực cao nguyên
Boloven.
Một sư đoàn
Mỹ xuất phát từ Thái Lan vượt biên giới sang Lào tại Savnakhet rồi theo Quốc lộ
9 tiến về hướng Đông để đến Tchépone là nơi Quốc lộ 9 cắt đường mòn Hồ Chí
Minh.
Hai sư đoàn
Mỹ từ Khe Sanh tiến theo Quốc lộ 9 tiến về huớng Tây đến Tchépone.
Một sư đoàn
VNCH từ A Shao tiến theo hướng Tây Bắc đến Tchépone.
Kế hoạch này nhằm mục đích dùng Tchepone làm căn cứ tiền
tiêu để kiểm soát ngăn chận quân Bắc Việt có thể thâm nhập vào Nam bằng đường
mòn HCM. Nếu kế hoạch đó được thực hiện
thì cuộc chiến VN đã đổi khác bởi vì lúc đó Hà Nội đã kiệt quệ sau khi dốc toàn
lực cho trận Mậu Thân.
Kế hoạch hành
quân Elpaso 2 (1968): Sử dụng 4 lữ đoàn (khoảng 8.000 người)
Sau khi kế hoạch của Tướng Palmer vừa soạn xong thì
Westmoreland nhận được thông báo chuẩn bị rời khỏi chức vụ Tư lệnh quân đội Mỹ
tại Việt Nam. Tuy nhiên vì nôn nóng muốn
biết có phải quả thực 4 sư đoàn CSVN bị đánh tan tại Khe Sanh hay không, ông chỉ
thị cho tướng Palmer soạn một kế hoạch hành quân khác, gọi là kế hoạch Elpaso 2
nhưng chỉ sử dụng 4 lữ đoàn quân VNCH.
Hai lữ đoàn
quân VNCH sẽ xuất phát từ Khe Sanh, theo Quốc lộ 9 tiến về hướng Tây đến
Tchépone (Cách biên giới Việt Lào 42 cây số . Mỗi Lữ Đoàn khoảng 2.000 người)
Hai lữ đoàn
VNCH từ thung lũng A Shao tiến theo hướng Tây Bắc để tới Tchépone.
Nhìn vào kế hoạch Elpaso 2 thì thấy Tướng Palmer và
Westmoreland đặt giả định rằng quân CSVN trên đất Lào là 2 sư đoàn bị thương tổn
trong trận Khe Sanh vừa qua. Cuộc hành
quân chỉ có tính cách thăm dò lực lượng địch chứ không có tính cách chiếm đóng
như hai kế hoạch trước.
Cuối cùng thì kế hoạch Elpaso 2 cũng không thực hiện
được vì ngay sau đó Westmoreland rời nhiệm sở tại Việt Nam và Washington gặp Hà
Nội tại Paris. Cả 3 kế hoạch được xếp lại
và lưu trữ trong tủ hồ sơ của MACV.
BÙI ANH TRINH
***
Qua lượng giá về hai kế hoạch hành quân Elpaso I
và Elpaso II của Tướng Palmer và Westmoreland đã cho thấy sự nhầm lẩn
một cách ngây thơ về lực lượng Cộng Sàn Bắc Việt (CSBV) và Trung
Cộng (TC). Họ không nghỉ rằng trong quân đội CSBV có cả quân đội TC.
Vấn đề nầy chúng ta sẽ thấy rỏ ràng hơn kể từ sau những trận đánh
1972.
***
A Shau Valley YD3305 (6441-4) A
16°56'16.80"N 107° 7'40.80"E
AF A Shau AF (6441-2) aka A Sap AF, La Hierre AF.
"Abandoned, mortated, mined" as of Aug69.
16°
7'14.77"N 107°19'52.23"E
Salavan US Div 101
15°42'59.93"N 106°25'0.01"E
Boloven Plateau Laos US 101 Div.
14°59'59.98"N 105°59'59.97"E
Savannakhet
16°34'19.39"N 104°46'7.27"E
Tchépone USMC Div 3
16°41'45.94"N 106°12'29.13"E
Pleiku US Army Div 4
13°58'18.61"N 108° 0'54.29"E
No comments:
Post a Comment